Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiyede bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisine tabidir.

Veraset ve intikal vergisinin konusu nedir?

Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiyede bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisine tabidir.

Bu vergi, Türk tabiiyetinde bulunan şahısların ecnebi memleketlerde aynı yollardan iktisab edecekleri mallara da şamildir.

Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki bir şahsın Türkiye hudutları  dışında bulunan malını veraset tarikiyle veya sair suretle ivazsız bir tarzda iktisab eden ve Türkiyede ikametgahı olmayan ecnebi şahıs bu vergi ile mükellef tutulmaz.

Veraset ve intikal vergisinde verginin mükellefi kimdir?

Veraset ve İntikal Vergisinin mükellefi, veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarzda mal iktisabeden şahıstır.

Veraset ve intikal vergisi hangi vergi dairesince tarh olunur?

Veraset ve İntikal Vergisi:

a) Veraset tarikiyle vaki intikallerde ölen kimsenin, diğer suretle vukua gelen intikallerde tasarrufu yapan şahsın ikametgahının, hükmi şahıslarda ve diğer teşekküllerde merkezlerinin bulunduğu;

b) Muris veya tasarrufu yapan şahsın bu ikametgahı yabancı bir memlekette ise Türkiyedeki son ikametgahının bulunduğu;

c) Muris veya tasarrufu yapan şahıs Türkiyede hiç ikamet etmemiş veya son ikametgahı tesbit olunamamış ise Maliye Vekaletinin tayin edeceği;

Yer vergi dairesi tarafından tarholunur.

Kimler veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek zorunda değildir?

Futbol müsabakaları ve at yarışları üzerine düzenlenen bahislerde ikramiye kazananlar

Yarışma ve çekilişlerden ikramiye kazanan nihai tüketiciler

Veraset ve intikal vergisinden muaf olanlar

Veraset ve intikal vergisinden müstesna olanlar
Beyanname vermek zorunda değildir.

Yarışma ve çekilişlerde kazananlara ödenen ikramiyelerin vergilendirilmesi nasıl olacak?

Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 4783 sayılı Kanunla değişik 16 ncı maddesinin son fıkrasında, gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerin yüzde 10 oranında vergilendirileceği ve ikramiyenin ayni olarak ödenmesi halinde, fatura değerinin esas alınacağı belirlenmiştir..

Aynı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasında da yarışma ve çekilişi düzenleyen gerçek ve tüzel kişilerin, ikramiye kazananların ikramiyeleri üzerinden kesilen vergileri bir beyanname ile bildirmeye mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.

Veraset ve İntikal Vergisi uygulamasında bahsi geçen yarışma, çekiliş, ikramiye nakit ve fatura değeri kavramları nelerdir?

a) “Yarışma”; çekiliş ya da kur’a yöntemine başvurulmaksızın önceden ilan edilen bilgi, yetenek, güzellik gibi bazı kriterlere göre müsabakalarda üstünlük gösterenlerin (bir seçici kurul tarafından belirlenen iştirakçilere ikramiye verilmesi dahil) seçilmelerini,

b) “Çekiliş”; çekiliş, bahis, iştirak, kura ve benzeri yöntemlere dayanan düzenlemelerle katılımcıların bir bedel ödemeden veya ödedikleri bedelden daha yüksek bir değerde mal edinmelerini,

c) “İkramiye”; düzenlenen yarışma ve çekilişler karşılığında taahhüt edilen ve kazananlara verilmesi gereken nakit dahil her türlü menkul ya da gayrimenkul mallar ile sair bütün hak ve alacakları,

d) “Nakit”; tedavülde bulunan Türk parasını ve yabancı paraları (Kıymetli madenler ve bunlardan mamül eşyalar ayni ikramiye olarak değerlendirilir.),

e) “Fatura değeri”; ikramiyenin ayni olarak ödenmesi halinde intikale konu mala ait fatura tutarını (mal bedelinden ayrı olarak, katma değer vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, taşıt alım vergisi, emlak vergisi, eğitime katkı payı, çevre kirliliğini önleme fonu, harç, gümrük vergisi ve diğer giderlerin ikramiyeyi ödeyenlerce karşılanması halinde, bu ödemeler fatura değerine dahildir.)

ifade eder.

