İki gündür 5510 sayılı yasa ile iş kazası geçirmeleri hâlinde Bağ-Kur’lulara sağlanan yeni hakları ele aldık, “iş göremezlik” haklarından yararlanmanın şartlarının neler olduğunu gördük. Bugün de iş kazası geçiren Bağ-Kur’lulara sağlanan diğer haklardan ve isteğe bağlı sigortalıların durumundan söz etmek istiyoruz.

4-1(b) sigortalılara iş kazası konusunda sağlanan haklar?

İş kazası sonucu ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm geliri bağlanır.
Gelir bağlanan kız çocuğunun evlenmesi durumunda iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir.

Ölümlü bir iş kazası ise cenaze ödeneği verilir.

İş kazası geçiren sigortalı katılım payı ödemeksizin bütün sağlık yardımlarından (estetik müdahaleler dahil) yararlanır. Ayrıca sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanan sigortalı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler Genel Sağlık Sigortası kapsamında olur.

Kişinin ölümü halinde yaşlılık aylığı alma şartlarını ya da ölüm aylığı alma şartlarını tamamlaması hâlinde hak sahiplerine iş kazasından bağlanan gelir kesilmeden ödenir. İki gelir/aylık alanlara da bunlardan çok olanın tamamı, az olanın ise yarısı verilir.

Bu kapsama girdikleri gün iş kazası geçirseler dahi geçici iş göremezlik ödeneği alma hakkına sahipler. İş yerini açtığı gün kaza geçiren dahi para alabilir. Sigortalının, sigortalılığının başladığı ay içinde iş kazasına uğraması ve iş göremezliğinin başlaması hâlinde, iş kazasının olduğu nedeniyle iş göremezliğin başladığı tarihten önce beyanda bulunmamış ise, sigortalılığının başladığı ayda yapacağı prime esas kazanç beyanı;

ödeyeceği prim yönünden takip eden aydan başlanılarak dikkate alınır. Bu beyan iş kazası hâlinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirin hesabında esas alınmaz. Bu durumda sigortalılığın başladığı ayda prime esas kazancın ve iş kazası hâlinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirin hesabında prime esas günlük kazanç alt sınırı esas alınır

Kurumların sorumlulukları

İlgili kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olduğu halde, kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıt tarihinden itibaren kendi mevzuatına göre kayıt veya tescili yapan ilgili kurum, kuruluş ve birlikler, vergi daireleri ve esnaf sicil memurluğu sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek Kuruma vermekle yükümlüdür. Sigortalı bildirimleri on beş gün ile bir ay arasında olup, bu sürelerde bildirim şartlarına uyulmamış ise muhtemel iş kazası sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri Kurumca ödenmez.

Tüm 4-1(b’ li) sigortalılar hak mağduriyetine uğramamak için sigorta bildirimlerini araştırmak hatta sigortalılıklarını tescil ettirmek zorundadırlar.

İsteğe bağlı sigortalılık 1.10.2008 tarihinden itibaren 4-1(b) sigortalılığı kapsamında sayılmaya başlandığından isteğe bağlı sigortalıların fiilen çalışmaları olmayacağı için İş Kazası haklarından yararlanamazlar.

Lütfi Köksal

http://www.turkiyegazetesi.com/makaledetay.aspx?id=464783