Türkiye’de neredeyse bütün kentler aile hekimliği sistemine geçti. Dolayısıyla işyeri hekimliğinin kaldırıldığını düşünenler var. İş Kanunu kapsamında yer alan ve devamlı olarak en az elli işçi çalıştırılan işyerlerinde işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu halen devam ediyor.

İşyerleri, işyeri hekimi sertifikası olan bir hekimi çalıştırabilecekleri gibi, Sağlık Bakanlığı’na bağlı toplum sağlığı merkezlerinden de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan yetki almaları halinde bu hizmeti alabilecekler.

Toplum sağlığı merkezlerinde, en az bir işyeri hekimi ve en az bir diğer sağlık personeli görevlendirilmesi halinde, işyeri hekimliği hizmeti sunulabilecek. Toplum Sağlığı Merkezleri’nden işyeri hekimliği hizmeti alınması durumunda İl Sağlık Müdürlüğü ile işveren arasında sözleşme imzalanacak.

Burada bazı önemli detaylar var. İşyeri hekimliği, hizmetin yürütülebilmesine ve çalışacak personel sayısına yetecek büyüklükte olmalıdır. Bu birimlerde, 10 metrekareden az olmamak üzere en az bir muayene odası, 15 metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası ile 12 metrekareden az olmamak üzere bir bekleme odası bulunmalıdır.

İşyeri hekimleri, görevlerini yerine getirmek için;

a) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 10 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik muayeneleri ile eğitim için işçi başına yılda en az 20 dakika,

b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 15 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik muayeneleri ile eğitim için işçi başına yılda en az 25 dakika,

c) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; sağlık gözetimi için ayda en az 20 saat, buna ilave olarak işe giriş ve periyodik muayeneleri ile eğitim için işçi başına yılda en az 30 dakika ayırmak zorunda.

Örneğin, az tehlikeli sınıfta yer alan ve 150 kişinin çalıştığı bir işyerinde sağlık gözetimi için ayda en az 10 saat ve işçi başına yılda en az 20 dakika üzerinden hesaplama yapıldığında 20 X150=3000 olup yılda 3000 dakika ve ayda da 3000/12=250 dakika zaman ayrılması gereklidir. Bu hesaplamaya göre aylık çalışma süresi 10 saat + 4 saat 10 dakika=14 saat 10 dakika olacaktır.

Az tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla işçisi olan işyerlerinde her 1000 işçi için tam gün çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir. İşçi sayısının 1000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan işçi sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar işyeri hekimi eklenir.

Tehlikeli sınıfta yer alan 750 ve daha fazla işçisi olan işyerlerinde her 750 işçi için tam gün çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir. İşçi sayısının 750 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan işçi sayısı göz önünde bulundurularak yeteri kadar işyeri hekimi eklenir.

Çok tehlikeli sınıfta yer alan 500 ve daha fazla işçisi olan işyerlerinde ise her 500 işçi için tam gün çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir.

Değerli okurlarım, işyeri hekimlerinin görevlendirilmesinde sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunulur. Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden düşülür.


Yahya ARIKAN
Cumhuriyet