Anayasa Mahkemesinin, karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgili ilam verilmemesini öngören Harçlar Kanunu düzenlemesini iptal eden kararı hk.

Söz konusu toplantıda alınan Karar 17.03.2010 tarih ve 27524 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Yayımlanarak yürürlüğe giren kararla, Harçlar Kanunu’nun;

- 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin “Karar ve İlâm Harcı ödenmedikçe ilgiliye ilâm verilmez.” biçimindeki ikinci tümcesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,

- 32. maddesinin “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz.” biçimindeki birinci tümcesinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın REDDİNE,

karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesinin, Harçlar Kanunu’nun 28. maddesinde yer alan “Karar ve İlâm Harcı ödenmedikçe ilgiliye ilâm verilmez.” hükmünü iptal gerekçelerine bakıldığında, şu gerekçeler dikkate çekmektedir:

- Diğer harçlarda olduğu gibi, yargı harçlarında da kural; harcın, davayı açan veya harca mevzu olan işlemin yapılmasını isteyen kişi tarafından ödenmesidir. Ancak yargı yoluna başvurmak, başvuran kişiye bir harç yükümlülüğü yüklediği gibi, başvuranın haklı çıkması halinde bu yükümlülük yer değiştirmekte ve davada haksız çıkan tarafa yükletilmektedir. Bu nedenle nisbi harca tabi davalarda, yargılama sonunda ödenecek harç miktarıyla birlikte, harcın gerçek sorumlusu da mahkeme kararıyla belirlenmektedir.

- Anayasa’nın 36. maddesinde ifade edilen hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı, sadece yargı mercileri önünde davacı ve davalı olarak iddia ve savunmada bulunma hakkını değil, yargılama sonunda hakkı olanı elde etmeyi de kapsayan bir haktır. Dava açarken peşin harcı ödeyen ancak nisbi harca tabi davalarda işin niteliği gereği dava sonuna bırakılan bakiye harçtan yasal olarak sorumlu olmadığı mahkeme kararıyla belirlenen davacıya, sorumlusu olmadığı bir harcın tahsili koşuluyla ilamın verilmesi; bireylerin hak arama özgürlüğünü engelleyici nitelik taşımaktadır.pwc

Anayasa Mahkemesi Kararı için tıklayınız