Sosyal güvenlik reformundan önce Bağ-Kur'lu kadınların doğum yapması durumunda rapor parası denilen geçici iş göremezlik ödeneği verilmiyordu.

Reformla birlikte gelir vergisi mükellefiyetine göre sigortalı olan kadınlar, gelir vergisi muafiyetine göre sigortalı olan kadınlar, muhtarlıktan dolayı sigortalı olan kadınlar ile tarımda kendi nam ve hesabına çalışmasından dolayı sigortalı olan kadınlar doğumdan önceki sekiz ve doğumdan sonraki sekiz haftalık (çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık) sürede rapor parası alabilmektedir.

Şirket ortağına doğum parası yok

Şirket ortağı kadınlara doğum parası verilmiyor. Aynı primi ödeyen kişilere, aynı hizmetin verilmemesini hangi hukuk mantığıyla açıklamak gerekiyor bilmiyorum. Ancak bunun yanlış olduğunu ve şirket ortağı olması hasebiyle Bağ-Kur kapsamında giren kadınlara da doğum nedeniyle rapor parası verilmelidir.

Bağ-Kur'lu anneye de doğum parası ödeniyor

Analık nedeniyle rapor parası almak isteyen kadın 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı, gebeliğin 32. haftasında yani doğuma sekiz hafta kalınca sağlık raporu alması gerekmektedir. Bu raporda raporun tarihi ve doktor tarafından gebeliğin normal ya da çoğul niteliği ile doğuma kaç hafta kaldığının yazılması gerekmektedir. Doğum olayı olduktan sonra da doktor tarafından hastaya en az sekiz haftalık analık nedeniyle iş göremezlik raporunun verilmesi gerekmektedir. İşte kadın 4/b sigortalısı analık nedeniyle iş göremediği yani raporlu olduğu toplam 16 hafta (112 gün) için, Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan rapor parası alması gerekmektedir.

Ayrıca kadın 4/b sigortalısı doktordan talep eder ve doktor da bu talebi kabul ederse, doktor tarafından rapora "sağlık durumu doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışmasına uygundur." şeklinde bir ifadenin yazılması durumunda doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabilir. Kadın 4/b sigortalısının doğumdan önce çalıştığı söz konusu beş haftalık süre, doğumdan sonraki rapora ilave edilir ve yine toplamda 16 haftalık istirahat süresi tamamlanmış olur.

Kadın 4/b sigortalıları analık nedeniyle istirahatlı kaldıkları ve buna ilişkin aldıkları rapor sürelerinin en fazla 112 günü (doğumdan önce 8 hafta=56 gün, doğumdan sonraki 8 hafta=56 gün olmak üzere toplam 112 gün) için SGK'dan rapor parası alabilirler. SGK tarafından kadın 4/b sigortalılarına verilecek rapor paraları uygulamada doğumdan sonra kadının iş başı yapmasında sonra gerçekleşmektedir. Uygulamada ise bu süre, doğumdan sonraki 8 hafta geçtikten sonraki zaman olarak kabul edilmektedir.

Analık halinde 4/b sigortalısı kadın kişiye ödenecek rapor parası, kadın sigortalının ayaktan tedavisinde günlük kazancının üçte ikisi, yatarak tedavide ise kadın sigortalının günlük kazancının yarısıdır.

Kanun çıktı ama SGK uygulamamakta direniyor

Gerçi biz böyle yazıyoruz ama, SGK Kısa Vadeli Sigortalar Daire Başkanlığı böyle düşünmüyor ki, akla ziyan yazılar gönderiyor. Sosyal güvenlik reformu 3'üncü yılına girdi. İki koca yılı geride bırakan reformu ne SGK anlayabildi, ne de vatandaşın derdine bir çözüm geldi. Kanun çıkalı 2 yılı aşmasına rağmen henüz doğru düzgün ödeme aldığını söyleyen Bağ-Kur'luya rastlamadım.

