|
Esasen son yedi yıllık yani 2520 günlük prim ödemelerinde en çok Bağ-Kur'a (veya Tarım Bağ-Kur'a) prim ödemiş olanlar, Bağ-Kur'dan (veya Tarım Bağ-Kur'dan) emekli edilirler.
Bağ-Kur'luların emeklilik şartları ise SSK'lılara göre farklılık arz eder ve boş (prim ödenmeden) geçen zamanları dikkate alınmaz.
Bugün sizlere erkekler için normal yani eski tabiriyle 1479 Sayılı Bağ-Kur Kanunu'na tabi çalışanlar ile 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunu'na tabi çalışanlar için emeklilik şartlarını vereceğiz. Bağ-Kur'lu erkekler, en az 25 tam yıl ile normal emekli olabilecekleri gibi 5400 gün yani en az 15 tam yıl ile de yaşlılıktan kısmi emekli olabilirler. Dizimizin devamında kısmi emeklilik şartlarını da göreceksiniz.
Bağ-Kur'dan emekli olacak erkekler için normal emeklilik şartları:
Eski adıyla Bağ-Kur'lu yeni adıyla 4/B'li olarak emekli olacaklar aşağıdaki açıklanan durumlara göre belli edilen emeklilik şartlarıyla emekli edilirler.
A- 08.09.1999 gününden önce işe girmiş (sigortalı olmuş) olanların durumu
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 1479 Sayılı Kanun'un Geçici 10'uncu maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesi'nin iptal etmediği fıkra);
- 01.10.1999 tarihi itibarıyla 23 yıldan fazla sigortalılık süresine (prim ödeme süresine) sahip olan erkek sigortalılar, eskiden olduğu gibi 9000 günü tamamladıkları takdirde "yaş"a bağlı olmadan emekli olacaklardır.
Bunlardan halen prim ödeyen pek kalmamıştır ama dilerlerse 25 tam yılı tamamlamış olmak şartıyla emekli olma hakları her zaman vardır.
Yukarıdaki şartı yerinde getiremeyen erkekler ise aşağıdaki tablodaki tüm şartları tamamlayarak emekli olabilirler. Emekli olabilmek için 25 yılı yani 9000 günü tamamlamalarının yanında bir de belli bir yaşı tamamlamaları gereklidir.
NOT: HESAPLAMALARI 1 HAZİRAN 2002 İTİBARIYLA YAPACAKSINIZ.
Örnek hesaplamalar:
Kanunun yürürlük tarihi 01.06.2002
İşe Başlama tarihi -??.??.19??
Çalışma süresi ??.??.00??
25 yıl (kadınlar için 20) 30.11.24 (24 yıl, 11 ay, 30 gün= 25 yıl)
Çalışma süresi -??.??.??
25 yılı doldurmaya kalan süre ??.??.??
Örnek 1
20.04.1982 tarihinde Bağ-Kur'a prim ödemeye başlamış erkek esnafın 01.06.2002 tarihi itibarıyla prim ödeme süresi,
01.06.2002
- 20.04.1982
10.01.0020
20 yıl, 1 ay, 10 gündür. Buna göre 25 yıllık prim ödeme süresini tamamlamasına,
24.11.30-20.01.10= 4 yıl,10 ay, 20 gün kalmıştır.
Bunun tablodan karşılığı 3. sırada olan "3 yıl aydan fazla-5 yıl ve daha az" kısmıdır ve emekli olabileceği yaş 46'dır. Buna göre bu esnaf 25 yıllık prim ödeme şartıyla 46 yaşından önce emekli olamayacaktır.
Örnek 2
01.10.1964 doğumlu olan ve 01.10.1978 tarihinde SSK'lı olarak işe başlayan Bay X, SSK sigortalısı olarak 720 gün çalışmış ve daha sonra 1981'de 20 aylık askerlik için işinden ayrılmış ve askerlik dönüşünde köyünde kendi adına tapuya kayıtlı tarlasını ekip biçmeye başlamış ve köy muhtarının Bağ-Kur'a bildirmesi üzerine 01.01.1985'te Tarım Bağ-Kur sigortalısı olmuştur. Bu köylümüzün emekli olacağı tarih;
01.06.2002 itibarıyla Bağ-Kur'a ödediği prim süresi,
01.06.2002
-01.01.1985
00.05.0017
17 yıl, 5 aydır.
Bu sigortalı daha önce de 720 gün SSK'ya prim ödemişti. Bunu da ilave ettiğimizde, toplamda 19 yıl, 5 ay prim ödemiştir. Eğer bu sigortalımız ifa etmiş olduğu askerlik hizmetini de (4447 Sayılı Kanun ile getirilmiş bir uygulama) borçlanıp Bağ-Kur'a ödediği takdirde toplam hizmeti 21 yıl, 1 ay olacaktır.
25 yılı tamamlamasına kalan süre,
25 yıl 30.11.24
-00.01.21
30.10.03
3 yıl, 11 aydır. Bu sigortalı tabloya göre, 46 yaşından (01.10.2010 gününden) sonra olmak üzere 25 yılı tamamlamak şartıyla Bağ-Kur'dan emekli olabilecektir.
