|
Ekim 2009 itibarıyla 18 yıldan fazla sigortalılık süresine sahip olan Bağ-Kur’lu kadınlar 20 yılı tamamladıkları takdirde yaş şartına bağlı olmaksızın emeklilik hakkı kazanacaklardır.
Ayrıca 18 yılın ardından prim ödemeyenlerin de 50 yaşına geldiklerinde kısmi aylıkla emekli olma imkânı bulunuyor
Esasen son yedi yıllık yani 2520 günlük prim ödemelerinde en çok Bağ-Kur’a (veya Tarım Bağ-Kur’a) prim ödemiş olanlar Bağ- Kur’dan veya (Tarım Bağ-Kur’dan) emekli edilirler. Bağ- Kur’luların emeklilik şartları ise SSK’lılara göre farklılık arz eder ve boş geçen (prim ödenmeden) geçen zamanları dikkate alınmaz.
A-08.09.1999 gününden önce işe girmiş (sigortalı olmuş) olanların durumu
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 1479 Sayılı Kanun’un Geçici 10’uncu maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesinin İptal Etmediği Fıkra);
YAŞ ŞARTINA BAĞLI OLMAYACAKLARDIR
-01.10.1999 tarihi itibariyle 18 yıldan fazla sigortalılık süresine (prim ödeme süresine) sahip olan kadın Bağ-Kur sigortalıları eskiden olduğu gibi 7200 günü (20 tam yılı) tamamladıkları takdirde “YAŞ”a bağlı olmadan emekli olacaklardır. Ancak, bunlardan 18 yıldan sonra prim ödemeyenler varsa 50 yaşında kısmi aylıkla da emekli olabilirler. Yukarıdaki şartı yerine getiremeyen kadınlar ise tüm şartları tamamlayarak emekli olabileceklerdir. 20 yılı yani 7200 günü tamamlamalarının yanında bir de belli bir yaşı tamamlayarak emekli olacaklar.
Örnek hesaplamalar;
Kanunun yürürlük tarihi 01.06.2002
İşe Başlama tarihi. - ??/??)19??
Çalışma süresi ??/??/00??
20 yıl (kadınlar için 20) 30.11.19 (19 yıl, 11 ay, 30 gün=20 yıl)
Çalışma süresi - ??/??/??
25 yılı doldurmaya kalan süre ??/??/??
Örnek
01.01.1969 doğumlu olan ve 01.10.1988 tarihinde SSK’lı olarak işe başlayan biri, SSK sigortalısı olarak 1080 gün çalışmış ve daha sonra evine dönüp bir müddet boş oturduktan sonra, 01.07.1995 günü vergi mükellefi olup tuhafiye dükkânı açmıştır. Bu duruma göre de halen vergi mükellefiyeti devam etmektedir.
01.06.2002 itibarıyla Bağ-Kur’a ödediği prim süresi,
01.06.2002-01.07.1995
00.11.0006 (6 yıl, 11 aydır.)
Bu sigortalı daha önce de 1080 gün SSK’ya prim ödemişti. Bunu da ilave ettiğimizde, toplamda 9 yıl, 11 ay prim ödemiştir.
20 yılı tamamlamasına kalan süre,
20 yıl 30.11.19-00.11.09
30.00.10 (10 yıl, ay)’dır, bu sigortalı, emekliliğine 49 yaşından sonra olmak üzere 20 yılı tamamlamak şartıyla Bağ- Kur’dan emekli olabilecektir.
B-08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş (sigortalı olmuş) olanların durumu
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren Bağ-Kur’lu kadınların emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamaları ve en az 9000 gün sayısına da ulaşmaları gerekir.
Örnek:
1-01.01.1975 doğumlu bayan, 01.01.2004 günü işyeri açmış ise 9000 gün sayısı ile 58 yaşında yani 01.01.2033 günü emekli olacaktır.
ŞİRKET ORTAĞI OLURLARSA 60 YAŞINDA EMEKLİLİK OLABİLİR
2-1985 doğumlu bir kadın, 2004 yılında şirket ortağı olursa 9000 gün sayısı yani 25 yıllık prim ödeme süresi ile 60 yaşında (2043 yılında) emekli olacaktır.
