Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
2 trilyon $'lık '7 birader' korkusu PDF Yazdır e-Posta
26 Kasım 2007

Singapur, Rusya, BAE, Norveç, Kuveyt ve Çin'e ait devlet kontrolündeki yatırım fonlarının büyüklüğü 2 trilyon dolara yaklaştı. ABD ve AB, kamu fonları ile ülkeler üzerinde siyasi baskı oluşturulmasından korkuyor..

Türkiye'de petrol ve döviz zengini ülkelerin devlet kontrolündeki yatırım fonlarının faaliyetlerinin finans piyasalarında yabancı yatırımlara karşı sınırlamaya neden olacağı endişesi taşındığı bildirildi. AB Komisyonu desteğinde Uluslararası Ticaret Odası ve Alman Ifo Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü'nün her ay düzenli olarak 90 ülkeden bin 20 ekonomistle yaptığı Dünya Ekonomi Anketi'nin sonuncusunda dünya ekonomisine ilişkin genel beklentilerin yanı sıra devlet fonları da masaya yatırıldı. Katılımcılara bu fonların faaliyetlerinin yatırım ortamını nasıl etkileyeceği de soruldu. Özellikle toplam büyüklükleri 2 trilyon dolara yaklaşan ve "süper fonlar" olarak anılan yedi fonla ilgili ne düşündüklerini belirtmeleri bin 20 ekonomistten istendi. Söz konusu fonlar Singapur'dan Temasek Holding ve Singapur Devleti Yatırım Şirketi, Birleşik Arap Emirlikleri'nden Abu Dhabi Yatırım İdaresi, Kuveyt'ten Kuveyt Yatırım İdaresi, Çin'den Çin Yatırım Şirketi, Rusya'dan Rusya Federasyonu Stabilizasyon Fonu ve Norveç'ten Norveç Devleti Emeklilik Fonu'ndan oluşuyor. Singapur ve Çin, elinde bulundurduğu aşırı döviz rezervlerini kurdukları fonlarda değerlendiriyor. Geri kalan ülkelerin fonları ise petrol gelirlerinden besleniyor.


SINIRLAMA GELEB
İLİR
Dubai ve Katar gibi petrol zengini başka ülkelerinde benzeri fonları bulunmakla birlikte, özellikle yedi fonun dünya finans piyasalarında giderek daha fazla söz sahibi olduğu ve özel fonlarında iş yapmak için bu fonların peşinden koştuğu belirtiliyor. Ancak fonların faaliyeti arttıkça, stratejik sektörlerde şirket ele geçirecekleri korkusuyla finansal piyasalara gelecek dış yatırımlara sınırlayıcı kuralların konulmasına ilişkin eğilimin de arttığı belirtiliyor. Ankette de özellikle fonların faaliyeti nedeniyle finans piyasalarına yönelik dış yatırımları sınırlayıcı önlemler alınıp alınmayacağı gündeme getirildi. Ankete katılan ekonomistler genel olarak finans piyasalarında dış yatırımlara sınırlama yapılacağına dair endişe taşıdıklarını belirttiler. Anket sonuçlarında, özellikle Kuzey Amerika, İsrail ve Türkiye'den gelen cevapların ciddi endişe taşındığının ortaya konduğu vurgulandı. Öte yandan son dönemde bölgede artan silahlı çatışma ihtimalinin Türkiye, İran ve İsrail ekonomilerine ilişkin endişelere neden olduğu sonucu anketten çıktı. Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası, Birleşmiş Milletler ve bağlı ajanslarının resmi danışmanı statüsünde bulunuyor. Uluslararası Tahkim Mahkemesi de oda bünyesinde faaliyet gösteriyor. 130 ülkede ulusal komiteleri bulunan odanın uluslararası şirketlerden doğrudan üyeleri bulunuyor. Üyeler arasında British Telecom, AT&T, Coca-Cola, Exxon, Fiat, HSBC ve Novartis gibi devler bulunuyor.

AB'den Çinli CIC'ye özel yasa

AVRUPA Birliği Asya, Rusya ve Ortadoğu kökenli devlet fonlarının, Birlik ülkelerine ait enerji ve telekom şirketlerini almasından endişe ediyor. Başta Fransa ve Almanya olmak üzere çok sayıda AB ülkesi Çin ve Rusya'ya ait devlet fonlarının siyasi amaçla Avrupa'da şirket alımı yaparak, AB üzerinde baskı kurmasından endişe ediyor. AB Komisyonu bu korkuya çözüm olarak başta elektrik, doğalgaz, nükleer enerji ve telekom olmak üzere birçok sektöre AB haricinden alıcıların girmesini engellemeye yönelik özel yasalar hazırlıyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean Claude Trichet yaptığııklamada devlet veya kişilere ait fonların faaliyetlerine yönelik yeterince şeffaf davranmamaları halinde küresel ekonominin bu durumdan zarar göreceğini dile getirdi. Başta AB olmak üzere çok sayıda ülke Çin'in yatırım fonlarından çekiniyor.

