Vergi Usul Kanunu kapsamında yer alan vergi ve cezalar için uzun süredir uygulanmakta olan uzlaşma müessesesi, gümrük vergileri ve cezalarına da geliyor. Kamuoyunda 'Torba Yasa' olarak bilinen tasarının 99. maddesiyle uzlaşmanın Gümrük Kanunu'na da alınması öngörülüyor.

Tasarıya göre; mükellefin yapmış olduğu beyan ile gümrük idaresince yapılan tespit sonucunda belirlenen farklılıklara ilişkin tebliğ edilen 'gümrük vergileri' alacakları ile Gümrük Kanunu'nda ve ilgili diğer kanunlarda öngörülen 'cezalar' hakkında; yükümlü veya ceza muhatabı tarafından, söz konusu eksiklik veya aykırılıkların kanun hükümlerine yeterince nüfuz edememekten veya kanun hükümlerini yanlış yorumlamaktan kaynaklandığının veya yargı kararları ile idarenin ihtilaf konusu olayda görüş farklılığının olduğunun ileri sürülmesi durumunda idare, yükümlüler veya cezanın muhatabı ile uzlaşabilecek.

UZLAŞMA TALEBİ
Gümrüklerde uzlaşma talebi, vergi ve/veya cezaların tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, ilgili gümrük idaresine yapılacak. Uzlaşma talebinde bulunulması için, uzlaşmaya konu vergi ve cezalar hakkında itiraz başvurusu yapılmamış olması gerekecek.

Mükellef veya ceza muhatabının uzlaşma talebinde bulunması halinde, itiraz veya dava açma süresi duracak. Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde duran süre kaldığı yerden işlemeye başlayacak. Uzlaşmaya başvurulmasına rağmen uzlaşamayanların, itiraz ve dava açma sürelerinin bitimine 3 günden az kalmış olması halinde süre 3 gün uzayacak. Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde yeniden uzlaşma talebinde bulunulamayacak.

KAÇAKÇILIK KAPSAM DIŞI
Vergi Usul Kanunu'nda yer alan uzlaşmada; 359. madde kapsamında yer alan fiiller nedeniyle yapılan tarhiyatlar ve kesilen cezalar için uzlaşma talebinde bulunulamıyor. Tasarıyla gümrük vergileri için öngörülen uzlaşma için de benzeri bir kısıtlama söz konusu.

Buna göre; gümrük vergileri alacakları ile cezaların, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3. maddesinde yer alan 'kaçakçılık' suçlarına ilişkin olması halinde uzlaşma yolu kapalı olacak.

YÖNETMELİK ÇIKMASI GEREKİYOR
Gümrüklerde uzlaşma talepleri, 'gümrük uzlaşma komisyonları' tarafından değerlendirilecek. Tasarı, gümrük uzlaşma komisyonlarının kurulması ve çalışma usul ve esaslarına ilişkin hususlar ile bu kapsamda yapılacak başvurulara ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesini öngörüyor.

Ancak, tasarı henüz yasalaşmadığı için yönetmelik yayınlanması da söz konusu değil. Öngörülen düzenlemenin yasalaşmasının ardından kısa süre içinde yönetmeliğin yayınlanacağını düşünüyoruz. Zira, bu konuda VUK kapsamındaki vergiler için geçerli olan 'Uzlaşma Yönetmeliği' iyi bir model oluşturabilecek nitelikte.

TUTANAKLARIN KESİNLİĞİ
Gümrük uzlaşma komisyonlarının tutacakları uzlaşma tutanakları kesin olup gereği idare tarafından derhal yerine getirilecek. Diğer yandan yükümlü veya ceza muhatabı; üzerinde uzlaşılan ve tutanakla tespit olunan hususlar hakkında dava açamayacak ve hiçbir birime şikayette bulunamayacak. Uzlaşma konusu yapılan gümrük vergileri ve cezalar, uzlaşma gerçekleştiği takdirde, uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenecek.

Uzlaşılan vergilerin alınması gerektiği tarihten (vade) itibaren uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanacak. Üzerinde uzlaşılan cezalar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17. maddesi uyarınca ayrıca peşin ödeme indiriminden yararlanılamayacak.

Metin Taş/Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/gumruk-vergilerine-de-uzlasma-yolu-a...