Geçtiğimiz günlerin ana gündem maddelerinden birisiydi "Banka Hacizleri." 130 bin civarında mükellefin vergi borçları için uygulandığı düşünüldüğünde, Türkiye'de ilk kez bu kadar geniş bir kitlenin banka hesaplarına haciz konmuş oldu. Bir yönüyle toplu haciz uygulaması, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın istihbarat ve teknolojik altyapısının eriştiği seviyeyi de gösterdi. Böylece, mükelleflere bir anlamda "Sizi takip ediyorum" mesajı yollanmış oldu. Nitekim, haciz uygulaması başladıktan sonra banka hesabına rastlanmayan dolayısıyla haciz uygulanmayan mükelleflerden dahi yaklaşık 600 milyon YTL kadar tahsil edilmiş oldu. Bu sonuç, piyasanın gönderilen mesajı okumaya başladığının göstergesi olarak algılanmalı.

Ancak buradan, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın amacının güç gösterisinde bulunmak olduğu sonucu çıkmaz. Zira, uygulama kapsamında olan 130 bin mükellefin devlete olan borcu toplamı ise yaklaşık 10 milyar YTL idi. Bir başka ifadeyle, 2007 yılı bütçesinin gelir hedeflerinin yaklaşık yüzde 7'lik kısmı sadece 130 bin mükellefin ödenmemiş borcuna tekabül ediyordu.

Sadece Konya ili verilerine bakıldığında dahi, uygulamadan ciddi tahsilatların yapıldığını söylemek mümkün. Nitekim, sadece Konya'da 5 bin 177 borçlu mükelleften yaklaşık 13,6 milyon YTL tahsilat yapıldı. Eylül-2007 ayı sonu itibarıyla Konya'dan tahsil edilen vergi gelirleri toplamının 717 milyon 904 bin YTL olduğu dikkate alındığında, Konya'da mükelleflerin sadece yüzde 5'lik kısmına uygulanan banka hacizlerinin tüm vergi gelirleri tahsilatının neredeyse yüzde 2'sine tekabül ettiği sonucu ortaya çıkıyor.

Haciz bildirisi düzenlenen mükelleflerin toplam borcunun yaklaşık 58 milyon YTL olduğu dikkate alındığında, yaklaşık 13,6 milyon YTL tahsilatla Konya ilinde etkin sonuçların alındığını söylemek mümkün görünüyor. Bankaların hacizlerle ilgili sonuçları göndermeye devam etmeleri dolayısıyla, bu tutarın her geçen gün arttığını da hesaba katmak gerek.

Burada üzerinde durulması gereken önemde bir başka husus daha var. 13,6 milyon YTL'lik tahsilatın içerisinde, haczin kaldırılması için kendiliğinden ödeme yapan mükelleflerin yaklaşık 1,8 milyon YTL'lik ödemeleri de var. Bu grubun içerisinde, 110 bin YTL borcu olan mükellefin banka hesaplarının haczedilmesi üzerine, bankalar nezdindeki kredibilitesinin bozulmaması uğruna tüm borcunu elden ödemesi gibi çarpıcı örnekler de oldu. Kendiliğinden ödeme tutarının nispi yüksekliği, Gelir İdaresi'nin verdiği "Sizi izliyoruz" mesajını Konya'nın net olarak algıladığını gösteriyor.

Mağduriyetler sonradan giderildi

Böylesine geniş kapsamlı bir ilk uygulamada mükellef mağduriyetlerine rastlanmaması da neredeyse mümkün olamayacaktı. Zira, bir kısım mükellefler haciz konulan banka hesaplarını elektrik, su veya ücret ödemeleri gibi işletme giderleri için açtırmışlardı. Bu gibi sosyal yönlü mağduriyetler dışında özellikle bankaların bilgi eksikliğinden kaynaklanan mağduriyetlere de rastlandı. Nitekim, örneğin 10 bin YTL borcu için hesabına haciz konan mükellefin 50 bin YTL tutarındaki hesabının tamamına bloke konması, haczin uygulandığı günden sonraki nakit hareketlerine de el konması ve böylesine uygulamalarda yeri olmayan "borcu yoktur" yazılarının istenmesi gibi durumlar da oldu. Bankaların 6183 sayılı kanun uygulaması konusundaki bilgi eksikliklerinden kaynaklanan bu gibi hatalar, Konya Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 2 Kasım tarihli genel yazısından sonra neredeyse tamamen kalktı.

Benzer şekilde, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Bankalar Birliği'ne göndermiş olduğu 05 Kasım tarihli yazının ulaşması da doğru uygulama konusundaki bilgi eksikliğini tamamen gidermiş oldu. Haciz uygulamalarında mevzuatın gerektirdiği açıklamalara rağmen hatalı uygulamalara anında müdahale edebilmek üzere, Konya Vergi Dairesi Başkanlığı'nca "Tahsilat Danışma Birimi" de oluşturuldu. Bu birim, mükelleflerin bireysel şikayetleri üzerine harekete geçen ve sorunu çözen bir fonksiyona sahip. Bu birime 238 04 84 no'lu telefondan ulaşmak mümkün.

http://www.dunyagazetesi.com.tr/news_display.asp?upsale_id=334804&dept_id=80