B- 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş (sigortalı olmuş) olan Bağ-Kur'lu erkekler
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren Bağ-Kur'lu erkeklerin emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamaları ve en az 9000 gün sayısına ulaşmaları gerekir.
Örnek:
1- 01.01.1973 doğumlu erkek, 01.01.2000 günü işyeri açmış ise 9000 gün sayısı ile 60 yaşında yani 01.01.2033 günü emekli olacaktır.
2- 1985 doğumlu erkek, 2005 yılında şirket ortağı olursa 9000 gün sayısı yani 25 yıllık prim ödeme süresi ile 60 yaşında (2045 yılında) emekli olacaktır.
C- 01.05.2008 gününden sonra işe girenlerin emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı eskiden olduğu gibi 9000 gün olarak uygulanır ama emeklilik yaşları 65'tir. Ancak, emeklilik yaşlarının kademeli artışının tespiti de 9000 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.
Buna göre; 9000 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 60 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 61,
2) 1/1/2038 ila 31/12/2039 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 62,
3) 1/1/2040 ila 31/12/2041 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 63,
4) 1/1/2042 ila 31/12/2043 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 64,
5) 1/1/2044 ila 31/12/2045 tarihinden sonra tamamlayan erkek için 65
olarak uygulanır. Bağ-Kur’lu erkek 15 yıl çalışarak kısmi emekli olur Bağ-Kur’lu erkekler normalde en az 25 tam yıl ile yani 9 bin gün prim ödeyerek emekli olabilirler. Bağ-Kur’dan kısmi aylıkla emekli olabilmek için ise belirli bir yaşı aşmak kaydıyla 25 yıldan az 15 yıldan (5400 gün) çok prim ödemek gerekiyor
Bağ-Kur’dan normalde en az 25 tam yıl (9000 gün) ile emekli olabilen erkekler, 25 yıldan az ama 15 yıldan çok prim ödemişlerse belli bir yaşı aşmak şartıyla kısmi aylıkla da emekli olabilirler. Kısmi aylık demek 25 yıldan eksik her yıl için yüzde 1 daha az emekli aylığı almak demektir.
A- 08.09.1999 gününden önce sigortalı olanların emeklilik şartları
Erkekler 55 yaşını ve 15 yılı tamamlamalarına kalan süreye göre hangisi daha geç ise o tarihe göre yandaki tablodaki yaşlarından kısmi aylık ile emekli olacaklar.
Örnek - 01.01.1941 doğumlu olan ve 01.10.1978 tarihinde SSK’lı olarak işe başlayan Bay X, SSK sigortalısı olarak, 360 gün çalışmış ve daha sonra işten ayrılmıştır. 1998 yılında mahallenin muhtarlığını kazanması üzerine Bağ-Kur’a kayıt olmuş ve prim ödemeye başlamıştır. Bu muhtarımızın emekli olacağı tarih; 01.10.1999 itibarıyla Bağ- Kur’a ödediği prim süresi,
01.06.1999 - 01.11.1998 =00.07.000 ( 5 aydır)
Bu sigortalı daha önce de 360 gün SSK’ya prim ödemişti. Bunu da ilave ettiğimizde,
toplamda 1 yıl, 5 ay prim ödemiştir. Eğer bu sigortalımız ifa etmiş olduğu askerlik hizmetini de borçlanıp Bağ- Kur’a ödemiş ise toplam hizmeti; 3 yıl 5 ay olacaktır.
15 yılı tamamlamasına kalan süre,
15 yıl 30.11.14 - 00.05.03= 30.06.11 (11 yıl, 7 ay) dır, bu tabloya göre, emekliliğine 58 yaşından sonra olmak üzere en az 15 yılı tamamlamak şartıyla Bağ-Kur’dan kısmi emekli olabilecektir. Muhtarın yaşı 01.06.2002 itibarıyla 61 yaşından fazla olsa da henüz 15 yıllık prim ödeme süresini tamamlamadığı için 15 yılı tamamlamayı bekleyecektir.
B- 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş olan Bağ-Kur’lu erkekler:
Erkeklerin Bağ-Kur’da 5400 gün ile emeklilik şartları
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren erkeklerin kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5400 gün sayısı ile kısmi aylıkla emekli olabilmeleri için 62 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
Örnek: 1- 01.01.1963 doğumlu erkek, 01.01.2005 günü işe girmiş ise 5400 gün sayısı ile 62 yaşından yani 01.01.2025 gününden sonra kısmi aylıkla emekli olabilecektir.
2008 YILINDAN SONRA SİGORTALI OLANLAR İÇİN EMEKLİLİK YAŞI 65
C- 01.05.2008 gününden sonra işe girenlerin emeklilik şartları:
Erkeklerin SSK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5400 gün olarak uygulanır yaş ise 65’tir.
Ancak kademe de vardır. Emeklilik yaşlarının kademe tespiti de 5400 günü tamamladıkları/tamamlaya cakları zamana göre belli edilir.
Buna göre;
5400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 63 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 5400 günü tamamlayan erkek için 64,
2) 1/1/2038 gününden sonra 5400 günü tamamlayan erkek için 65, olarak uygulanır.
Ali Tezel
http://www.haberturk.com/yazarlar/551024-bag-kurlu-erkekler-... |
