Son günlerde Maliye Bakanlığı inceleme elemanları tarafından, kurumlardan 2008 ve 2009 yıllarında yurtdışına yapılan ödemeler konusunda bilgiler istendiğine şahit olmaktayız. Söz konusu bilgi isteme yazılarında Türkiye’de işyeri veya daimi temsilcisi bulunan yada bulunmayan dar mükellef kurumlara aşağıda sayılan ödemelerin yapılıp yapılmadığı sorulmaktadır.

Buna göre yazılarda yukarıda belirtilen dar mükellef kurumlara;

· Hizmet ithalatı dolayısıyla yapılan ödemelerin,

· GVK 70. maddede sayılan gayrimenkuller ve bu nitelikteki hakların kiralanması dolayısıyla yapılan ödemelerin,

· Finansal Kiralama Kanunu kapsamında yapılan ödemelerin,

· Ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka, know how (teknik bilgi), lisans, royalty,software ve benzeri gayrimaddi hakların satın veya devir alınması dolayısıyla yapılan ödemelerin,

· Dar mükellef kurumlara bağlı çalışan personelin Türkiye’de yaptığı işler sırasında ücretinin karşılanması dolayısıyla yapılan ödemelerin,

· Dar mükellef kurumlar tarafından sağlanan, mühendislik, uzman, doktor, denetçi, mimar, avukat, tekniker vb. kişilerin yapmış oldukları montaj, mühendislik, danışmanlık, denetim ve diğer serbest meslek faaliyeti kapsamındaki işler için yapılan ödemelerin,

· Gider paylaşım sözleşmeleri kapsamında yapılan ödemelerin,

· Alacak faizleri, bankacılık hizmetleri veren yabancı bankalar ve finans kurumları dışındakilere yapılan faiz ödemelerinin,

bulunup bulunmadığı, her bir ödemenin altında yer alan “Var” ve “Yok” kutucuklarına işaretlenmek suretiyle bildirilmesi istenmektedir. Yukarıda belirtilen ödemelerin bulunması durumunda, ödeme yapılan kurumlara ilişkin bilgiler, ödemenin türü ile brüt ve net tutarlarının belirtildiği bir tablonun da doldurulması talep edilmektedir.

Ayrıca söz konusu yazılarda, dar mükellef gerçek kişilere Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesine göre ücret ve ücret sayılan haller kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa söz konusu ödemelerin ilgili dönemler itibariyle brüt ve net toplamlarına ilişkin bilgilerin de istendiği görülmektedir.

Geçtiğimiz yıllarda yurtdışına yapılan ödemeler konusunda sıkça vergi incelemeleri gerçekleştirilmiştir. Bu incelemelerde özellikle ödemenin türünün belirlenmesi konusunda farklı yorumların yapıldığı görülmektedir. Bu farklı yorumlama sonucunda örneğin mükellef tarafından stopaj hesaplanmamış olan bir ödeme üzerinden stopaj yapılması gerektiği yönünde eleştirilerle karşılaşılmıştır.

Yukarıda mükelleflere gönderildiği belirtilen yazılar konuya ilişkin bir vergi incelemesine başlandığını göstermemektedir. Bu yazıların incelemeye hazırlık kapsamında gönderildiği, gelen sonuçlara göre inceleme yapılıp yapılmayacağına karar verileceği kanaatindeyiz. Bilgi toplama işleminin ne kadar genişletileceği, hangi sektörleri kapsayacağı da şimdilik bilinmemektedir.

Mükellef kurumlar tarafından yurtdışına yapılan ödemelerin gözden geçirilerek, ödemelerin türüne göre tevsik edici dokümanlarının varlığının kontrol edilmesinde ve özellikle Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları dahilinde stopaj uygulanmayan veya yerel mevzuatta yer alan orandan daha düşük bir oranda stopaj uygulanmış olan ödemelere ilişkin olarak, ödeme yapılan kurumdan mukimlik belgesinin temin edilmesinde fayda olduğunu belirtmek isteriz. E&Y Türkiye