Bilindiği üzere, 6009 sayılı Yasa ile, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103 üncü maddesinde yer alan gelir vergisi tarifesi 01.01.2010 tarihinden geçerli olmak üzere kümüle gelir vergisi matrahı 50.000 TL’yi aşan ücretliler açısından değiştirilmiştir.

Hatırlanacağı üzere, yapılan değişiklikle %35’lik dilime geçiş 50.000 TL’den 76.200 TL’ye çıkarılarak ilaveten 76.200-50.000= 26.200 TL’lik bir kısmın daha %35 yerine %8 daha düşük bir oranla (%27) vergilendirilmesi imkanı getirilmiş, değişiklikten önceki yüksek oranlı tarifenin uygulanmış olması sebebiyle fazladan ödenmiş ücret stopajlarının red ve iadesine ilişkin usul ve esaslar 274 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmış ve bu husus 2010/72 no.lu sirkülerimizle duyurulmuştu.

Brüt Ücret esasının geçerli olduğu işyerlerinde GVK’nın Geçici 78 inci maddesi uyarınca mahsup edilen vergilerin hak sahibi çalışanlara ödenmesi ile düzeltme işlemi tamamlanmış olmaktadır.

Ancak net ücret esasının geçerli olduğu işyerlerinde mahsup edilecek vergi ve bu verginin muhasebeleştirilmesi konusunda aşağıdaki tereddütlerin yaşanmakta olduğu görülmektedir.

1- Düzeltilecek tutar net ücret alınan işyerleri ile brüt ücret alınan yerlerde farklı mı olacaktır? (Vergi oranındaki değişikliğin net ücretten brüt ücrete gidildiğinde yansıması daha fazla olacağından)

2- Mahsup yoluyla iade alınan vergi nasıl muhasebeleştirilecektir?

GVK’nın 63 üncü maddesine bakıldığında, ücretlerin gayrisafi ücret tanımı üzerine oturtulduğu ve bazı kesintilerle safi (gerçek) ücrete ulaşıldığı görülmektedir. Fazla ödenmiş vergilerin mahsup yoluyla iadesine ilişkin 274 seri No.lu Tebliğ’de de yapılan vergi indiriminin sadece ücretliye yansıtılacağı esasıyla açıklamalarda bulunulmuştur.

Bu hususlar göz önüne alındığında net ücret uygulamasının olduğu işyerlerinde de, brüt ücretin değiştirilmeden sadece vergi oranındaki değişikliğe bağlı olarak hesaplanacak ve kişi başına maksimum 2096 TL olarak ortaya çıkabilecek vergi farkı mahsup edilebilecektir.

Brüt ücret değiştirilmediğinde de bordroda yer alan yeni net ücret ile ilgili ayda/aylarda personele ödenen net ücret arasında bir fark yaratılmış olacaktır. Bu farkın personele yansıtılması esas olmakla birlikte net ücret esasından hareket edildiği durumlarda da, muhasebesel anlamda hesapların kapatılabilmesi için daha önce muhasebeleştirilen ücret giderlerinden mahsup edilmesi veya gelir yazılması seçeneklerinden birinin tercih edilmesi gerekmektedir./Deloitte, Türkiye