|
Yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilen gelirler, safi tutarları üzerinden vergilendiriliyor.
Yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilen gelirler, safi tutarları üzerinden vergilendiriliyor. Başka bir anlatımla, gelirin elde edilmesi için yapılan giderler, hasılattan indirilmek suretiyle vergilendirilecek safi kazanç tutarı bulunuyor.
Bir de elde edilen gelirle doğrudan ilgili olmayan, ancak yıllık gelir vergisi matrahının (üzerinden vergi hesaplanacak tutarın) tespitinde, beyan edilen gelirlerden beyanname üzerinde yapılabilecek indirimler var...
Yapılan bağış ve yardımlar, şahıs sigorta primi ve bireysel emeklilik katkı payı, eğitim ve sağlık harcamaları gibi...
2009 yılında elde edilen ve yıllık beyanname ile bildirilecek gelirden yapılabilecek indirimleri şöyle özetlemek mümkün.
SİGORTA PRİMLERİ VE BES KATKI PAYLARI
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için beyan edilen gelirin yüzde 5'ini) ve asgari ücretin yıllık tutarını (2009 yılı için 8.154 TL'yi) aşmamak üzere, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine (BES) ödenen katkı payları beyan edilen gelirden indirilebiliyor.
İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplanmasında beyan edilen gelir olarak, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları toplamından önceki tutar esas alınacak.
Ancak primlerin ve katkı paylarının indirilebilmesi için;
- Prim ve katkı paylarının, 2009 yılında ödenmiş,
- Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de bulunan veya merkezi Türkiye'de olan bir sigorta şirketi veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş,
- Ücret geliri elde edenlerin, ücretlerinin safi tutarının (vergi matrahının) hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş, olması gerekiyor.
EĞİTİM VE SAĞLIK HARCAMALARI
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmaması, Türkiye'de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi koşuluyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları, beyan edilen gelirden indirilebiliyor.
İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplanmasında beyan edilen gelir olarak, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları toplamından önceki tutar esas alınacak.
BAĞIŞ VE YARDIMLAR
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10'unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımlar beyan edilen gelirden indirilebilir. Ayrıca, Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamının, beyan edilen gelirden indirilmesi mümkün.
OKUL, SAĞLIK TESİSİ VE YURT BAĞIŞLARI
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilir.
GIDA BANKALARINA YAPILAN BAĞIŞLAR
Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor.
KÜLTÜR VE SANATA İLİŞKİN BAĞIŞLAR
Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen kültürel ve sanatsal etkinliklere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilir.
KIZILAY'A YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR
İktisadi işletmeleri hariç olmak üzere, Türkiye Kızılay Derneği'ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilecek.
İSTANBUL 2010 KÜLTÜR BAŞKENTİ AJANSINA YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR
İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansına yapılan her türlü ayni ve nakdi bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamalarının tamamı gelir vergisi beyannamesinden bildirilen gelirden indirilebilecek.
SPONSORLUK HARCAMALARI
Sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamının, profesyonel spor dalları için yüzde 50'sinin yıllık beyanname ile beyan edilen gelirden indirilmesi mümkün.
ÖZÜRLÜ İNDİRİMİ
Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan ettikleri gelirlerine 'sakatlık indirimi' adı altında yıllık indirim uygulanıyor. 2009 yılında uygulanacak yıllık indirim tutarı;
Bu indirimden, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler ile serbest meslek erbabı da yararlanabiliyor.
Çalışma gücünün asgari; yüzde 80'ini kaybetmiş olanlar birinci derece, yüzde 60'ını kaybetmiş olanlar ikinci derece, yüzde 40'ını kaybetmiş olanlar üçüncü derece engelli sayılıyor.
DİĞER KANUNLARDA YER ALAN İNDİRİMLER
VERGİ kanunlarında yer alan, beyan edilecek gelirden yapılabilecek indirimlerin dışında, bir de diğer kanunlarda yer alan indirimler var.
- Umumi hayata müessir afetler dolayısıyla alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara ilişkin 7269 sayılı Kanuna göre oluşturulan fona yapılan nakdi bağışların tamamı ile milli yardım komiteleri veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni/nakdi bağışlar,
- Yüksek Öğretim Kanun'una göre üniversitelere ve Yüksek Teknoloji Enstitüsü'ne makbuz karşılığı yapılan nakdi ve ayni bağışlar ile vakıf üniversitelerine yapılan bağış ve yardımlar,
- Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanun'una göre yapılan bağış ve yardımlar,
- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu Hakkındaki Kanun'a göre yapılan nakdi bağışlar,
- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
Kanun'una göre yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
- Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanun'una göre yapılan ayni/nakdi bağışlar,
- Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanun'una göre yapılan ayni/nakdi bağışlar,
- Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışlar,
- İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 76. maddesine göre ilköğretim kurumlarına yapılan nakdi bağışların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilecek.
 http://www.aksam.com.tr/2010/03/12/haber/ekonomi/5705/beyan_... |
