SORU: Ücretli çalışanların maaş ve ücretlerinin bankalar tarafından işverenle anlaşmalı olarak ödenmesi halinde, bankalar tarafından ücretlilere özellikle yıl sonlarında yapılan ve kısaca promosyon da denilen ek nitelikteki ayni ve nakdi ödemeler vergiye tabi midir?

YANIT: Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından (IV) sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Yasası Sirküleri ile yapılan açıklamalar çerçevesinde kamu ve özel kuruluşlar ile bankalar arasında yapılan maaş ödeme protokolleri gereğince, bankalar tarafından söz konusu kuruluşlara veya personele yapılan promosyon ödemeleri Gelir Vergisi ve Veraset–İntikal Vergisi yönünden aşağıdaki şekilde değerlendirilmiştir.

• Gelir Vergisi Yasası'na göre bir ödemenin ücret sayılabilmesi için, işi yapanın işverene tabi olması, muayyen bir işyerine bağlı olarak çalışması, ödemenin bir hizmetin karşılığını teşkil etmesi ve verilen şeyin para, ayın veya para ile temsil edilebilen bir menfaat olması gerekmektedir.

• Veraset ve İntikal Vergisi Yasası'na göre de malların veraset yoluyla veya her ne suretle olursa olsun ivazsız (karşılıksız) bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisi'ne tabi olup, ivazlı intikaller ise bu vergiye tabi olmamaktadır.

Bankalar tarafından yapılan promosyon ödemeleri Gelir Vergisi Yasası açısından değerlendirildiğinde...

• Maaş promosyonlarının bankalar tarafından doğrudan çalışanlara puan veya nakit olarak ödenmesi durumunda, banka ile çalışan arasında işçi – işveren ilişkisi olmadığından,

• Bankalar tarafından, vergi mükellefi olsun veya olmasın promosyon anlaşması yapılan kuruma ödeme yapılması ve bu ödemelerin gelir olarak kaydedilmeden çalışanlara aynen aktarılması halinde ödeme yapan kurum aracı durumunda olacağından, çalışanlara yapılan bu türden ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.

Promosyon ödemelerinin banka tarafından doğrudan iktisadi faaliyeti olan kurumlara yapılması ve yapılan ödemelerin kazanca dahil edilmesi durumunda, ilgili kurum tarafından çalışanlara yapılan ödeme, banka promosyonu olma niteliğini kaybetmiş olacağından, ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin hükümlere tabi olması gerekmektedir.

Bankalar, kendilerinden maaş alan personele kredi temin etme, kredi kartı verme, havale ve EFT işlemlerinin yapılması gibi bankacılık işlemlerinin bankalarda gerçekleştirilmesini sağlamak suretiyle hesaplardaki atıl parayı kullanarak ticari faaliyetlerini genişletmeyi ve ticari kazanç elde etmeyi amaçlamaktadır. Dolayısıyla bankalar tarafından yapılan protokol çerçevesinde söz konusu kurumlarda çalışan personele promosyon adı altında yapılan ödemeler ivazsız intikal niteliği taşımadığından Veraset ve İntikal Vergisi kapsamında değerlendirilmeyecektir. Buna göre de...

• Yapılan protokol gereği işveren olan gerçek ve tüzel kişilere yapılan promosyon ödemelerinin işverenin iktisadi faaliyetinin bulunması halinde ticari kurum kazancı olarak değerlendirilmesi,

• Kamu kurum ve kuruluşlarıyla yapılan protokollere istinaden çalışanlara yapılan promosyon ödemelerinin ücret olarak değerlendirilmemesi,

• Ödemelerin kamu kurum veya kuruluşlarına yapılması ve bu tutarların çalışanlara aktarılması, ilgili kurumun aracı olması halinde ücret olarak değerlendirilmemesi,

• Yapılan söz konusu ödemelerin ivazlı (karşılıklı) bir intikal olması nedeniyle Veraset ve İntikal Vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir. (V.Seviğ)


Veysi Seviğ/Bumin Doğrusöz

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?YZR_KOD=158&H...