|
Okuyucularımın son birkaç aylık dönemde gönderdiği doğum borçlanması sorularının tümünü cevaplamayı hedefleyerek, çalışmalarımı sürdürüyorum. Ancak SGK, yayınladığı son genelge ile mevcut yasal yoruma bağlı kaldı. Ve 4/a sigortalılarının doğum borçlanması hakkındaki yasal esasa dayalı yapılandırmayı yineledi. Önceki yazılarımda da belirttiğim üzere, doğum borçlanması hakkında köklü bir çözümün adresi, yasa değişikliğidir. 01 Ekim 2010 günü TBMM açıldı. Bu konuda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, eğer bir yasa değişikliği tasarısı hazırlamazsa da bir veya daha fazla milletvekili tarafından aktüeryel yapısı oluşturulmuş şekilde hazırlanacak yasa değişikliği teklifine yeşil ışık yakabilir.
Böylece doğum borçlanması alanında tüm sigortalıları ve sigortalılık öncesindeki tüm doğumları kapsayan bir borçlanma modeli oluşturulmalıdır. Bu konuda etki ve sonuçları itibariyle erkek sigortalıların askerlik borçlanması modeline benzer bir doğum borçlanması modeli öngörüsü, 5510 sayılı Kanun tarafından düzenleme yapılmasından beri üst düzeyde dillendirilmektedir. Ve bence bu üst düzey (Bakan – F. ÇELİK - düzeyinde) dillendirmenin yasal bir yapıya dönüştürülmesi, beklentileri çözüme kavuşturacak, yorum ve taahhütler yerini bulmuş olacaktır. Umulur ki, yeni dönemde hızlı bir şekilde bu adım atılır. Ve bu adımın atılması, toplumsal ve sosyolojik bir görevdir. Ve düzenlemenin Kurumun aktüeryel yapısına olumlu katkısının olacağına da inanıyorum. Çünkü doğum borçlanması yapıp primini yasal bir aylık sürede ödeyen her kadın sigortalının hemen emekliliği hak edip emekli maaşına geçmesini beklemiyorum. Yapılacak yasal düzenlemeyle 4/b sigortalısı olarak da boşta geçen sürelerdeki doğum borçlanması primlerinin de yetmemesi halinde eksik günlerin isteğe bağlı sigortalılıkla da tamamlanması imkânı geliştirilmiş olacağından Kuruma artı prim geliri girişi olacaktır. Hatta öngörülemeyen yan prim geliri yararları oluşabilecektir.
Ve okuyucularımın bu konuda da OLUMLU BİR BEKLEYİŞ İÇERİSİNDE, yani ümitvar bir duruş içerisine olmalarını yadırgamayalım. Ve çözümün bu doğrultuda oluşturulacağı günlerin çabuk gelmesini dileyelim. Bu dileklerle TBMM'ndeki gayreti bekleyelim.
Ve şimdi mevcut kısıtlı şartlara göre doğum borçlanması sorularını cevaplamaya devam edelim:
Doğum borçlanması için bize ne tavsiye edersiniz?
Akadir EMEKSİZ: Eşim, 01.01.1988 sigorta girişli. 20.02.2001 tarihinde oğlumuz dünyaya geldi. 30.11.2001 tarihinde işten çıkartıldı, o tarihten beri hiçbir yerde çalışmadı. 01.01.2012 tarihinde emekli oluyor, yaşını beklemesi gerekir mi? Doğum borçlanması için bize ne tavsiye edersiniz?
C: Okuyucumun eşi, 20 yıllık sigortalılık süresini, 44 yaşını ve en az 5225 prim ödeme gününü tamamlayarak emekli olabilecektir. Doğum tarihi ve prim ödeme gün sayısı bildirilmediği için, detay hesaplama yapılamamıştır. Okuyucumun eşi, 01.01.1988 sigorta girişli olduğuna ve 20.02.2001 tarihinde doğum yaptığına göre, işten çıkartıldığı 30.11.2001 tarihine kadar sigorta primlerinin bir kısmı ödenmiş olmalıdır. Bu nedenle doğum sonrası 2 yıllık sürecin bir kısmı, yani yaklaşık 9 ay 10 günlük kısmı iş sözleşmesinin feshinden önceki döneme aittir. 30.11.2001 tarihinden sonraki 14 ay 20 günlük (yani 440 günlük) sürede hiçbir yerde çalışmadığından SGK'na doğum borçlanması yapılabilecektir. Okuyucumuzun eşinin 1968 doğumlu olduğu varsayılırsa, 440 günlük doğum borçlanması yapılarak en az 5225 prim ödeme gününü tamamlanarak 2012 yılında SGK'dan emeklilik istenebilecektir.
Biz doğum borçlanması yapabilir miyiz?
