Taşınmaz ve taşınmaz niteliği taşıyan mal ve hakların satışında katma değer vergisi uygulamasına yönelik 58 sayılı KDV Sirküleri.

Taşınmaz ve taşınmaz niteliği taşıyan mal ve hakların satışında katma değer vergisi uygulaması ile ilgili olarak 23.06.2010 tarihinde yayınlanan 58 sayılı KDV Sirkülerinde açıklamalar yapılmıştır.

Sirkülerde önce konuyla ilgili yasal açıklamalar yapılmış, sonra da özelliği olan konular örneklendirilmiştir. Yayımlanan Sirkülerde yapılan açıklamalardan, Gelir İdaresinin öteden beri planladığı, İdareye sıkça sorulan soruları topluca yanıtlama işini hayata geçirmeye başladığı anlaşılmaktadır. Bu anlamda, mükelleflerin çeşitli konularda İdarenin yorumunu öğrenme olanağı elde ettiği ve bu durumun da son derece olumlu olduğu söylenebilir.

Aşağıda, yayımlandığı gün 2010/31 sayılı Vergi Duyurusu ile duyurduğumuz Sirkülerde yer alan açıklamalar özetlenecektir.

1. Müzayede Yoluyla Yapılan Taşınmaz Satışları

Sirkülerde;

- İcra daireleri, mahkeme satış memurlukları, belediyeler ve diğer kamu veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından müzayede yoluyla yapılan taşınmaz (konut veya daire, işyeri, arsa, arazi) satışları ile taşınmaz niteliğini haiz diğer mal ve hakların satışının KDV Kanununun 1/3-d maddesine göre KDV ye tabi olduğu,

- Müzayede yoluyla satılan, net alanı 150 m² ye kadar konutlarda oranın % 1 olduğu,

belirtilmiş, 150 m² lik alanın hesabının 30 seri no.lu KDV Genel Tebliğinde açıklanan şekilde yapılacağı belirtildikten sonra, Tebliğdeki açıklama olduğu gibi tekrarlanmıştır.

Sirkülerde ayrıca, satılan konutun bahçeli olması veya fiilen kullanılabilir olmaması halinde uygulanacak oran konusunda açıklamalar yapılmıştır.

Yapılan açılamaya göre, satılan konutun bahçeli olması halinde;

- 150 m²’lik alanın hesabında ilke olarak bahçe göz önünde bulundurulmayacak,

- Konutun bağımsız olarak kullanılmaya esas her bir bölümü tek başına dikkate alınacak,

- Konutu çevreleyen arsa ve arazi, konutla birlikte değerlendirilecek ve konutun tabi olduğu oranda KDV ye tabi olacak,

- Konutla birlikte değerlendirilecek arsa ve arazinin büyüklüğü ise mahalli örf ve adete göre tespit edilecektir.

Görüldüğü üzere, konutla birlikte değerlendirilecek arsa ve arazinin büyüklüğü ile ilgili objektif bir kural konmamış, olayına özgü olarak değerlendirilmesi öngörülmüştür. Sirkülerde verilen örneklerde bu durumun mahkeme kararına göre değerlendirilmesi önerilmiş olup, müzayede mahallerinde yapılan satışların çoğunun mahkeme kararına göre yapılıyor olması nedeniyle bu açıklamanın tercih edildiği anlaşılmaktadır.

Öte yandan Sirkülerde, tapu sicilinde ev veya konut olarak kayıtlı taşınmazların üzerinde fiilen ve kullanılabilir halde konut bulunmaması halinde, bu taşınmazların konut olarak değil arsa veya arazi olarak kabul edileceği ve genel oranda (%18) KDV ye tabi tutulması gerektiği açıklanmıştır.

2. Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimi

Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimi KDV Kanunu’nun 1. maddesi hükmü çerçevesinde verginin konusuna girmektedir.

Daha önce, KDV Kanunu’nun 17/4-k maddesi kapsamında konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri vergiden istisna iken, 5904 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle bu istisnaya son verilmiştir. Aynı Kanun’la KDV Kanunu’na eklenen geçici 28. maddeyle, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerince, üyelerine yapılan konut teslimleri katma değer vergisinden müstesna tutulmuştur.

Yapılan yeni düzenlemeyle ilgili açıklamalar 113 seri no.lu KDV Genel Tebliği ile yapılmış olup, yayımlanan 58 sayılı Sirküler ile bu açıklamalara ek olarak;

- 5904 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi olan 03.07.2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yapacakları konut teslimlerinin m² büyüklüğüne bakılmaksızın KDV den istisna olacağı,

- 03.07.2009 tarihinden sonra inşaat ruhsatı alan konut yapı kooperatiflerinin net alanı 150 m²’ye kadar konut teslimlerinin% 1, diğer taşınmaz teslimleri ile 150 m^2’nin üzerindeki konut teslimlerinin ise % 18 oranında KDV ye tabi tutulacağı,

açıklanmıştır.

3. Hazine Tarafından Yapılan Taşınmaz Satışları

KDV Kanunu’nun 17/4-p maddesi ile Hazinece yapılan taşınmaz teslimleri ve kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin verilmesi işlemleri KDV den istisna edilmiştir.

Bu maddede geçen "Hazine" ibaresinin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki I sayılı cetvelde yer alan kurum ve kuruluşları kapsadığı 58 sayılı Sirkülerde açıklanmıştır.

Buna göre, 5018 sayılı Kanun’un eki;

- II sayılı cetveldeki özel bütçeli idarelerin,

- III sayılı cetveldeki düzenleyici ve denetleyici kurumların ve

- IV sayılı cetveldeki sosyal güvenlik kurumlarının

müzayede yoluyla gerçekleştirecekleri taşınmaz satışları Kanun’un 17/4-p maddesi kapsamında genel hükümler dahilinde KDV ye tabi tutulacaktır.

4. İki Tam Yıl Süreyle Sahip Olunan Taşınmazların Satışı

KDV Kanunu’nun 17/4-r maddesine göre, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler KDV den müstesnadır.

58 sayılı Sirkülerde, bu hüküm hatırlatıldıktan sonra, satışların müzayede suretiyle gerçekleşmesinin belirtilen duruma etkisi olmadığı belirtilmiştir.

İlgili Sirküler metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.

• Katma Değer Vergisi Sirküleri / 58

Sitemizde bu konu ile ilgili 24.06.2010 tarihinde açıklama yapılmıştı.