Evlenen, askere giden veya 15 yıl çalışana kıdem tazminatı

KIDEM tazminatı konusu, yaklaşık 10 milyon işçiyi ilgilendirdiği için son derece önemli.

Devlet memurlarının emekli olurken “ikramiye” aldıkları gibi, işçiler de emekli olduklarında, işverenden ikramiye benzeri, “kıdem tazminatı” alıyorlar.
Devlet memurlarının emekli ikramiyesi neyse, işçilerin kıdem tazminatı da o oluyor..

İŞÇİLERİN AVANTAJLARI

İşçilerin, memurlardan farklı başka avantajları da var. Emekli olmadan da kıdem tazminatı alabiliyorlar.

Örneğin, en az bir yıl çalışmış olması koşuluyla;
- Erkek sigortalı askere giderse,
- Kadın sigortalı, evlenip bir yıl içinde işten ayrılırsa,
- İşveren, çalışanın ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı dışında bir nedenle işine son verirse,
kıdem tazminatı alabiliyor.
Başlığı okuyan erkek sigortalılar, “evlilik” konusunda heyecanlanmasınlar. Evlendiklerinde, onlara kıdem tazminatı yok. Kadın sigortalılara (evlendikleri tarihten itibaren bir yıl içinde işten ayrılmaları koşuluyla), kıdem tazminatı var.
Neyse? erkekler de askere giderken kıdem tazminatı alabiliyorlar.

15 YIL ÇALIŞANA KIDEM TAZMİNATI

İlk sigortalı olduğu yani sigortalı olarak işe başladığı tarihten itibaren;
- 15 yıl geçen,
- Bu 15 yıl içinde en az 3 bin 600 gün prim ödeyen,
sigortalılar, emeklilik yaşına gelmeseler dahi, çalıştıkları işyerinden “kıdem tazminatı” alabiliyorlar.
Bu durumdaki işçinin, o iş yerinde kesintisiz olarak 15 yıl çalışmış olması gerekmiyor. Toplam sigortalılık süresinin 15 yılı doldurması yeterli. Örneğin, son 15 yılda o işyerinde 9 yıl çalışmışsa 9 yıllık, 3 yıl çalışmışsa 3 yıllık kıdem tazminatı alabilecek.15 yıl çalışmışsa, kuşkusuz 15 yıllık kıdem tazminatı alacak.
Ancak burada “ince bir nokta” var o da şu; 15 yılı dolduranın kıdem tazminatı alabilmesi için, çalıştığı iş yerinden ayrılması gerekiyor. İşçi, kıdem tazminatını alıp ayrıldıktan sonra başka bir işyerinde hatta aynı işyerinde de çalışabilir.

YAZI ALMAK GEREKİYOR

15 yıl sigortalı olarak çalışan ve bu süre içinde en az 3.600 gün prim ödeyen işçinin,

Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan “İş Kanunu’nun 14. maddesine göre kıdem tazminatı ödenebilir” şeklinde bir yazı alması gerekiyor.

Bu belge alınıp işverene verildiğinde, işverenin “kıdem tazminatı” ödemesi gerekiyor.
Kıdem tazminatının; çalışılan her tam yıla karşılık, en son 30 günlük ücretin brüt tutarı esas alınarak ödenmesi gerekiyor. Bir yıldan artan süreler için de oransal ödeme yapılır. İşçiye sürekli ve düzenli sağlanan para ve para ile ölçülebilen menfaatlerin (ikramiye (bir defalık hariç) yemek yardımı, çocuk zammı, gıda ve yakacak yardımı, konut yardımı, devamlı ödenen primler, sağlık yardımı vs.) tutarı da kıdem tazminatına esas ücrete ilave edilir.
Kıdem tazminatının tavanı 2.427,03 TL. Buna göre, her yıl için ödenecek kıdem tazminatı tutarı 2.427,03 TL’yi aşmadığı sürece, gelir vergisine tabi tutulmaz. Sadece, binde 6,6 oranında damga vergisine tabi tutulur.

Şükrü Kızılot

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/14709240.asp?yazarid=82&...