Bu yaz diğer şehirlerdeki vergi denetimine yetkili uzmanlar da, başka şehirlere gitmek yerine İstanbul'dalar.

Bu sene de her sene olduğu gibi tüm merkezi denetim birimleri ''büyük-kayıtlı-daha kolay incelenebilen'' şirketlere odaklandılar.

1. Ön incelemeler

Vergi dairelerine verilen beyannameler, dosyalarda mevcut bilgiler inceleniyor, göze çarpan konularda şirketlerden bilgi, belge, açıklama isteniyor. Cevaplar yeterli görülürse şirket ön inceleme ile sınırlı incelenmiş oluyor. Bu aşamada çoğu zaman incelemeye başlama tutanağı imzalatılmıyor.

Bu aşamada inceleme elamanının kişisel tavrına göre değişiyor olmakla birlikte genelde şirketlerin en tepe yöneticileri ile muhatap olunmak isteniyor.

2. İncelemeye seçim

Ön incelemelerde dikkat çeken, eleştiri yapılabilecek hususlara rastlanılırsa incelemeye başlama tutanağı alınıyor. Böyle bir tutanak alınmışsa çoğu zaman bir eleştiri gelecek demektir.

3. İnceleme mi tarama mı?

Bu çalışmayı vergi incelemesinden ziyade tecrübe veya bir ön problemli konular listesine dayalı hızlı konu taraması diye de nitelendirebilmek mümkün. İstanbul dışından gelenler zaman baskısı nedeniyle hızlıca ''sonuç'' almaya, diğer bir deyişle tarhiyat konusu bulmaya çalışıyor gibiler.

4. Aynı anda birden fazla taleple de karşılaşılabiliyor

Aynı şirketin aynı dönemi ile ilgili farklı vergi inceleme birimlerinde vergi incelemesi için görüşmeye davet yazısı da alınabiliyor. Kim önce davranmışsa dosya onda kalıyor.

5. Ne yazık ki inceleme konusunda dosya kapama gibi bir sistem yok

Bu sene incelenseniz veya incelendiğinizi düşünseniz bile tekrar incelenebilme ihtimali var. Aynı konu olmayabilir ama başka konular eleştirilebilir.

Daha önce başka bir inceleme elemanının normal bulup eleştirmediği bir husus sonrasında eleştirilebilir. Dolayısıyla ilgili dönem zaman aşımına uğrayana kadar her an tekrar tekrar incelenebilir.

6. Mukteza sizi korur mu?

Mukteza sizi sadece cezadan korur. Yeni taslak yasalaşırsa faiz de alınamayacak. Ancak inceleme elemanı Mali İdareden farklı düşünüyorsa aynı konuda eleştiri yapabilir. Meclis gündeminde olan Torba Kanun'da bu tür durumlarda konunun doğrudan rapora bağlanmasını engellemeye dönük bir düzenleme de var. Ancak inceleme elemanları bu konuda farklı düşünüyor ve düzenlemeye karşı çıkıp lobi yapıyorlar.

Bence mutlaka böyle bir düzenleme yapılmalı. Mükellefler açısından bakıldığında devlet tekdir. İnceleme elemanı veya mali idare birbirinden farklı değildir. Dolayısıyla devlet biryandan doğru biryandan da yanlış diyemez. Ne diyecekse kendi içinde karar verir ve vatandaşına/mükellefine birbiri ile çelişmeyecek şekilde tek bir şey söyler.

7. İncelemelerde nasıl davranmalı?

Tavsiyemiz vergi incelemesine ''en önemli iş'' muamelesi yapmanız. İnceleme elemanlarının taleplerini ciddiyetle ele alıp süratle yerine getirmekte, görüşme davetlerine icabet etmekte fayda var. Ancak bu süreçte mutlaka ve mutlaka müşavirlerinizle birlikte hareket edin.

8. Nelere bakılıyor?

Yurt dışından gelen faturalar,

Transfer fiyatlaması konuları,

Örtülü sermaye,

konuları şu an en fazla gündeme gelen konuları oluşturuyor.

İncelemelerde yurt dışında mevcut veri havuzlarında yapılan emsal bedel çalışmalarının kabul edildiğini görüyoruz.

Credit note la yapılan düzeltmelerin KDV ye tabi tutulmaması görüşü bu yaz daha ağırlık kanacağa benziyor.

Yurt dışından ilişkili şirketlerden alınan hizmetlerin know how olarak değerlendirilip stopaja tabi tutulması gerektiği iddiaları artarak devam ediyor.

Bakanlık görüşlerinin aksine, yurt dışından satın alınan ve işletmede kullanılan bilgisayar programları için stopaj yapılması gerektiği iddia ediliyor.

Zeki Gündüz

http://www.dunyagazetesi.com.tr/zeki-gunduz_50_0_yazar.html