C-01.05.2008 gününden sonra işe girenlerin emeklilik şartları;
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak bayanlardan 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı 9000 gün ve emeklilik yaşı da 65’tir. Ancak, 9000 günü tamamlama durumlarına göre yaşları kademelendirilmiştir.
Kademeli artışın şartı
Emeklilik yaşlarının kademeli artışının tespit edilmesi de 9 bin günü tamamladıkları ya da tamamlayacakları tarihe göre belli olacaktır.
Bağ-Kur’lu kadına kısmi emeklilik için 15 yıl şartı Bağ-Kur’lu kadınlar normalde en az 25 yıl (9 bin gün) ile emeklilik hakkına sahip olurlar. Ancak 25 yıldan az, 15 yıldan fazla prim ödemişlerse 50 yaşına aşmak şartıyla kısmi aylıkla da emekli olabilirler. 25 yıldan eksik her yıl için yüzde 1 daha az aylık alırlar
Bağ-Kur’dan normalde en az 25 tam yıl (9000 gün) ile emekli olabilen erkekler, 25 yıldan az ama 15 yıldan çok prim ödemişlerse belli bir yaşı aşmak şartıyla kısmi aylıkla da emekli olabilirler. Kısmi aylık demek, 25 yıldan eksik her yıl için yüzde 1 daha az emekli aylığı almak demektir.
A-08.09.1999 gününden önce sigortalı olanların emeklilik şartları
Kadınlar 50 yaşını ve 15 yılı tamamlamalarına kalan süreye göre, hangisi daha geç ise o tarihe göre yandaki tablodaki yaşlarından kısmi emekli olacaklar.
(Gerek 1479 Sayılı Bağ-Kur ve gerekse 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur kanunlarına göre sigortalı olanlardan kısmi aylık başvurusu yapacaklar için tablodur.)
Örnek: 01.01.1957 doğumlu olan ve 01.10.1987 tarihinde SSK’lı olarak işe başlayan Bayan Y, SSK sigortalısı olarak 360 gün çalışmış ve daha sonra işten ayrılmıştır. Daha sonra 1996 yıl başında bir şirkete ortak olarak Bağ-Kur sigortalılığı başlamış ve halen devam etmektedir.
01.10.1999 itibarıyla Bağ-Kur’a ödediği prim süresi,
01.06.1999
-01.01.1996
00.05.0003 (3 yıl, 5 aydır.)
Bu sigortalı daha önce de 360 gün SSK’ya prim ödemişti. Bunu da ilave ettiğimizde, toplamda 4 yıl, 5 ay prim ödemiştir.
15 yılı tamamlamasına kalan süre,
(15 yıl) 30.11.14
-00.05.04
30.06.10 (10 yıl, 7 aydır.)
Kalan süreyi de hesaplamanız gerekiyor
Öte yandan, 01.10.1999 günü itibarıyla 50 yaşını tamamlamasına kalan süreyi de hesaplamamız gerekiyor:
01.10.1999
-01.01.1957
00.09.0042 (42 yaş 9 aylık) olan hanımefendinin 50 yaşını tamamlamasına kalan süre 7 yıl, 3 ay olduğuna göre, 15 yılı tamamlamasına kalan süresi daha geç olacağı için tabloda 10 yıldan çok kalanlar bölümüne bakacağız. Bu durumda da bu Bağ-Kur’lu 56 yaşından sonra olmak kaydıyla 15 tam yılı tamamlayınca emekli olacaktır.
B- 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş (sigortalı olmuş) olan Bağ- Kur’lu kadınlar
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren kadınların kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5400 gün sayısı (15 tam yıl) ile emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
Örnek: 01.01.1963 doğumlu bir kadın, 01.01.2005 günü işe girmiş ise 5400 gün sayısı ile 60 yaşından yani 01.01.2023 gününden sonra emekli olabilecektir.
5400 günle emekli olmanın şartları
C- 01.05.2008 gününden sonra işe girmiş kadınların SGK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak kadınlardan 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmi emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5400 gündür. Emeklilik yaşlarının tespiti de 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zamana göre belli edilir. Buna göre; 5400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 61 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 62,
2) 1/1/2038 ila 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 63,
3) 1/1/2040 ila 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 64,
4) 1/1/2042 tarihinden itibaren ise kadın için 65 olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 5400 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır
Ali Tezel
http://www.haberturk.com/yazarlar/551641-bag-kurlu-kadinda-1... |
