Tütün mamullerinde Aralık ayının son günlerinde yapılan düzenlemeyle vergiler arttı ama sigara ve diğer ürünlerden alınan özel tüketim vergisi (ÖTV) gelirleri Mart ayından itibaren hızlı bir şekilde düşüşe doğru geçti.

Tütün mamullerinde vergiler arttı ama sigara ve diğer ürünlerden alınan özel tüketim vergisi (ÖTV) gelirleri düşmeye devam ediyor.

BAT Kurumsal İlişkiler Direktörü Tuna Turagay, kaçak sigarada artış olduğunu belirti ve kaçakçılıkla mücadeleye dönük denetimlerin artırılmasını istedi.

AA muhabirinin Maliye Bakanlığı Kamu Hesapları Bülteninden derlediği verilere göre, tütün ve tütün mamullerinden alınan ÖTV tutarı, Mart ayından sonra Nisan'da da bir önceki yılın aynı dönemine göre düşüş gösterdi.

Aralık ayının son günlerinde gerçekleştirilen vergi düzenlemeleriyle, sigaradan paket başına alınan asgari maktu ÖTV, 60 kuruş artırıldı, satış fiyatına uygulanan nispi ÖTV de yüzde 58'den yüzde 63'e çıkarıldı.

2009 yılı Ocak ayında, Aralık'ta yapılan satışlar için verilen ÖTV beyannameleri sonucunda tütün mamullerinden 1 milyar 337 milyon 454 bin lira ÖTV geliri elde edildi. Bu şekilde Ocak'ta 1 önceki yılın aynı ayına göre 339 milyon 965 bin lira daha fazla ÖTV toplandı. 2009 yılında 745 milyon 647 bin lira olan Şubat ayı tahsilatı da, bu yıl 1 milyar 524 milyon 415 bin lira oldu.

MART'TA DÜŞÜŞ BAŞLADI

Ancak Mart ayından itibaren tütün mamullerinden tahsil edilen ÖTV gelirleri, hızlı bir şekilde düşüşe geçti. 2009 yılı Mart ayında tütün mamullerinden 807 milyon 936 bin lira ÖTV alınırken, söz konusu tutar bu yıl 508 milyon 169 bin liraya geriledi. Böylece, aylık tahsilatta yüzde 37,1 gibi oldukça yüksek bir düşüş meydana geldi.

Nisan ayında düşüş oranı yüzde 10,9'a gerilese de, aylık tahsilat yine geçen yılın altında kaldı. 2009 yılı Nisan ayında 991 milyon 859 bin lira olan tütün mamullerindeki ÖTV tahsilatı, geçen ay 883 milyon 723 bin lira olarak belirlendi.

Yılın ilk 4 ayında sigara ve diğer tütün mamullerindeki ÖTV tahsilatı da, 4 milyar 253 milyon 761 bin lira oldu.

ÖTV Kanunu uyarınca, 1 ay içinde gerçekleştirilen satışlar için, takip eden ayın 15'ine kadar beyanda bulunulup, ÖTV ödemesi yapılıyor.

EN FAZLA ÖTV ARTIŞI DAYANIKLI TÜKETİMDE

Bu arada yılın 4 aylık bölümünde ÖTV gelirleri en fazla artan mal grubu, dayanıklı tüketim mallarıyla elektronik eşya oldu. 2009'un ilk 4 ayında 211 milyon 616 bin lira ÖTV tahsilatının yapıldığı söz konusu ürünlerden bu yıl 454 milyon 383 bin lira gelir elde edildi.

Bunu yüzde 55'lik gelir artışıyla motorlu taşıtlar izledi. 2009 yılının Ocak-Nisan döneminde bu grupta 858 milyon 986 bin lira olan ÖTV geliri, 2010'un aynı döneminde 1 milyar 331 milyon 482 bin liraya yükseldi.

4 aylık dönemde petrol ve doğal gazdan 8 milyar 997 milyon 607 bin lira, alkollü içkilerden 1 milyar 331 milyon 482 bin lira, kolalı gazozlardan da 51 milyon 727 bin lira ÖTV tahsil edildi.

