Ekonomik yaşamda, çeşitli nedenlerle işletmelerin mali yapıları bozulabiliyor.

Bu bozulma, işletmelerin kendi yapısından kaynaklanabileceği gibi, ülke ekonomisindeki gelişmelerden hatta dünyadaki gelişmelerden de kaynaklanabiliyor. Ekonomide çeşitli biçimlerde faaliyette bulunan işletmelerin mali yapılarının bozulması halinde, bazıları ekonomik yaşamdan çekilmekte, bunun sonucunda da başta işsizlik olmak üzere birçok sorun ortaya çıkabiliyor.

İflasın ertelenmesi, borca batık durumda olan bir işletmenin belli koşullarla geçici olarak iflasına karar verilmesini önlemek amacıyla hukuk sistemimize girmiştir. İflasın ertelenmesi kurumu 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'na (İİK) 2003 yılında 4949 sayılı Kanunla dahil edilmiştir. Yapılan düzenlemenin temel amacı, borçlunun iflasını istemek yerine yaşatılmasıdır.

İflasın ertelenmesi kurumundan, zor durumdaki her işletmenin yararlanması söz konusu değildir. Bu yola başvuruda bulunabilmek için mali durumun düzelmesi olasılığının bulunması gerekiyor. Bu durumdaki işletmelerin durumlarını düzelterek üretim ve istihdam yaratmaları hedefleniyor.

YARARLARI
İflasın ertelenmesi veya benzeri bir yapının olmaması durumunda, mali yapısı bozuk olmasına karşın kurtulma olasılığı olan işletmelerin kaybedilmesi söz konusu olabilecektir. İflasın ertelenmesi ile işletmenin ekonomik faaliyetlerini sürdürmesi, hem işletme hem de alacaklıları açısından olumludur. İşletme açısından varlığını sürdürme olanağı sağlayan iflasın ertelenmesi, alacaklılar açısından belki de hiç tahsil edemeyecekleri alacaklarına kavuşma olanağı yaratır.

Bunların dışında, günümüz ekonomik yapısında bir işletmenin iflas etmesi, işletmeyle iş yapan tedarikçileri de zor durumda bırakabilmekte, hatta iflasa götürebilmektedir. Bu nedenle mali durumu bozularak borca batık hale gelmiş olan bir sermaye şirketinin iflastan kurtarılarak tekrar ekonomiye kazandırılması, o şirketle iş yapan diğer şirketlerin de yararınadır.

İflasın ertelenmesi ile varlığını sürdüren işletmelerin ve bunlarla bağlantılı işletmelerin istihdam açısından ortaya çıkaracağı durum, sadece ekonomik açıdan değil; sosyal açıdan da önemlidir. Ayrıca, istihdam sayesinde kamunun elde edeceği vergi ve sigorta primi gelirleri de uygulamanın diğer yararlarından.

BORCA BATIK OLMA
İflasın ertelenmesinin şartlarından birisi, 'borca batık olmadır.' Genel olarak borca batıklık, şirketin mevcudu ile alacaklarının borçlarını karşılamaya yetmemesi durumudur.

İflasın ertelenmesi, borca batıklığın şirket yönetimine sunulmasıyla başlar. Kanunda öngörülen şartların gerçekleşmesi halinde, iflasın ertelenmesi için şirket merkezinin bulunduğu yerde görevli Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurulur. Mahkemeye başvurulabilmesi için şirketin borca batık olması ve bu borca batıklığın bir ara bilanço ile belgelenmesi gerekiyor.

Borca batıklığın tespiti üzerine bildirimde bulunmak yönetim kurulu için bir zorunluluktur. Yönetim kurulunun bu bildirimi yapabilmesi için genel kurulu toplantıya çağırmasına gerek bulunmuyor. Borca batıklık bilançosunda malvarlığı değerlerinin, satış değerleri esas alınarak ve şirketin tüm aktiflerini içeren bir yapıda olması gerekiyor. İflasın ertelenmesi kurumu, hukuk sistemimize yakın bir geçmişte girmesi nedeniyle fazla bilinmiyor. Bu bakımdan iflasın ertelenmesi üzerinde biraz daha ayrıntılı durmakta yarar görüyoruz. Konunun diğer boyutlarına izleyen yazılarımızda değineceğiz.

Metin Taş/Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/2010/11/18/yazar/19538/metin_tas_sez...