İşverenler, istirahat raporu alan işçilerinin, raporlu oldukları sürede işyerlerinde çalışmadıklarına dair beyan yazılarını, artık internetten SGK’ya vermek zorundalar.

Zorunluluk işverenlere getirilmiş olmakla birlikte, bu işlemi büyük ölçüde mali müşavirler yerine getirecek. Aslında, gelen yükümlülük mali müşavirlere gelmiş oluyor... Sosyal Güvenlik Haftası’nda gelen yeni bir sürpriz gibi...

Raporlu işçi çalışamaz mı?
Sosyal sigorta sistemimizde, hastalanan, iş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına tutulan veya doğum yapan sigortalıya (SSK sigortalısı) bu süreler için hastalık/kaza/doğum parası verilebilmesi için sigortalının raporlu olduğu sürelerde çalışmaması gerekmektedir. Aksi halde hastalık/kaza parası verilmez, verilmişse de geri alınır.

Bu sebeple raporlu işçilerin işyerlerinde çalışmamaları beklenir.
İşverenin taahhüdü önemli...

İşte sigortalılara hastalık ya da kaza hallerinde raporluyken geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için, diğer şartların yanı sıra işverenden, raporlu işçinin raporlu olduğu sürelerde işyerinde çalışmadığına dair “taahhüt belgesi/bildirim” alınmaktadır. Bunun üzerine de ödeme yapılmaktadır.

Artık bu bildirimi işverenler, şüphesiz ki, onların yerine mali müşavirleri internetten yapmak zorundalar.

Raporlu işçiye işveren ücretini tam öderse bildirim yapılacak mı

Bazı işverenler raporlu işçisine, SGK’dan ödenek alıp almadığına bakmaksızın ücretini yine de tam ödeyebilir. Günlük ücretle çalışan işçisine, herhangi bir zorunluluğu olmamasına rağmen, işveren atıfet kabulünden raporluyken dahi ücret öderse yine de bildirim yapmak zorunda mıdır?

Bu durumda da işverenin bildirim yükümlülüğü devam etmektedir. Ücretini ödemek ve ücret ödediği için de o ay 30 gün üzerinden sigortalı bildirimi yapmak başka bir şey, raporlu işçisinin bu sürede işyerinde “çalışmadığını” beyan etmek başka bir şeydir.

Bildirimi yapmamanın cezası var mı

Belki de en şaşırtıcı olan bu nokta; bildirimi göndermeyen veya 5 günlük süre dışında gönderen işverenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine göre idari para cezası uygulanacak olmasıdır. Yani, bildirim belirtilen sürede hiç yapılmaz ise 5 asgari ücret, süresi geçirildikten sonra yapılır ise, 2 asgari ücret idari para cezası uygulanacaktır.

Şüphesiz, bildirimin internetten yapılması zorunlu olduğundan, 5 günlük sürede olsa bile kağıt ortamında bildirim yapılmış olması, hiç bildirim yapılmamış gibi değerlendirilerek işlem yapılacaktır.

Bildirim süresi var mı

Tebliğ ile bildirim süresi de belirlenmiştir. Buna göre bildirimin, sigortalılarca hak edilen istirahat süresini takip eden 5 iş günü içinde elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi zorunludur. Buradaki “hak edilen istirahat süresi” ise, 10 günden kısa süreli istirahatlarda bitiş günü, 10 gün ve daha uzun süreli istirahatlarda 10’ar günlük sürelerin bittiği ve son 10 günlük süreden arta kalan sürenin bittiği günü ifade etmektedir.Şu halde, diyelim sigortalının 17 günlük istirahat süresi var ise, işveren evvela 10 günlük sürenin bittiği tarihi takip eden 5 iş günü içerisinde bildirimi internetten SGK’ya gönderecek, arta kalan 7 günlük istirahat süresinin bildirimini de, sürenin bittiği tarihi takip eden 5 iş günü içerisinde yine internetten yapacaktır.

2 günlük rapor sürelerinde de bildirim yapılacak mı

Bir okuyucumuzun sorusu dikkatimizi çekti. Şöyle ki; söz konusu tebliğde açıklık olmamakla birlikte, bize göre hastalık sigortası kapsamında olan toplam 2 günlük istirahat süreleri için, işyerinde çalışılmadığına dair bildirim yapmaya gerek yoktur. Zira, bildirimin amacı ödenek vermeye yöneliktir. Hastalık sigortası kapsamında ise, zaten ilk 2 gün için ödenek verilmez, iş göremezliliğin üçüncü gününden başlanarak ödenek verilir. Dolayısıyla raporlu işçi bu 2 gün içinde işyerinde çalışsa da çalışmasa da SGK’dan ödenek alamaz.

Ancak, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında 2 günlük rapor söz konusu ise, çalışılmadığına dair bildirimin yapılması zorunludur. Zira, bu durumdaki işçi 2 gün için de ödenek alma hakkına sahiptir.

Zorunluluk ne zaman başlıyor

Raporluyken işçinin işyerinde çalışmadığına ilişkin bildirimin internetten yapılması zorunluluğu 12 Mayıs 2010 tarihi itibariyle başlamıştır. Konuyla ilgili tebliğ, SGK tarafından aynı tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bildirim nasıl yapılacak

Raporlu işçinin, rapor süresince işyerinde çalışmadığına dair bildirim; http://www.sgk.gov.tr internet adresinde “İŞVEREN” menüsü “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi”, “Kullanıcı Şifre Ekranı”, “Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri”, “Giriş” bölümünde yer alan bilgiler kaydedilmek suretiyle yapılacaktır.

Memet Eser

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/14743850.asp?yazarid=284