ÖLÜM halinde, mirasçıların vergi durumu 2008 yılı için değişti. 2007 yılında mirasçı başına uygulanan 89 bin 623 YTL’lik istisna, 2008 yılı için yeniden değerleme oranına göre yüzde 7.2 arttı ve 96 bin 075 YTL oldu.

Buna göre, evli iki çocuklu olan birisi 2008 yılında öldüğünde, bıraktığı mirasın (borçlar düşüldükten sonraki) değeri 240 bin YTL ise, mirasın 2/8’i (60.000 YTL’si) eşine, 3/8’i (90.000 YTL’si) bir çocuğuna, 3/8’i de diğer çocuğuna intikal edecek. Mirasçılar, sadece beyanname verecekler ancak her biri 96.075 YTL’lik istisnadan yararlanacak ve vergi ödemeyecekler.

ÇOCUKSUZ EŞ VE EVLATLIK

Evlatlıklar da 96.075 YTL’lik istisna tutarından, öz çocuklar gibi aynen yararlanıyorlar. Füruğ (yani ölen kişinin çocuğu ya da torunu) bulunmaması durumunda, eşe isabet eden miras hissesinin, 2008 yılında, 192 bin 265 YTL’si veraset ve intikal vergisinden müstesna olacak.

Buna göre örneğin, çocukları olmayan karı ve kocadan, koca 2008 yılında öldüğünde, karısı 192.265 YTL’ye kadar olan miras payı nedeniyle, veraset ve intikal vergisi ödemeyecek. Bu tutarı aşıyorsa, aşan kısım üzerinden yüzde 1’den başlayıp yüzde 3, 5, 7 olarak artan ve yüzde 10’a ulaşabilen oranda veraset ve intikal vergisi ödeyecek.

2008 yılında, her mirasçı için, istisna düşüldükten sonra kalan miras payının, 150 bin YTL’ye kadar olan kısmı için yüzde 1 oranında, veraset ve intikal vergisi ödenecek.

Görüldüğü gibi, Veraset ve İntikal Vergisi, mirasçılar açısından ciddi bir sorun yaratacak vergi değil. Mirasçı başına 96 bin YTL vergiye tabi değil. Bu düşüldükten sonra, mirasçı başına 150 bin YTL’ye kadar olan miras payının vergisi de yüzde 1’den hesaplanıyor. O da üç yılda ödeniyor. Miras 2,5 milyon YTL’yi aştığında, aşan kısım için vergi oranı yüzde 10 oluyor.

EŞE VE SEVGİLİYE BAĞIŞ

2008 yılında; eşe, anne, babaya, çocuğa, sevgiliye ya da bir başka kişiye yapılan bağışın, 2.216 YTL’si, veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacak.

Anne, baba, eş ya da çocuğa yapılan ev, arsa, otomobil gibi bağışlar yüzde 5’den başlayan ve yüzde 15’i bulan bir vergi tarifesine göre, veraset ve intikal vergisine tabi tutuluyor.

Sevgiliye yapılan bağışların vergi tarifesi biraz yüksek. Yüzde 10’dan başlıyor, bağışlanan malın değerine göre yüzde 30’a kadar ulaşıyor.

BANKADAKİ PARALAR

Ölen kişinin, bankadaki parasının mirasçılara ödenebilmesi için, mirasçıların o parayı vergi dairesine beyan etmeleri ve ilgili vergi dairesinden de veraset ve intikal vergisinin ödendiğine dair bir "tasdikname" alıp, bankaya ibraz etmeleri gerekiyor.

Tasdikname ibraz etmeyen mirasçılara, banka parayı yüzde 5 vergi kesintisi yaparak ödeyebilir. Mirasçılar da bu yüzde 5 vergiyi, ileride ödeyecekleri, veraset ve intikal vergisinden mahsup ettirebiliyorlar.

BEYANNAME VE ÖDEME

Ölüm halinde, mirasçıların ölüm tarihinden itibaren "dört ay içinde", Sulh Hukuk Mahkemesi’nden, "veraset ilamı" alıp, yine aynı süre içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermeleri gerekiyor. Bu süre; mirasçıların yabancı bir ülkede olmaları ya da ölümün yabancı ülkede olması durumunda, dört aydan altı aya çıkıyor. Hem ölenin hem de mirasçıların ayrı ayrı yabancı ülkelerde olduğu durumlarda, beyanname verme süresi sekiz ay oluyor.

Mirasçılar adına, ayrı ayrı tahakkuk eden vergiler, tahakkukundan itibaren üç yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere, iki eşit taksitte ödeniyor.

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/7646141.asp?yazarid=82&gid=61&sz=53506