Öyle ki, sosyal güvenlikte yol gösterici ve çözüm mercii olan Kısa Vadeli Sigortalar Daire Başkanlığı bile reformun "R"sini anlayamamış. Elif'i mertek, yazdıklarını kanun sanıyor.

Mali müşavirler neden doğum parasın alamıyor

Yeni dönemde 4/b adı verilen Bağ-Kur'lu olarak bildiğimiz vergi mükellefi ve esnaflara da doğum nedeniyle raporlu oldukları süreler için, tıpkı SSK'lılarda olduğu gibi rapor parası alacaklarını söylerken, SGK'nın vukuatlı Kısa Vadeli Sigortalar Daire Başkanlığı bir yazıda "Ticari faaliyetinden dolayı 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı iken ………. tarihinde doğum yapması nedeniyle raporlu olduğu süreler için analık geçici iş göremezlik ödeneği talep eden meslek mensubu bayan A ile ilgili olarak sosyal güvenlik merkezine verdiği talimatta mali müşavir olduğunu, raporlu olduğu için işyerinde çalışmadığını ancak evde mükelleflerinin gerek internet yoluyla vergi dairelerine e-beyannamelerini gerekse e-bildirge şifresiyle SGK'ya e-bildirgelerini verdiğini" ifade etmiştir.

Yani, SGK Kısa Vadeli Sigortalar Daire Başkanı Osman YÜCE özetle mali müşavir olan bayan A'nın doğum yapması nedeniyle doğum öncesi ve doğum sonrası istirahatlı olduğu sürelere ilişkin geçici iş göremezlik ödeneği talep etmesini doğru bulmamıştır. Aynen, "4/b Kapsamında sigortalı olan bayan A raporlu olduğu dönemde evden internet üzerinden e-beyanname, e-bildirge gönderme işlemlerini yapmak suretiyle mali müşavirlik mesleği faaliyeti ile ilgili iş ve işlemleri yapmaya devam ettiğine göre, bu faaliyetlerin sigortalıların istirahatlı olduğu sürelerde faaliyetini sürdürmesi (çalışması) olarak kabul edilmesi gerektiğini, 5510 sayılı Kanunun 18. maddesi (c) fıkrası hükmü gereği "sigortalının çalışmadığı her gün için" ifadesinden hareketle, doğum yapan bayan A'ya analığı nedeniyle istirahatlı olduğu ve mesleki faaliyetine devam ettiği günlere ait geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödenmesi mümkün değildir" demiştir.

Şimdi Osman Yüce'ye sormak lazım….

1-Bu kişinin e-Bildirge şifresini, e-Beyanname şifresini kendisinin mi yoksa yanında çalıştırdığı işçisinin mi verdiğini nasıl tespit edeceksin? e-Bildirge şifresini, e-Beyanname şifresini mali müşavirin kendisinin kullanması zorunluluğu hangi kanunda yer alıyor?

2-Bu kişi raporlu olduğu sürede e-beyanname, e-bildirgeyi vermezse çıkacak 100-200 milyarlık cezayı sen mi ödeyeceksin?

3-Bu uygulamaya göre hangi meslek mensubu mali müşavir, hangi eczacı, hangi esnaf, hangi doktor istirahat parası alabilir.

Maliye'nin e-beyanname şifresi sadece meslek mensubuna verildiğine göre bu meslek mensubu istirahat parası almak için mükellefini mi terk etsin?

Eskiden 10 yıl Maliye'de veznedarlık yapmış olan Osman Yüce, sanıyorum SGK'nın ödeyeceği doğum parasını ödememeyi kâr olarak yorumlamış. Osman Yüce'nin bugüne kadar işlediği kaçıncı vukuatı, kaçıncı yanlış uygulaması inanın hatırlamıyorum.

Ama kanunla verilmiş bir hakkın mali müşavirlerden esirgenmesini inanın anlamakta zorlanıyorum.

İbrahim Işıklı

http://www.dunyagazetesi.com.tr/ibrahim-isikli_62_0_yazar.ht...