Global kriz, Türkiye'nin en zengin 100 kişi ve ailesini de etkileyerek, servetlerinin yüzde 20'sini eritti. Ekonomist’in araştırmasında bu yıl da 6 milyar doların üzerindeki servetleri ile Koç ve Sabancı ilk sıraları aldı.
Şahenk Ailesi, iki basamak çıkarak 3’e çıkarken, Ülker Ailesi 4’üncü oldu. Türkiye’deki ‘varlıklılar’ın sayısı da yüzde 30 geriledi.
Küresel krizin şirket değerlerinde yarattığı düşüş, bu yıl “En Zengin 100' ü listesinde kendini açık şekilde gösterdi. Bankacılar ve araştırma uzmanlarına göre, Türkiye’nin zenginleri de tüm dünya zenginlerinin yaşadığı gibi servetlerinin bir bölümünü kaybetti. Fakat bu “En Zengin 100”deki sıralamanın zirvesinde değişiklik yaratmadı. Listenin zirvesinde yine 6 milyar doların üzerinde kabul edilen servetleri ile Koç ve Sabancı Aileleri yer alıyor. Onları 5-6 milyar arasında değişen servetleriyle Şahenk ve Ülker Aileleri, 4-5 milyar dolarlık servetleriyle de Doğan ve Tara Aileleri izliyor. Bu yıl listenin alt ve orta sıralarında ciddi bir hareketlilik göze çarparken, listeden çıkan ve listenin yeni konuğu 6 isim ve aile var.
Hisseler düşünce
Ekonomist’in son 5 yıldır gerçekleştirdiği “Türkiye’nin En Zenginleri” araştırmasının bu yılki sonuçları, hisse senetlerindeki düşüş kaynaklı bir servet eritemisi olduğunu gösterdi. Genellikle kağıt üzerindeki fiktif para kayıplarını gösterse de, krizin Türkiye’de de zenginleri etkilediğini ortaya koydu. Ancak bu araştırma paranın gerçek sahiplerinden kuruşu kuruşuna bilgi alınarak yapılmadı. Rakamlar, bankacı ve yatırım uzmanlarından alınan bilgiler, şirket hisseleri, halka açık olanların hisse değerleri, geçmiş birikim, yurtdışı yatırımlar, gayrimenkul portföyleri dikkate alınarak hesaplandı.
Koç ve Sabancı da etkilendi
Bankacılar, servet erimesinin en somut vurgusunu geçen yılki ‘zenginlik skalası’na getirdikleri yorumla ortaya koydu ve bu da zenginlerin servetlerinin yüzde 20 civarında eridiği anlamına geliyor. Koç ve Sabancı aileleri de bundan etkilendi. Borsada halka açık hisseleri, geçen yıl bu zamanlara göre değer kazanmış görünse de diğer iş kollarının global krizden etkilenmeleri, ihracatlarının aldığı yara nedeniyle servet erimesinden kaçamadılar. Yine listenin 3, 4, 5 ve 6’ncı sıralarında bulunan Şahenk, Ülker, Doğan ve Tara ailelerinin de global krizde önemli bir servet erimesiyle karşı karşıya olduğu tespit edildi.
Varlıklı yüzde 30 azaldı
Merrill Lynch Küresel Varlık Yönetimi ve Capgemini’nin hazırladığı Yıllık Dünya Varlık Raporu’na göre, 2009’da Türkiye’de varlıklı kişilerin sayısı yüzde 30 azaldı. Raporda, varlıklı kişiler ‘konut ve tüketim kalemleri dışında net aktiflerinin değeri en az 1 milyon dolar olan bireyler’ olarak tanımlanıyor. Ultra varlıklı kişiler de yine konut ve tüketim kalemleri dışında net aktiflerinin değeri en az 30 milyon dolar olan bireyler olarak tanımlanıyor.Küresel krizde Türkiye’deki yüksek varlıklı kişiler de payını aldı. Varlıklı kişilerin sayısı 2008’de yüzde 29.2 azalarak 47 bin 600 kişiden 33 bin 700 bine düştü.
KİMLER İNDİ?
Finansbank’ı sattıktan sonra nakit zengini olan Hüsnü Özyeğin, Rusya başta olmak üzere, Romanya, Ukrayna, İsviçre, Hollanda’daki finans yatırımlarının global krizden kaynaklanan etkileri nedeniyle geçen yıla göre 5 basamak geriledi.
Gerçek gücünü perakendeden alan Boyner Grubu’nun bu yıl kriz nedeniyle etkilendiği ve geçen yıl 43’üncü olan sırasının 50' ye geriledi.
Bölünme sonrasında güç kaybeden Ulusoy Ailesi’nin de 50 ve 60’ıncı sırada olan yerlerini Bu yıl 66, 67 ve 68’inci sıralara bıraktığı görüldü. Tabii bu bölünmeden dolayı, listeye bu yıl Alican Ulusoy da girdi.
Sıralamada yer ve kademe kaybeden isimlerden biri de Ali Ağaoğlu oldu. Geçen yıl listede 31’inci sırada ve 1.5-2 milyar TL servetliler skalasında yer bulan Ağaoğlu, krizin konut satışları ve projelerine etkisinden dolayı bu yıl 48’inci sırada yer buldu.
