Telafi kelime anlamı olarak, daha önce oluşmuş bir eksikliğin sonradan giderilmesine denmektedir. Telafi çalışması 4857 sayılı Yasa ile birlikte 10.06.2003 tarihinde çalışma hayatımıza girmiştir. Telafi çalışması 4857 sayılı İş Yasası yürürlüğe girene kadar yasal dayanağı olmayan ve bundan dolayı da işverenlerin izah etmekte sıkıntı çektiği konuların başında gelmekteydi(1).

I- GİRİŞ

Telafi çalışmasının yasal bir dayanağa kavuşması ile birlikte çalışma hayatının önemli eksikliklerinden biri de giderilmiştir. Telafi çalışması işçi ve işverenin her zaman başvurabileceği bir yoldur. Telafi çalışması işçiye izin kullanma ve işverene de çalışılmayan sürelerin çalışılmasının sağlanması konularında hareket serbestisi getirmektedir.

Bu yazıda; telafi çalışmasının usul ve esasları açıklanmaya çalışılacaktır.

II- TELAFİ ÇALIŞMASI

A- TELAFİ ÇALIŞMASI HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?

1- Zorunlu nedenlerle işin durması,

2- Ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi,

3- İşyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi,

4- İşçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde

işveren işçilere telafi çalışması yaptırabilir.

B- TELAFİ ÇALIŞMASI KAÇ GÜN İÇERİSİNDE YAPILIR?

İşveren, işçilerine çalışılmayan süreler için iki ay içinde telafi çalışması yaptırabilir. İki aylık süre geçtikten sonra işveren işçilere telafi çalışması yaptıramaz.

C- TELAFİ ÇALIŞMALARI FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA SAYILIR MI?

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini(11 saati) aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz. Telafi çalışmaları fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Yasa koyucu, telafi çalışmalarının fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmayacağını açıkça belirtilmek suretiyle, uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermek istemiştir.

III- SONUÇ

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz. Telafi çalışmaları konusunda işçi ve işverenin bu iradelerini açıkça ortaya koymaları ve telafi çalışmasının konusunu ve çalışılmayan süreleri belgelemeleri gerekmektedir (Ek-1, 2). Aksi halde telafi çalışmasının konusu hakkında işçi ve işveren arasında çeşitli sorunlar yaşanabilir.

Ek-1: İşçinin Telafi Çalışması İle Gidermek Koşuluyla İşverenden İzin Talep Yazısı

           .......................Genel Müdürlüğüne/Personel Müdürlüğüne

                                                                                                     Tarih:

Kurban bayramında ........... ilindeki yakınlarımı ziyaret etmek istiyorum. Bu nedenle  daha sonra telafi çalışması yapmak koşulu ile...../...../.....-  ......./...../..... tarihleri arasında  izin istiyorum.

Gereğini arz ederim.   

                                                                                    İşçinin

                                                                                    Adı Soyadı ve

                                                                                    İmza

Ek-2: İşveren Tarafından İşçiye İzin Verildiğine ve Telafi Çalışması Yaptırılacağına İlişkin Yazı

Sayın  (İşçi)...................        

Sayı:....                                                                                   Tarih:

Konu: İzin ve telafi çalışması hakkında 

İlgi:...........tarihli dilekçeniz.     

......../..../.......-...../.../...... tarihleri arasında  (....) gün izin isteminiz işverenliğimiz tarafından uygun görülmüştür.

......./...../.... - ...../.../.....  tarihleri arasında ve iş günlerinde günde 3 saat telafi çalışması yapmanız gerekmektedir.

Bilginizi rica ederim.    

                                                                                  İşveren/işveren Vekili

                                                                                  Adı Soyadı ve

                                                                                  İmzası

                        Tebellüğ eden

                       İşçi

                       Adı Soyadı ve İmzası

 Arif TEMİR*

Yaklaşım / Kasım 2010 / Sayı: 215

*          Baş İş Müfettişi, Kamu Yönetimi Uzmanı

(1)       Arif TEMİR, “Kısa Çalışma, Kısa Çalışma Ödeneği ve Telafi Çalışması”, Yaklaşım, Ekim 2003, Sayı:130,     

            s. 255-257