Tünelin sonunda durgunluk var'

ABD Ekonomi Profesörü Michael Burda, "ABD ekonomisi büyük bir çıkmaza girdi. Tünelin sonunda büyük bir resesyon (durgunluk) görüyorum" dedi. Mortgage sektöründe yaşanan dalgalanmayla birlikte başlayan kriz sürecinin henüz ortasına bile gelinmediğini belirten Burda, konut kredisi kullananların ödeme konusunda yaşadıkları zorlukların giderek artacağın'ı ve 2008 yılında haciz sayısında patlama yaşanacağını ileri sürdü. Sektördeki gelişmelerin ekonominin diğer alanlarına sıçramasının kaçınılmaz olacağına işaret eden Burda, "Eğer ABD'deki mevcut mortgage krizinin etkileri 2008'in sonlarına kadar taşınırsa, 30'lu yıllarda yaşanan borsa felaketine benzer bir durumla karşı karşıya kalırız. Ancak globalleşmenin etkisiyle bu krizin etkisinin, daha önce yaşadıklarımızın çok daha ötesine geçeceğini düşünüyorum" dedi.

Dünyayı titreten 7 dev fon

1-    TEMASEK HOLDİNG: Singapur devleti tarafından yönetiliyor. Toplam büyüklüğü 164 milyar dolar. Yatırımlarının yüzde 40'ını Japonya dışındaki Asya ülkelerine yapıyor.

2- S
İNGAPUR DEVLETİ YATIRIM ŞİRKETİ: Toplam büyüklüğü 100 milyar dolar. Sadece finans ve gayrimenkul sektörlerine yatırım yapıyor. Londra, Seul, Münih, Chicago ve Sydney'de büyük çaplı emlak yatırımları bulunuyor.

3- ABU DHABI YATIRIM
İDARESİ: Bank of Japan'dan sonra dünyanın en büyük ikinci kurumsal yatırımcısı. HSBC ve Standard Chartered'ın tahminlerine göre 650 milyar dolar büyüklüğe sahip. Sadece finans piyasalarına yatırım yapıyor.

4- KUVEYT YATIRIM
İDARESİ: Büyüklüğü 213 milyar dolar. İştiraki St. Martins Property'nin Cevahir Alışveriş Merkezi'ni satın almasıyla da Türkiye'nin gündemine girdi. Portföyünde şeker fabrikalarından, fosfat madenlerine, emlak yatırım şirketlerinden bankalara kadar çok sayıda sektörden şirketin hissesi bulunuyor.

5- Ç
İN YATIRIM ŞİRKETİ: Çin'in 1 trilyon doları aşan döviz rezervlerinin değerlendirilmesi için ekim ayında 200 milyar dolar sermaye ile faaliyete geçti. Ancak rakamın üçte ikisinin Çin finans sektörüne yatırımda kullanılacağı, geri kalanın uluslararası piyasalarda değerlendirileceği açıklandı. Çin Hükümeti ABD ve AB'den gelen itirazlar üzerine fonun petrol ve telekomünikasyon sektörlerine yatırım yapmayacağınııkladı.

6- RUSYA FEDERASYONU STAB
İLİZASYON FONU: Büyüklüğü 147 milyar dolar. Bir gün petrol fiyatlarının düşmesi halinde Rusya bütçesini desteklemek için 2004'te kuruldu. Rusya'nın IMF ve Paris Kulubü'ne olan borç ödemeleri bu fonun yaptığı yatırımlardan elde ettiği kârlarla yapılıyor. Sadecea Moody's, Fitch ve S&P'den birinin en yüksek notuna sahip hazine kâğıtlarına yatırım yapıyor.

7- NORVEÇ DEVLET
İ EMEKLİLİK FONU: Petrol gelirlerinden beslenen fonun toplam büyüklüğü 359 milyar dolar. Ancak bu paranın 164 milyar doları uluslararası piyasalarda değerlendiriliyor. Portföyünün yüzde 50'sini hisse senetleri oluşturuyor. Fonun sıkı etik kuralları bulunuyor. Nükleer silah üretimine yarayacak malzeme ve misket bombası üreten şirketlere yatırım yapması yasak.

 

http://www.sabah.com.tr/haber,996E1AD560E34394A522F76B7E39B7AF.html