Özel hastane yatırımının yanı sıra yazılı ve görsel basında ortak olmak zorunda kalan Ethem Sancak bu yıl 47’inci sıradan 56’ıncı sıraya gerileyerek dikkat çeken isimlerden biri oldu.
Bu yıl En Zengin 100’e veda edenler de oldu. Hey Group’un sahipleri Bektaş Ailesi, Cüneyt Zapsu, İbrahim Polat, Nevzat Kalkavan, Aşçı ve Uran Aileleri listede yer bulamadı.
KİMLER YÜKSELDİ?
Dünyanın en büyük ikinci makine halısı üreticisi ve 4 yıl önce girdiği mobilya pazarında da hızla büyüyen Gaziantepli Erdemoğlu Ailesi, sıralamaya 87’inci sıradan ve en alt kademe olan 300-500 milyon dolar skalasından giren aile oldu.
Krizde bile giriştiği cesur konut projeleri ile dikkat çeken nakit zengini Sinpaş Holding’in sahibi Avni Çelik bu yıl sıralamada yer buldu. Üstelik Çelik, en alttan ikinci kademe olan 500-750 kademesinde ve 57’inci sırayı aldı.
Bir başka inşaatçı olan Süleyman Varlıbaş, Four Seasons Otelleri’ni satın alan Mesut Toprak, Anadolu 250 araştırmasının lideri Kroman Çelik’in sahipleri Yolbulan ailesi, Aşçıoğlu Ailesi, listenin yeni konukları oldu.
Acıbadem Grubu’nun kurucusu Mehmet Ali Aydınlar, geçen yıl 56’ncılıktan bu yıl 1-1.5 milyar TL servetliler grubuna girerek 43’üncü sırada yer aldı.
İlaç sektöründeki büyüme yüzde 15’i aşınca bu sektörün önemli kuruluşlarından Abdi İbrahim’in Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut da, yükselenler arasında yerini aldı. Barut, 57’incilikten 41’inci sıraya yükseldi.
İşte şirketlerin geçen sene ve bu seneki yerleri:
2009 |
2008 |
Kişi ve aileler |
Şirketleri |
6 milyar dolar ve üstü
|
1 |
1 |
Koç ailesi |
Koç Holding |
2 |
2 |
Sabancı Ailesi |
Sabancı Holding |
5-6 milyar dolar
|
3 |
5 |
Şahenk Ailesi |
Doğuş Grubu |
4 |
3 |
Ülker Ailesi |
Ülker Grubu |
4-5 milyar dolar
|
5 |
4 |
Doğan Ailesi |
Doğan Holding |
6 |
6 |
Tara Ailesi |
Enka Holding |
3-4 milyar dolar
|
7 |
9 |
Eczacıbaşı Ailesi |
Eczacıbaşı Holding |
8 |
10 |
Yazıcı Ailesi |
Anadolu Grubu |
9 |
11 |
Dinçkök Ailesi |
Akkök Grubu |
10 |
12 |
Özilhan Ailesi |
Anadolu Grubu |
11 |
8 |
Mehmet Başaran |
Habaş Grubu |
12 |
7 |
Hüsnü Özyeğin |
Fiba Holding |
13 |
13 |
Çolakoğlu Ailesi |
Çolakoğlu Grubu |
2.5-3 milyar dolar
|
14 |
14 |
M.Emin Karamehmet |
Çukurova Holding |
15 |
15 |
Zorlu Ailesi |
Zorlu Holding |
16 |
16 |
Boydak Ailesi |
Boydak Grubu |
17 |
17 |
Konukoğlu Ailesi |
Sanko Holding |
2-2.5 milyar dolar
|
18 |
18 |
Kocabıyık Ailesi |
Borusan Holding |
19 |
19 |
Yalçın Ailesi |
Makyal İnşaat |
20 |
20 |
Lodrik Ailesi |
Tekfen Holding |
21 |
21 |
Feyyaz Berker |
Tekfen Holding |
2 |
22 |
Nihat Gökyiğit |
Tekfen Holding |
23 |
23 |
Necati Akçağlılar |
Tekfen Holding |
24 |
26 |
Necati Kurmel |
Saray Halı |
25 |
24 |
Gürçelik Ailesi |
Enka Holding |
1.5-2 milyar dolar
|
26 |
24 |
Kibar Ailesi |
Kibar Holding |
27 |
31 |
Tatlıcı Ailesi |
Tatlıcı Grubu |
28 |
27 |
Demir Sabancı |
Sedes Grubu |
29 |
28 |
Turgay Ciner |
Ciner Gurubu |
30 |
29 |
Lucien Arkas |
Arkas Holding |
31 |
30 |
Doğramacı Ailesi |
Bilkent Holding |
