Dâhilde İşleme mevzuatına göre İkincil işlem görmüş ürün; İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ürün olarak tanımlanmaktadır.

Bu tanımdan hareketle, üretim sırasında yok olmayan ve ekonomik bir değeri olan asıl ürün dışında kalan tüm üretim çıktılarını ikincil işlem görmüş ürün olarak sınıflandırabiliriz.

İhracatçılarımız yada sanayicilerimiz ise söz konusu eşyaları genelde atık olarak tanımlamakta ve mümkün olması durumunda haklı olarak ekonomik anlamda bir değere dönüştürmeye çalışmaktadırlar.

Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın 000120003174 sayı ve 31.05.2010 tarihli ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine dağıtımlı yazısında üretim esnasında ortaya çıkabilecek ekonomik değeri haiz olan çıktıların fire veya atık olarak değerlendirilmemesi gerektiği ve bu hususa ilişkin olarak birlik üyesi firmaların bilgilendirilmesi gerektiği talimatlandırılmaktadır.

Geçmişte fire olarak değerlendirilen çıktı yâda atıklar yeni durumda (ekonomik değerinin olması şartı ile) ikincil ürün olarak değerlendirilmekte ve yurtiçine satılmadan önce mutlaka Gümrük İşlemine tabi tutulması gerekmektedir.

Üretim çıktılarının fire ya da atık olması ile ikincil ürün olmasının tek ayrımı, söz konusu çıktıların ekonomik değerinin olup olmamasıdır.

Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre Dâhilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ithal edilen eşyadan elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün, belge ihracat taahhüdünün kapatılmasından önce gümrük mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası, gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithali gerekmektedir.

Daha önce fire yâda atık olarak kabul edilen bu ikincil ürünlerin belge ihracat taahhüdünün kapatılmasından önce gümrük mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası, gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithali yapılmadığı durumlarda İhracatçılarımız çok ağır müeyyide ve yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.

Söz konusu ikincil ürünlerin ekonomik olarak değerlendirilebilmesi yâda yurtiçine serbestçe satılabilmesi için mutlaka bu işlemlerden birinin yapılması gerekmektedir.

İhracatçılarımızın bu konuya özellikle dikkatini çekmek istiyorum. Dahilde İşleme Belgesi ile ihracat yapanların olumsuz durumlarla karşı karşıya kalmamaları için mutlaka belge müracaatları öncesinde kendi Gümrük Müşavirleri ile görüşerek konu hakkında detaylı bilgi almalarını tavsiye ediyorum.

Aksi halde Gümrük İdareleri tarafından yapılacak olan denetimlerde söz konusu çıktıların (İkincil işlem görmüş ürünlerin) gümrük idaresi gözetiminde imha edilmediğinin, gümrüğe terk edilmediğinin, çıkış hükmünde gümrüğe teslim edilmediğinin veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithal edilmediğinin tespiti halinde Gümrük Mevzuatına göre ciddi sorunlar yaşayabilirler.

Özellikle bu fire yâda atıkların yapılan denetim ve kontrollerde işletmede bulunamaması durumunda yasal açıdan 5607 sayılı kanunun yaptırımlarına kadar varabilen sonuçlar doğurabilir.


Suat YÜCELEN / Bursa Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

http://www.dunyagazetesi.com.tr/tesvikli-ihracatta-atiklara-...