Temmuz ayı, araç sahiplerinin Motorlu Taşıtlar Vergisi'ne (MTV) ait ikinci taksidi ödemeleri gereken bir ay. Bilindiği gibi bu vergi ocak ayında doğuyor.

Verginin birinci taksidi ocak ayı içerisinde ödenirken diğer taksidinin temmuz ayı içinde ödenmesi gerekiyor.

Araçların, muayene, satış, devir vs. işlemlerini yapabilmek için tüm vergilerin eksiksiz ödenmesi şart. Ödenecek vergilerin tespitinde mükelleflerin verecekleri herhangi bir beyan yok. MTV tutarları sene başında Maliye tarafından yayımlanıyor. Mükelleflere düşen görev sadece kendi araçlarının özelliklerini tabloda karşılaştırarak ödeyecekleri vergiyi tespit etmek ve bunu vergi dairesi veya diğer kurumlar (banka, finans kurumu, PTT vs.) vasıtasıyla ödemek. Aşağıdaki tabloda her aracın silindir hacmine göre belirlenen MTV tutarları görünüyor. Tablodaki rakamlar bu dönem ödenecek ikinci taksit tutarları. İlk taksidi ödemeyenler bu rakamların iki katını ödeyecek. Bankalardan yapılan ödemelerde bir sorun yaşamamak için plaka, vergi sicil numarası, TC kimlik numarası (ruhsat sahibinin vergi sicil numarası ve/veya TC kimlik numarası kullanılmalıdır), ad, soyad/unvan vb. tahsilat bilgilerinin tam ve doğru ola­rak girilmesi gerekiyor. Bu tür ödemelerin vergi dairesi hesaplarına aktarılmaması ihtimaline binaen vergi tah­sil alındılarının muhafaza edilmesinde fayda var.

MTV Kanunu'nun (I) sayılı tarifesinde yer alan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar için uygulanacak olan MTV bu araçların kasko sigortası değerinin % 5'ini aşıyorsa indirimli vergi ödeme imkanı doğar. Bu durumda mezkur taşıtlar için ödenecek MTV aynı yaş grubunda bulunan bir alt kademedeki taşıtlara isabet eden vergi tutarı olarak dikkate alınır. Dikkat çekmek istediğim bir başka konu engelli vatandaşlarımızın kendi isimleri üzerine kayıtlı araçlar için bu vergiyi ödemeyecekleri hususu.

Kanun, trafik sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişileri, verginin mükellefi olarak belirlemiştir. Buna göre vergi, taşıt sicilde kimin üzerine kayıtlı ise o kişi üzerinden aranır. Bu yüzden satılan araçların devir işlemleri yapılmamışsa MTV, aracın eski sahibinden aranır. Bu kanunda da diğer vergi kanunlarında olduğu gibi engelli vatandaşlara pozitif ayırımcılık yapılarak bu durumdaki araç sahiplerinin MTV ödememesi sağlanmış. Diğer bir deyişle kanun, malul ve engelliler adına kayıt ve tescil edilmiş taşıtları bu vergiden istisna tutmuş. Bu istisnadan faydalanmak için vergi dairesine müracaat edilmesi ve bazı belgelerin verilmesi gerekiyor.

Bilindiği gibi engelliler adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar ana hatlarla ikiye ayrılıyor. Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malûl ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar. İki durum için istisna şartları benzer olmakla beraber istisnadan faydalanmak için vergi dairesine verilmesi gereken belgelerde ufak tefek farklılıklar bulunuyor.

Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilere ait taşıtlarda istisna uygulaması: Bu durumlarını tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile ilgili vergi dairelerine belgelendirmeleri halinde, söz konusu malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtları, MTV'ye tabi tutulmaz.

Diğer malûl ve engellilere ait taşıtlarda istisna uygulaması: Sakatlık dereceleri % 90'dan az olan malûl ve engelliler bu durumlarını; tam teşekküllü devlet hastanesinden alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirir ve kendi adlarına kayıt ve tescilli olan taşıtların engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar olduğunu belirten 'Motorlu Araç Tescil Belgesi'nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği ile 'Araçlar İçin Teknik Belge' ve 'Proje Raporu'nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairelerine ibraz ederlerse bu istisna hükmünden faydalanabilirler.

Bu istisnadan faydalanacak olan malûl ve engelliler, 'Malûl ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu'nu düzenleyip (Bildirim Formu'nun internetteki http://www.gib.gov.tr/ adresinde bulunan örneğinin düzenlenmesi mümkün) diğer belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine müracaat etmeli.

Mevzuata göre sakatlık derecesi % 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin, adlarına kayıt ve tescil ettirecekleri taşıtlarda özel tertibat yapılmasına gerek yok. Yani bu durumdaki kişiler adına kayıtlı araç otomatik vitesli de olsa istisna geçerli olduğundan vergi ödenmez. Ancak, sakatlık derecesi % 90'dan az olan malul ve engelliler adına kayıt ve tescil edilecek taşıtların, bizzat malul ve engelli kişinin sakatlığına uygun özel tertibatlı hale getirilmesi şartı aranıyor. Sakatlık derecesi % 90'dan az olan malul ve engellilerin adlarına kayıt ve tescilli taşıtlarda sakatlıklarına uygun bir tertibat yoksa MTV ödenmek zorunda. Buna mukabil otomatik vitesli taşıtlar, sağ ayağında veya sağ bacağında sakatlığı bulunanların engellilik hallerine uygun özel tertibatlı ise MTV'den istisna olacak. Bununla beraber sağlık raporunda sadece sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) sakatlığı olduğu belirtilen malul ve engellilerin otomatik vitesli taşıtlarda başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmadan, malul ve engelli adına kayıt ve tescil edildiği tarihten itibaren MTV'den istisna tutulması mümkün. Bu durumda olup daha önce vergi ödeyen engellilerin ödedikleri vergiyi iade alma hakları bulunuyor. Otomatik vitesli araçlar için istisna uygulamasında Gelir İdaresi'nin yaklaşımında genel bir sorun var. ÖTV ve uygulanması gerektiğini iddia ettiğim fakat Gelir İdaresi'nce kabul görmeyen KDV istisnalarında da geçerli olan bu yaklaşımda sadece sol ayak veya bacakta sakatlık bulunması halinde istisnanın geçerli olduğu iddia ediliyor. Halbuki her iki elden veya koldan birinde ve diğer bazı organlardaki engellerde de otomatik vitesli aracın başka bir tadilat yapmadan engelli tarafından kullanılması mümkün olabilmektedir. Bu durumdaki kişilerin aldıkları otomatik vitesli araçlarda ÖTV alınmaması, KDV hesaplanmaması ve MTV aranmaması gerekir. Anayasa, uluslararası sözleşme ve bildirgeler ve her şeyden önemlisi hakkaniyet bunu gerektirir. Bu konunun Maliye bakanı ve bürokratları tarafından tekrar gözden geçirilmesi ve bu şekilde düzeltilmesi gerekir.

http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazino=1006531&title=vergi-kalemi-engelliler-motorlu-tasitlar-vergisinden-muaf