Katma Değer Vergisi Yasası'nın 9/1 maddesi hükmü gereği olarak ‘Maliye Bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden' sorumlu tutabilmektedir.

Uygulamaya yönelik olarak Maliye Bakanlığı 59 numaralı sirküleri ile;

* Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler,

* Döner sermayeli kuruluşlar,

* Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,

* Üniversiteler, (Vakıf üniversiteleri hariç)

* Kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

* Bankalar ve özel finans kurumları,

* Kamu iktisadi teşebbüsleri, (Kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekkülleri)

* Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

* Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

* Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte)
kurum, kuruluş ve işletmeler,

birbirlerine karşı ifa ettikleri hariç olmak üzere temin ettikleri işgücü hizmetlerinin bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi'nin % 90'ı oranında tevkifat uygulamakla yükümlü tutulmuşlardır.

Uygulamada tevkifat kapsamına giren işgücü temin hizmetleri, mal veya hizmet üretimine ilişkin olarak ihtiyaç duyulan işgücünün, hizmet akdi ile işletmeye bağlı hizmet erbabı çalıştırmak yerine, alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer kurum, kuruluş ve organizasyonlardan satın alınması şeklinde ortaya çıkmaktadır.

Bu tür hizmetler, alt işverenlerden temin edilen elemanların, hizmeti alan işletmenin bilfiil sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılabilmesinin mümkün bulunduğu durumlarda tevkifat kapsamına girmektedir. Bu bağlamda da işgücü temin hizmeti veren mükellefin, söz konusu hizmeti bir başka mükelleften temin ettiği elemanları kullanarak sunması halinde kendisine verilen işgücü temin hizmetinde de tevkifat uygulanmaktadır.

Diğer yandan eleman temin hizmeti dışındaki hizmet ifaları söz konusu tevkifat uygulaması kapsamında değerlendirilecektir.

Ayrıca diğer Katma Değer Vergisi genel tebliğleri ile tevkifat uygulaması kapsamına alınmış olan hizmet ifalarında da tevkifat uygulamasına eskiden olduğu gibi devam edilecektir.

Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere işgücü temin hizmetinden bahsedilmesi için işin yapımı ve sürdürülebilmesi için temin edilen elemanların, hizmeti alan işletmeye ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması ve hizmeti alanın sevk ve idaresi altında çalışabilmesi yeterli olmaktadır. Bu nedenle temin edilen elemanların işletmenin mal veya hizmet üretimi safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk ve idarenin hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilecektir.

Bu hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa, bu sözleşmedeki hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate alınarak tespit edilecektir.

Bu hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa, bu sözleşmedeki hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate alınarak tespit edilecektir.

Hizmetin niteliğinin tespit edilmesinde, temin edilen elemanların SSK primlerinin, tedavi giderlerinin işyerinde yeme içme ve barınma gibi ihtiyaçlarının hizmeti satın alan işletme tarafından karşılanıp karşılanmadığı gibi hususlarda yapılmış belirlemeler (tespitler) de ayrıca dikkate alınacaktır.

Örneğin (F) inşaat firması, yapmakta olduğu inşaat işinde çalıştırmak üzere iş makinesine ihtiyaç duymuş, söz konusu makineyi (D) şirketinden operatörü ile birlikte kiralamıştır.

Bu işlemde (D) firması tarafından operatörüyle birlikte verilen iş makinesi kiralama hizmeti, temin edilen operatörün sevk ve idaresi (F) firmasında olacağından, işgücü temin hizmeti kapsamında değerlendirilecek ve toplam bedel üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisi (F) firması tarafından % 90 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.

Ancak bu hizmetle ilgili olarak iş makinesi operatörü teminine ilişkin bedelin, toplam hizmet bedelinden ayrıştırılabilmesi ve faturada da ayrıca gösterilmesi koşuluyla yalnızca iş makinesi operatörü teminine ilişkin olarak ödenen bedele isabet eden Katma Değer Vergisi üzerinden tevkifat yapılabilecektir.

Katma Değer Vergisi 91 seri numaralı genel tebliğinin (A), 96 seri numaralı genel tebliğinin 5'inci bölümünde ifade edildiği üzere "hizmet alımlarında tevkifat uygulaması gereken kurum, kuruluş ve işletmelerin yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde işgücü hizmeti vermeleri halinde işgücü hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi tevkifata tabi olmayacaktır."

Diğer yandan tevkifat kapsamına alınan bu işlemler nedeniyle iadesi gereken Katma Değer Vergisi'nin nakden veya mahsuben iade miktarına bakılmaksızın sadece banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu karşılığında yerine getirilmekte olup, teminat mektupları vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülmektedir.

Veysi Seviğ

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?YZR_KOD=157&H...