Yarışma ve çekilişin kapsamı nedir?

Gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen ve yukarıda tanımı yapılan yarışma ve çekilişler sonucunda ödenen ikramiyeler, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu kapsamında değerlendirilerek, istisna tutarını aşan kısmı vergilendirilecektir.

Yarışma veya çekilişin, yardım toplanması, kamu hizmetlerine destek olunması, eğlence, kültür, tanıtım, anma veya kutlama amaçlarıyla düzenlenmiş olması ya da kamu kurum ve kuruluşları, vakıflar ve dernekler (kanunla kurulanlar dahil), cemaatler, spor kulüpleri, okul aile birlikleri, emekli ve yardım sandıkları, görsel ve yazılı basın kuruluşları tarafından düzenlenmiş olması vergilendirilmesine engel değildir.

Yarışma ve çekiliş dolayısıyla ödenen ikramiyelerin vergilendirilmesi için bunları düzenleyen gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunması zorunlu olmadığı gibi tüzel kişilerin kanuni veya iş merkezlerinin Türkiyede bulunması da şart değildir.

Bu çerçevede;

Yazılı ve görsel basın başta olmak üzere gerçek ve tüzel kişiler tarafından düzenlenen çekilişler ile bilgi, kültür, deneyim veya sair becerilerin sergilenmesine dayanan yarışmalar,

Yazılı basının iştirak edilmesini kupon toplamaya bağladığı çekilişler,

Gerçek ve tüzel kişilerce sunulan mal veya hizmetlerin tanıtımı veya satış hacminin artırılması amaçlarıyla tüketiciye yönelik olarak düzenlenen çekilişler, ile benzerleri, yarışma ve çekiliş kapsamında değerlendirilecektir.

Yarışma ve çekilişlerden kazanılan ikramiye üzerinden tevkifat yapılacak mı?

Yarışma ve çekilişi düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, düzenledikleri yarışma ve çekilişler sonucu ödeyecekleri ikramiyelerin istisna tutarını aşması halinde, ikramiyelerin bu tutarı aşan kısmı üzerinden % 10 oranında vergi tevkif etmeye mecburdurlar.

İkramiyenin ayni olarak verilmesi halinde tevkifata o malın fatura değeri esas alınacaktır. Ancak ikramiyeyi ödeyenlerce, mal veya hizmetin bedelinden ayrı olarak bazı masraflar ile vergilerin (taşıt alım vergisi, veraset ve intikal vergisi, eğitime katkı payı, çevre kirliliğini önleme fonu, harç, gümrük vergisi vs.) üstlenilmesi halinde, bunlar fatura bedeline ilave edilerek bulunacak toplam değer üzerinden vergi tevkif edilecektir.

Tevkif edilen vergiler, ekte örneği bulunan "Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi (Vergi Sorumluları İçin)" ile yarışma ve çekilişin düzenlendiği tarihi izleyen ayın 20 nci günü akşamına kadar; gerçek kişilerce ikametgahlarının, tüzel kişilerce ise kanuni veya iş merkezlerinin bulunduğu yer vergi dairesine beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir.

Veraset ve intikal vergisi hangi nispetlerde alınır?

Veraset ve İntikal Vergisi aşağıda yazılı nispetler üzerinden alınır.

Bir şahsa ana, baba eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan ivazsız intikaller hariç) ivazsız mal intikali halinde vergi, ivazsız intikallere ilişkin tarifede yer alan oranların yarısı uygulanarak hesaplanır.

Vergi tarifesinin matrah dilim tutarları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan dilim tutarlarının yüzde 5ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Bakanlar Kurulu, bu suretle tespit edilen tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.

Hangi intikaller veraset ve intikal vergisinden istisnadır?

