Amerika Birleşik Devletleri’nde 18 Mart 2010’da imzalanan Hiring Incentives to Restore Employment (HIRE) Act daha önce 2009 yılında yayımlanan FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) düzenlemesinden de bölümler içermektedir. Yakın zamanda ABD kökenli kişilerin yurtdışındaki bankalarda bulunan hesaplar aracılığıyla elde ettiği ABD kaynaklı gelirlerini saklama eğilimi sonucunda vergi kaçakçılığının önlenmesi amacıyla FATCA düzenlemesine gidilmiştir.

Birçok hükmü 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girecek yeni düzenleme ile (temettü telafi ödemeleri ve bazı türev sözleşmelere ilişkin hükümler ise yayımı tarihinden 180 gün içinde yürürlüğe girecektir) yabancı finansal kuruluşlara, ABD kaynaklı gelirleri elde eden hesapların sahiplerinin ABD kökenli kişiler olup olmadığını, ABD’nin gelir idaresi açısından yetkili kurumu IRS’e (Internal Revenue Service) bildirme zorunluluğu getirilmektedir. FATCA düzenlemeleri, bilgi vermek istemeyen ya da başka sebeplerle bildirimde bulunmayan yabancı finansal kurumlara ABD kaynaklı gelirler üzerinden yapılması öngörülen % 30 oranında stopaj yükünü de beraberinde getirmektedir.

% 30 oranında stopaj yüküne maruz kalmak istemeyen yabancı finansal kuruluşların kendilerini IRS kurumuna tanıtmaları ve ABD kökenli hesap sahipleri hakkında IRS kurumuna bilgi vermeleri gerekmektedir. IRS ile anlaşmaya varılamaması durumunda geliri elde edenin ABD kökenli olup olmadığına bakılmaksızın, ABD kaynaklı menkul kıymetlere ilişkin temettü gelirlerinin, faiz gelirlerinin ve alım satım kazançlarının % 30 oranında stopaja tabi tutulması öngörülmektedir. Yabancı aracı kuruluşların hesap sahibinin ABD kökenli bir kişi ya da ABD ortaklı bir yabancı kuruluş olmadığına dair güvence vermesi zorunludur.

Düzenlemede yabancı finansal kuruluşlar genel olarak banka, aracı kurum, saklamacı kurum, yatırım fonları, hedge fonları, özel hisse fonları, danışmanlar ve aile ofislerini de içeren her türlü finansal aracılık yapan kuruluşlar olarak tanımlanmıştır. Finansal hesaplar ise finansal kuruluş tarafından sağlanan her türlü mevduat, emanet ve saklama hesapları ile finansal kuruluştaki her türlü hisse ve borç faizlerini kapsamaktadır.

FATCA sitemi açısından bir finansal hesabın ABD hesabı sayılabilmesi için,

·         Hesap sahibinin ABD vatandaşı veya mukimi gerçek kişi olması,

·         Hesap sahibinin ABD ortaklı bir yabancı kuruluş olması (belirli şartları sağlamak koşuluyla)

·         Sadece gerçek kişiler için hesap bakiyesinin 50.000 ABD Doları’ndan fazla olması

şartları aranmaktadır.

ABD’nin uygulamaya koyacağı yeni düzenleme dünyadaki diğer bankalar gibi Türkiye’de faaliyette bulunan finansal kuruluşlara ABD kökenli kişilerin ya da ABD ortaklı yabancı şirketlere ait ABD kaynaklı gelirleri raporlama zorunluluğu getirmektedir.E&Y