Hakan EROL: Tahsin Bey, merhabalar. Annemin sigorta başlangıç tarihi 01.03.1983 ve 11.09.1988'de doğum yaptı. Doğumundan 6 ay sonra çalışmaya başladı. 1993 de çalışması sona erdi. 2005 yılında isteğe bağlı olarak ödemeye başladık. Biz doğum borçlanması yapabilir miyiz?
C: Okuyucumun annesi, doğum nedeniyle ücretsiz izinli olduğu ya da doğum sonrasında çalışmamış olduğu 6 aylık süre hakkında, yani doğum sonrasında prim ödenmeyen toplam 6 ay ve + süre hakkında doğum borçlanması yapabilecektir.
4/b sigortalısı yani Bağ-Kurlu doğum borçlanması yapabilir mi?
Burak ALTIKULAÇ: Annem, 1954 Mayıs doğumlu ve 1995 tarihinde Bağ-kura giriş yaptı. İşyerimizi 2007'de kapattık ve Bağ-kurdan 3 sene eksiğimiz var. Annem, işverendi, hiç SSK'ya girişi yok. Doğum borçlanmasından yararlanabilir mi?
C: Okuyucumun annesi, 4/a sigortalısı –işçi- olmadığı için, mevcut yasal düzenlemeye göre, doğum borçlanması hakkı bulunmamaktadır.
Sigortalılığım öncesindeki iki doğumum hakkında borçlanma yapabilir miyim?
Fatma AKHAN: Annem, 07.10.1962 doğumlu. 27.11.2000 tarihinde sigortalı olarak işe başladı. 2842 prim günü var, şu anda sigortalı olarak çalışmakta. 12.11.1989 doğumlu ve 12.04.1994 doğumlu iki çocuğu var. Doğum borçlanmasından yararlanabilir mi? Doğum borçlanmasından yararlanırsa, kaç prim günüyle, kaç yaşında emekli olabilir?
C: Okuyucumun annesi, sigortalılığı öncesindeki iki doğumunu borçlanamayacaktır.
Annemin emeklilik için doğum borçlanması yapması gerekiyor mu?
Sibel TEMEL: Tahsin Bey, benim annem, 12.05.1965 doğumlu olup 2 çocuğu var. Doğumdan sonra işe başlamıştır. İşe başlangıç tarihi, 01.05.1993. Prim gün sayısı, 5313'tür. Doğum borçlanması yapması gerekiyor mu? Ne zaman emekli olabilir?
C:Okuyucumun annesi de sigortalılığı öncesindeki iki doğumunu borçlanamayacaktır. Ancak 20 yıllık sigortalılık süresini 01.05.2013 tarihinde, 49 yaşını 12.05.2014 tarihinde ve en az 5600 prim ödeme gününü ise 287 prim ödeme gününü (9 ay 17 günü) ödediğinde tamamlayacaktır. Ve doğum borçlanması yapmaksızın 49 yaşını dolduracağı 12.05.2014 tarihinden sonra SGK'dan emekliliğini isteyebilecektir.
Validem, 2 çocuk annesi olarak, 3600 günden ne zaman emekli olabilir?
Eren Yeşil: Tahsin Hocam merhaba. Ben, validemin emeklilik durumu ile ilgili fikrinizi almak istedim. Validem, 28.08.1961 doğumlu. İlk işe giriş tarihi, 01.02.1991. Ödenmiş prim gün sayısı, 2100. Hala isteğe bağlı ödüyor. Çocukları, 1981 ve 1984 doğumlu. Doğum borçlanması da yaparsa, validem, 2 çocuk annesi olarak, 3600 günden ne zaman emekli olabilir?
C: Okuyucumun annesi, sigortalılığı öncesindeki iki doğumunu borçlanamayacaktır. Ancak sigortalılık başlangıcı itibariyle 15 yıllık sigortalılık süresini, 50 yaşını ve en az 3600 prim ödeme gününü birlikte, 24.05.2011 tarihinden sonra 2015 yılında tamamlayacağından, 58 yaşında SGK'dan kısmî yaşlılık aylığını istemeyi hak edecektir.
Babamın 75 gün sigortası ve askerliğiyle anneme nasıl ölüm aylığı bağlanır?
Yılmaz ZEYREK: Babam, 2000 yılında öldü. 1974 tarihinde 75 gün sigortası var. 2,5 sene askerlik yaptı. Annemi emekli yapabilir miyim?
C: Okuyucumun babasının sigortasındaki prim şartları, annesinin ölüm aylığı almasına imkân sağlamamaktadır. Askerlik borçlanmasıyla 900 prim ödeme günü kazanılacağını hesaplasak bile, hizmet borçlanmasıyla ölüm aylığı için gerekli olan 900 prim ödeme günü karşılanamaz. Çünkü borçlanmayla ödenen primler, yasal olarak, ölüm aylığı hak edilişinde dikkate alınmamaktadır.
Tahsin Sınav
http://yenisafak.com.tr/Yazarlar/?t=04.10.2010&y=TahsinS... |
