Gümrük antrepoları, Gümrük Kanunu'nun 93. maddesinde yer alan düzenlemeyle ithal vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihraç eşyasının konulabildiği yerler olarak tanımlanmıştır.

Bu düzenleme ile antrepolar, gümrük bölgesi dışında sayılamamakla beraber, antrepoya konulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın gümrük yükümlülüğü öngörülmemiştir.

KDVK'nın 1/1. maddesi ile Türkiye'de yapılan ticari, sınaî, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyetleri çerçevesindeki teslim ve hizmetler, 1/2. maddesi ile de her türlü mal ve hizmet ithalatının Katma Değer Vergisi'ne tabi olduğu hükme bağlanmıştır. Kanunun 6. maddesinde ise işlemin Türkiye'de yapılması ile mal teslimi açısından; malların teslim anında Türkiye'de bulunmasının kastedildiği vurgulanmıştır. Yine kanunun vergiyi doğuran olaya ilişkin 10. maddesinin 1-ı bendinde, ithalatta, Gümrük Kanunu'na göre Gümrük Vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, Gümrük Vergisi'ne tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili ile Katma Değer Vergisi'nin doğacağı hükme bağlanmıştır.

Yine KDVK'nın16/1-c maddesinde, transit ve gümrük antreposu rejimleri ile serbest bölgeler geçici depolama yerleri ve gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarla ilgili hükümlerin uygulandığı mal ve hizmetlerin Katma Değer Vergisi'nden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.

Yurtdışından gümrük antreposuna getirilen malların, bu bölgeden çıkartılmadıkça ithalde ödenmesi gereken KDV yükümlülüğü söz konusu olmaz. Ama acaba bu mallar, bu bölgeden çıkartılmadan satılırsa, bu satış işlemi, satışın Türkiye'de yapıldığı gerekçesi ile KDV'yi doğurur mu? Bu gün, bu konuyu irdelemek istiyoruz.

Önce cevabı verelim, sonra gerekçelerini aktaralım. Aktardığımız düzenlemelerden hareketle antrepoda teslim edilen mallar açısından Katma Değer Vergisi uygulamasını değerlendirdiğimizde, antrepodaki bir malın tesliminde Katma Değer Vergisi'nden söz etmenin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Çünkü ne KDVK açısından Türkiye'de gerçekleşen bir teslim vardır ne de Katma Değer Vergisi'ne konu edilmesi gereken bir malın millileşmesi söz konusudur. Türkiye gümrük sınırlarına girmeyen kısacası millileşmesi söz konusu olmayan bir malın satışında gümrük mevzuatına bakılmaksızın, Katma Değer Vergisinin varlığından söz edilemez.

Nitekim Adana Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 30.10.2007 tarih ve 1428 sayılı özelgesinde; "gümrük antreposundaki söz konusu malların firmanız tarafından, (...)Tic.Ltd.Şti.'ne devredilmesi Katma Değer Vergisi'nin konusuna girmekle birlikte, söz konusu işlem Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 16/1-c maddesi kapsamında vergiden istisna bulunmaktadır" açıklamasıyla, gümrük antrepolarında yurtiçi müşterine yapılan teslimlerin Katma Değer Vergisi'nden istisna olduğu yönünde görüş belirtilmiştir.

Aynı şekilde Büyük Mükellefler Vergi Dairesi de 6.5.2009 tarih ve 15130 sayılı özelgesinde; "İhracat Yönetmeliğinin 4'üncü maddesinin (n) fıkrasında yer alan ‘yurtdışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmadan ya da antrepodan satın alınan malın, ülkemiz üzerinden transit olarak veya doğrudan doğruya yurtdışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmaya ya da antrepoya satılması' şeklindeki transit ticaret tanımından hareketle transit ticarete konu malların şirketin malvarlığına girip çıkmasına ve satışın fatura ile belgelenmesine rağmen, millileştirilmeksizin satışa konu olduğu için katma değer vergisinin konusuna girmediği" vurgulanmış ve hatta bu işlemlerin Katma Değer Vergisi beyannamesinde, ‘Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu' (Ba) ve ‘Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu'nda (Form Bs) yer almasının söz konusu olmadığı görüşüne yer verilmiştir.

Nihayet 52 sıra no'lu KDVK Sirküleri'nde; gümrüksüz satış mağazalarında yapılan satışlarda Katma Değer Vergisi uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilirken "Gümrük Kanunu'ndaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı malların teslimi"nin vergiden istisna olduğu vurgulanmış, gümrük mevzuatı uyarınca gümrük antreposu sayılan gümrüksüz satış mağazalarının gerçekleştirdikleri mal teslimleri Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 16/1-c maddesi uyarınca Katma Değer Vergisi'nden müstesna olduğu belirtilmiştir. Bu açıklamayla gümrük antrepoları rejimine tabi malların vergiden istisna olduğu, gümrüksüz satış mağazalarının da bir tür gümrük antreposu olması sebebiyle istisna kapamına girdiği vurgulanmıştır.

Maliye idaresinin görüşü de görüşümüzle aynı yönde olmasına rağmen, son zamanlarda bu konuda KDV tarhiyatı öneren bazı inceleme raporlarına rastlanılmaktadır. Bakanlığın aksi yönde görüş açıklayıp, sonra mükellefleri inceleme konusu yaparak cezalı vergi alma politikası olamayacağına göre bu konudaki incelemelerin ve yazılan raporların gözden geçirilmesi gerekmektedir.

Bumin Doğrusöz

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=142287&am...