Aşağıda gösterilen intikaller Veraset ve İntikal Vergisinden müstesnadır:

a) Veraset tariki ile intikal eden ev eşyası ile murise ait zat eşyası ve aile hatırası olarak muhafaza edilen tablo, kılıç, madalya gibi eşya;

b) Değerleri 10 uncu maddeye göre belirlenen menkul ve gayrimenkul mallardan evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinin 96.075,00 YTL’si (füruğ bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinin 192.265,00 YTL’si);

c) Örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan hediye, cihaz, yüzgörümlüğü ve drahomalar (Gayrimenkuller hariç);

ç) Bilumum sadakalar;

d)) İvazsız suretle vaki intikallerin 2.216,00 YTL’si ;

e) Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerin 2.216,00 YTL’si

f) Üçüncü maddenin (a) ve (b) fıkraları şümülüne giren şahısların statüleri gereğince maksatları içinde usulüne uygun olarak yaptıkları yardımlar;

g) Amme idare ve müesseseleri ve 3659 sayılı Kanuna tabi müesseseler ve amme menfaatlerine hadim cemiyetlerden veya emekli sandıklarından (Veya bu mahiyetteki kurumlardan) dul ve yetimlere bağlanan aylıklarla bu aylıklar dışında verilen emekli ikramiyeleri ile dul ve yetim evlenme ikramiyeleri ve hizmet müddetlerini doldurmamış bulunanların dul ve yetimlerine aylık yerine toptan yapılan ödemeler ve harb malulleriyle şehit yetimlerine tekel beyiyelerinden ödenen paralar;

h) Harbe veya eşkiya müsademelerinde, manevra ve talimler esnasında veyahut bunlarda aldığı yaralar neticesinde ölen subay, astsubay ve erlerin (Jandarma dahil) kezalik vazife esnasında ölen emniyet mensuplarının füru ve eşlerine ve ana ve babalarına intikal eden bütün mallar kıymetinden (b) fıkrasında kabul olunan miktarın bir misli;

i) Borçlar Kanununun 242nci maddesine göre rücu şartı ile yapılan hibelerde bağışlananın bağışlıyandan evvel vefatı halinde bağışlayana rücu eden hibe edilmiş mallar;

j) Sağlar arasında ivazsız bir tarzda vukubulan intikaller hariç olmak üzere kuru mülkiyet halinde intikal eden mallar (Kuru mülkiyet halinde kaldığı müddetçe);

k) Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan Vakıflara kuruluşu için veya kurulduktan sonra tahsis olunan mallar.

l) Plaka tahdidi uygulanan illerde Bakanlar Kurulu Kararı ile yetkili kılınan trafik komisyonlarınca ticarî plaka satışından elde edilen paralardan, ticarî plakalı taşıt sahiplerine dağıtılan miktarlar.

m) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yoluyla devir ve iktisabına ilişkin işlemler.

n)Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idareler bütçelerinden kamu iktisadi teşebbüslerine yapılacak iktisadi transferler ve yardımlar.

(b), (d) ve (e) bentlerine göre, her bir takvim yılında uygulanacak istisna hadleri, önceki yılda uygulanan istisna hadlerine bu yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artış yapılmak suretiyle tespit olunur. Artırım sırasında 1 milyon liraya kadar olan tutarlar dikkate alınmaz.

Kimler veraset ve intikal vergisinden muaftır?

Aşağıda yazılı şahıslar Veraset ve İntikal Vergisinden muaftır:

a) Amme idareleri, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, umumi menfaate hadim cemiyetler, siyasi partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden Kurumlar Vergisine tabi olmayanlar;

b) Yukarıki fıkrada sayılanlar dışında kalan hükmi şahıslara ait olup umumun istifadesi için ilim, araştırma kültür, sanat, sıhhat, eğitim, din, hayır, imar, spor gibi maksatlarla kurulan teşekküller;

c) Yabancı Devletlerin Türkiyede bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (Fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o Devletin tabiyetinde bulunan memurları ve Türkiyede resmi bir vazifeye memur edilenler ile bu sayılanların aileleri efradı (Mütekabiliyet şartiyle) (Türk tabiiyetinde bulunan şahıslardan veraset tarikiyle veya sair suretle mal iktisabedenlerle yukarda sayılanların dışında kalıp da Türkiyede ikamet eden şahısların Türkiyede bulunan mallarını veraset tarikiyle veya sair suretle iktisabedenler hariç).

Nexia