Konuya ilişkin İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 02.09.2008 Tarihli özelgesinin özeti aşağıdaki gibidir.

Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Değer Artışı Kazançları” başlıklı mükerrer 80. maddesinde, Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dâhil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 6.000 (266 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1.1.2008 tarihinden itibaren 6.800 YTL.)Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.

Faaliyetine devam eden ticarî bir işletmenin kısmen veya tamamen satılmasından veya ticarî işletmeye dâhil amortismana tâbi iktisadî kıymetlerle birinci fıkrada yazılı hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar ticarî kazanç sayılır ve bunlara ticarî kazanç hakkındaki hükümler uygulanır.”hükmü yer almıştır.

Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanunu’na 5615 Sayılı Kanunun 11. maddesiyle eklenen ve 01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Geçici 71. madde de ise, “Bu Kanunun mükerrer 80. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin uygulanmasına ilişkin olarak, 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde sayılan ve 1.1.2007 tarihinden önce iktisap edilmiş olan mal (gerçek usulde vergilendirilen çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dâhil) ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde dört yıllık süre esas alınır.”denilmiştir.

Ayrıca, “iktisap tarihi” olarak, Medeni Kanun’un 704. maddesine göre taşınmaz mülkiyetinin konusuna giren gayrimenkulün mülkiyetinin kazanılması, tescille doğacağından tapuya tescil tarihinin esas alınması gerekir. Ancak, dairenin fiili teslim tarihinin tapuya tescil tarihinden daha önceki bir tarih olduğunun tespiti halinde, dairelerin fiili teslim tarihi esas  alınacaktır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, gayrimenkulün iktisap tarihinden itibaren 4 yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazanç değer artış kazancı olarak vergilendirilecek olup, iktisap tarihinin ise, gayrimenkulün tapuda tescili yapılarak ferdi mülkiyete geçiş tarihi olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Ancak, taşınmazın üyesi bulunduğunuz… Yapı Kooperatifi tarafından tapuda tescili yapılarak ferdi mülkiyete geçmeden önce fiilen kullanmanız için şahsınıza teslim edilmesi halinde, değer artış kazancının hesabında, gayrimenkulün adınıza tapuda tescil edildiği tarih değil, gayrimenkulün fiilen şahsınızın kullanımına bırakıldığı tarih olarak dikkate alınması mümkündür.

Bu itibarla, değer artış kazancının hesaplanmasında, tapuda tescili yapılarak ferdi mülkiyete geçmeden önce gayrimenkulün şahsınıza  teslimini takiben fiilen kullanmanız için elektrik aboneliğinin adınıza sözleşme düzenlenmiş olduğu tarihten (05.08.2004) itibaren dört yıllık sürenin dikkate alınması gerekmektedir.

Dolayısıyla, iktisap tarihi olarak dikkate alınması gereken 05.08.2004 tarihinden itibaren 4 yıl (05.08.2008) sonra satılacak olan söz konusu gayrımenkulden elde edilen kazancın değer artış kazancı kapsamında değerlendirilmeyeceği de tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim

(İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 02.09.2008 Tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-Mük-80 Sayılı Özelgesi)

Nexia