Sosyal güvenlik reformu 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girdi.

İki yıldır uygulanmakta olan yeni sistemde en önemli yeniliklerden birisi şüphesiz Genel Sağlık Sigortası (GSS) oldu. GSS'nin temel prensibi, nüfusun tamamını sağlık güvencesi altına almak. Ancak yeni sistemin bazı hükümleri 1 Ekim 2010 tarihinde yürürlüğe girecek. Bunlardan birisi de zorunlu sağlık sigortası primi ödenmesidir.

Aslında çalışanlar, emekliler, 18 yaş altı nüfus gibi toplumun geneli zaten otomatik olarak GSS kapsamına girmiş durumda. Geri kalan az bir kesim ise ödeme gücü varsa primini kendisi ödeyerek, ödeme gücü yoksa devlet tarafından sağlık sigortası kapsamına sokulacak.

Prim karşılığı GSS kapsamına alınacak olanlar;

· Bağımlı çalışanlar (SSK'lılar),

· Bağımsız çalışanlar (Bağ-Kur'lular),

· Kamu çalışanları,

· İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler,

· İşsizlik ödeneği alanlardır (İş-Kur tarafından primleri ödenecek.)

Diğer taraftan sağlık primleri devlet tarafından karşılanmak suretiyle yine GSS kapsamında sayılan gruplar da var. Bunlar;

· Her türlü gelirleri dikkate alınmak suretiyle, aile içi kişi başı geliri 254 TL'nin altında olanlar (eski adıyla yeşil kartlılar),

· Emekli, dul ve yetim aylığı alanlar,

· Vatansızlar ve sığınmacılar,

· 65 yaş veya özürlü aylığı alanlar,

· İstiklal Savaşı, terörle mücadele veya vatani hizmet tertibinden gazilik maaşı alanlar ve bunların dul/yetimleri,

· Sosyal hizmetlerden evde bakım ücreti alanlar,

· Köy Kanunu'na göre aylık alanlar,

· Uluslararası müsabakalarda derece almış sporcular ve

· 18 yaşını doldurmamış çocuklardır.

1 Ekim'den sonra GSS primi ödeyecek olanlar

Yukarıda saydığımız iki ayrı grubun toplamı ülke nüfusumuzun %95'inden fazlasını oluşturuyor. Yani halkın geneli zaten sağlık güvencesi kapsamında. Geriye kalan %5'lik kesim ise, ödeme gücü varsa sağlık primini kendisi ödeyecek, yoksa bulunduğu ilçedeki kaymakamlığa başvurarak gelir testi isteyecek. Örneğin 4 kişilik bir ailede aylık toplam gelir;

· 1.014 TL'den az ise prim ödemeden GSS'li sayılacaklar.

· 1.014 TL ile 3.042 TL arasındaysa 30,42 TL prim ödeyecekler.

· Ailenin geliri 3.042 TL'den de fazla 6.084 TL'den az ise 91,26 TL,

· 6.084 TL'den de fazla ise ayda 182 TL GSS primi ödeyecekler.

Hasılı, ödeme gücü olmayan kimseye 'sen SGK'ya prim ödemek zorundasın' denildiği yok. Dolayısıyla milyonlarca insana ödeme gücü olmadığı halde prim ödeyecek gibi bir hava estirmeye de gerek yok.

Öte yandan ödeme gücü olan ve GSS kaydını yaptırmamış olanlar, 31 Ekim 2010 tarihine kadar kayıt yaptırmak zorundalar. Aksi halde SGK tarafından uygulanacak idari para cezalarına muhatap kalabilirler.

Son olarak, kısmi süreli (part-time) çalışanların da GSS primlerini 30 güne tamamlamaları gerektiğini hatırlatmış olalım. Ancak bu hükmün çok da uygulanabilir olmadığını belirtmek gerekir. Nitekim duyumlarımız, 5510 Sayılı Yasa'da bu konuyla ilgili bir değişikliğin düşünüldüğü yönünde. Umarız kimse mağdur olmadan ekim ayı içinde değişikliğe gidilir.

Sadettin Orhan

http://www.bugun.com.tr/kose-yazisi/120053-1-ekim-de-neler-o...