Böylece ÖTV gelirleri, petrol ve doğal gazda yüzde 30,2, alkollü içkilerde yüzde 35,6, kolalı gazozlarda da yüzde 5,6 artış gösterdi.

ÖTV'deki 4 aylık tahsilat ise 12 milyar 244 milyon 605 bin liradan 15 milyar 944 milyon 105 bin liraya ulaştı.

TİRYAKİ, KAÇAK SİGARAYA YÖNELDİ

Öte yandan British American Tobacco (BAT) Kurumsal İlişkiler Direktörü Tuna Turagay, AA muhabirine sektördeki durum ve vergi gelirlerindeki azalmayı değerlendirdi.

Olayın 2 boyutunun bulunduğunu kaydeden Turagay, ''Birincisi sigara satışlarında gerek kapalı alanlardaki yasak uygulaması, gerekse vergi artışına paralel fiyatların yükselmesi yüzünden bir düşüş var. İkincisi, bir miktar da kaçak sigaraya kayış var'' dedi.

Ellerinde bilimsel bir veri bulunmadığı için kaçak sigaranın boyutları hakkında sağlıklı bir rakam veremeyeceklerini belirten Turagay, şöyle devam etti:

''Ama görünen o ki, yılbaşından bu yana kaçakta bir artış görülüyor. Bu konudaki son pazar araştırmamızı 2007 yılında yapmıştık. O dönem sigaradaki kaçak oranı yüzde 7 olarak belirlenmişti. Şu anda kaçak oranının yüzde 10-15 arasında olduğunu sanıyoruz. Zaten önümüzdeki dönem yeni bir pazar araştırması gerçekleştireceğiz.

Kaçakçılık ciddi bir tehdittir. Benim en büyük endişem, Doğu ve Güneydoğu'da yoğunlaşan kaçak ürünlerin Batıya yönelmesi ve normal bir satış kanalına dönüşmesidir.

Bu olayda bizim devletten beklentimiz, mümkün olduğu kadar kaçakçılıkla etkin mücadele edilmesidir. Bizler de, firma olarak bu konuda elimizden ne geliyorsa, yapmaya hazırız. Bundan sonra verginin geri çekilmesi söz konusu değildir. Oturmuş da bir piyasa var. Bu saatten sonra yapılacak tek şey, denetimlerin artırılmasıdır, etkin denetim yapılmasıdır.''

Türkiye'de 17-18 milyon kişinin sigara içtiğini ifade eden Turagay, sigaranın sağlığa zararlı olduğunu, ancak son derece kalitesiz tütünlerin kullanıldığı kaçak sigaraların çok daha ciddi sağlık boyutu bulunduğunu da vurguladı.

VERGİ GELİRLERİ NE OLUR?

Tuna Turagay, tütün mamullerinden alınan ÖTV gelirlerinin önümüzdeki dönemde ne olacağı konusundaki görüşlerini de, ''Bana göre Mayıs ve Haziran aylarında ÖTV gelirleri yükselir. Ocak ve Şubat aylarında fiyatlarda çok oynama oldu. Satıcılar da, tüketiciler de stok yaptı. Mart ve Nisan aylarında piyasa yavaş yavaş oturmaya başladı. Mayıs'ta bunun sonuçlarının görüleceğini düşünüyorum'' şeklinde açıkladı.

TÜTÜN VE ALKOLLÜ İÇKİLERDE ÖTV

2009 ve bu yılın ilk 4 ayında tütün mamulleri ve alkollü içkilerden sağlanan ÖTV gelirleri şöyle:

AYLAR TÜTÜN MAMULLERİ ALKOLLÜ İÇKİLER

2009 2010 2009 2010

(Bin TL)

--------- ----------- ----------- ----------- -----------

Ocak 997.489 1.337.454 173.432 201.642

Şubat 745.647 1.524.415 159.329 173.265

Mart 807.937 508.169 143.701 263.115

Nisan 991.859 883.723 153.923 217.123

(Not: Aylık ÖTV gelirleri, 1 önceki ayın satışları için takip eden ayda verilen beyannameler üzerinden ödenmektedir)

AA