1-1.5 milyar dolar
|
32 |
33 |
İdris Yamantürk |
Güriş Holding |
33 |
51 |
İnan Kıraç |
Kıraça Holding |
34 |
35 |
Oğuz Gürsel |
Kiska Holding |
35 |
36 |
Çarmıklı Ailesi |
Nurol Holding |
36 |
37 |
Sudi Özkan |
Özkanlar Grubu |
37 |
41 |
İshak Alaton |
Alarko Holding |
38 |
42 |
Garih Ailesi |
Alarko Holding |
39 |
38 |
Zafer Yıldırım |
Orjin Grubu |
40 |
39 |
Zafer Kurşun |
Orjin Grubu |
41 |
57 |
Nezih Barut |
Abdi İbrahim İlaç |
42 |
44 |
Ahmet Çalık |
Çalık Grubu |
43 |
56 |
Mehmet Ali Aydınlar |
Acıbadem Grubu |
44 |
31 |
Ali Ağaoğlu |
Ağaoğlu Grubu |
750 milyon - 1 milyar dolar
|
45 |
59 |
Eren Ailesi |
Eren Grubu |
46 |
40 |
Nihat Özdemir |
Limak İnşaat |
47 |
34 |
Demir Karamancı |
Orta Anadolu Tekstil |
48 |
46 |
Altınbaş Ailesi |
Altınbaş Holding |
49 |
76 |
Bodur Ailesi |
Kale Grubu |
50 |
49 |
Aziz Torun |
Torunlar Gıda |
51 |
43 |
Boyner Ailesi |
Boyner Holding |
52 |
45 |
Kamhi Ailesi |
Profilo Holding |
53 |
52 |
Nuri Özaltın |
Özaltın Grubu |
54 |
55 |
Cevahir Ailesi |
Cevahir Grubu |
55 |
58 |
Yaşar Ailesi |
Yaşar Holding |
56 |
53 |
Erol Üçer |
Gama İnşaat |
57 |
47 |
Ethem Sancak |
Hedef Grubu |
500-750 milyon dolar
|
58 |
- |
Avni Çelik |
Simpaş Holding |
59 |
61 |
İsfendiyar Zülfikâri |
Zülfikârlar Grubu |
60 |
62 |
Kanatlı Ailesi |
Eti Grubu |
61 |
48 |
Yılmaz Soyak |
Soyak İnşaat |
62 |
65 |
M.Nazif Günal |
MNG Holding |
63 |
74 |
Hamdi Akın |
Akfen Grubu |
64 |
67 |
Ünal Aysal |
Ünimar |
65 |
68 |
Ahmet Keleşoğlu |
Selçuk Ecza |
66 |
69 |
Çiftçi Ailesi |
Çiftçiler Holding |
67 |
60 |
Yılmaz Ulusoy |
Yılmaz Ulusoy Holding |
68 |
50 |
Saffet Ulusoy |
Saffet Ulusoy Holding |
69 |
- |
Alicam Ulusoy |
Ulusoy Yatırım Holding |
70 |
70 |
Sadioğlu Ailesi |
Banker |
71 |
71 |
Yazıcı Ailesi |
Diler Grubu |
72 |
72 |
Mermerci Ailesi |
Akfil Tekstil |
73 |
54 |
Murat Vargı |
Vargı Holding |
74 |
64 |
Selehattin Beyazıt |
Beyazıt Grubu |
75 |
73 |
Hüseyin Özdilek |
Özdilek Grubu |
76 |
79 |
Bayram Aslan |
İçtaş |
77 |
81 |
Erdoğan Demirören |
Demirören Holding |
78 |
82 |
Erdal Aksoy |
Turcas Petrol |
79 |
83 |
Yahya Kiğili |
Hayat Holding |
80 |
- |
Vedat Aşçı |
Aşçıoğlu İnşaat |
81 |
85 |
Öztürk Ailesi |
Opet |
82 |
86 |
İlyas Özsüer |
Maya İnşaat |
83 |
87 |
Topbaş Ailesi |
BİM |
84 |
77 |
Ertuğrul Kurdoğlu |
Ata Holding |
85 |
100 |
Kiler Ailesi |
Kiler Holding |
86 |
91 |
Kemal Gülman |
Gülman Grubu |
87 |
80 |
Amram Ailesi |
- |
300-500 milyon dolar
|
88 |
- |
Erdemoğlu Ailesi |
Erdemoğlu Grubu |
89 |
88 |
Turgut Yılmaz |
GSD Holding |
90 |
63 |
Cihan Kamer |
Atasay Kuyumculuk |
91 |
89 |
Celal Sönmez |
Sönmez Holding |
92 |
92 |
Ali-İsmet Abalıoğlu |
Abalıoğlu Holding |
93 |
94 |
Hasan Aslan |
Orta Doğu Rulman |
94 |
95 |
Yüksel Gamgam |
Gamgam Grubu |
95 |
96 |
Adnan Çebi |
Makyol İnşaat |
96 |
97 |
İhsan Kalkavan |
Kalkavan Denizcilik |
97 |
99 |
İbrahim Çeçen |
Çeçen Holding |
98 |
- |
Mesut Toprak |
Tay Grup |
99 |
- |
Süleyman Varlıbaş |
Varyap İnşaat |
100 |
- |
Yolbulan Ailesi |
Kroman Çelik |
|