Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

21.11.2010 tarihli ve 2010/76 sayılı Vergi Bültenimizle ilk detaylarını paylaştığımız, daha sonra 78, 80, 81 ve 82 sayılı Vergi Bültenlerimizle de ayrıntılı olarak incelediğimiz Yeni Mali Af Paketi ile ilgili Kanun Tasarısının TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonunda görüşmeleri tamamlanmıştır.

Tasarıda, Alt Komisyon tarafından yapılan değişikliklerden önemli bazıları aşağıda özetlenmiştir:

1. Gelir vergisinde matrah artırımı

TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonunda Tasarıda yer alan asgari matrah tutarları değiştirilmiştir. Yeni tutarlar dikkate alındığında, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için; matrah artırım oranları, asgari matrah tutarları ve uygulanacak vergi oranları aşağıda yer alan tablodaki gibi olmuştur.

2. Kurumlar vergisinde matrah artırımı

TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonunda Tasarıda yer alan kurumlar vergisi mükellefleri için geçerli asgari matrah tutarları da değiştirilmiştir. Yeni tutarlar dikkate alındığında, kurumlar vergisi mükellefleri için; matrah artırım oranları, asgari matrah tutarları ve uygulanacak vergi oranları aşağıda yer alan tablodaki gibi olmuştur.

3. Gelir ve kurumlar vergisi stopajında artırım

Tasarının 8. maddesinde yapılan değişiklikle, ücret stopajları yanında üç stopaj unsuru da artırım kapsamına alınmıştır. Kapsama alınan stopaj konusu ödemeler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin birinci fıkrasının;

- 2 numaralı bendinde yer alan serbest meslek işleri nedeniyle yapılan ödemeler,

- 3 numaralı bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedelleri ve

- 5 numaralı bendinde yer alan kira ödemelerinden,

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesinin birinci fıkrasının;

- (a) bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedelleri ile

- (b) bendinde yer alan kooperatiflere ödenen kira bedellerinden,

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinin birinci fıkrasının;

- (a) bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedellerinden oluşmaktadır.

Kapsama alınan ödemeler için yapılacak artırım oranları aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

Tasarıya göre, yıllar itibariyle verilen muhtasar beyannamede yer alan yukarıda belirtilen ödemelere ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden, yukarıda yer alan tablodaki oranların uygulanması suretiyle hesaplanan vergi ödenecektir. Bu şekilde artırımda bulunanlar nezdinde, yararlanılan dönemlerle ilgili olarak söz konusu ödemeler yönünden stopaj gelir veya kurumlar vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır.

4. Ortaklardan Alacaklarla İlgili Düzeltme Olanağı

Tasarıda kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mal ve kasa mevcudu için düzeltme olanağı varken, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yapılan değişiklikle, ortaklardan olan alacaklarla ilgili olarak da düzeltme olanağı getirilmiştir.

Düzenlemeye göre;

- 30 Haziran 2010 tarihi itibariyle düzenlenen bilançoda görülmekle birlikte, işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemler dolayısıyla ortaklardan alacaklı olunan tutarlar ile ortaklara borçlu olunan tutarlar arasındaki net alacak tutarı beyan edilerek kayıtlarda düzeltilecek,

- Beyan edilen tutar üzerinden % 5 oranında vergi ödenecektir.

5. TRT Kanunu Uyarınca Kesilen İdari Para cezaları

Tasarının 17. maddesinin sekizinci fıkrasında, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu uyarınca, 31 Temmuz 2010 tarihine kadar olan yükümlülükler nedeniyle doğan ve Kanun’un yayımı tarihine kadar ödenmemiş olan elektrik enerjisi satış bedeli payı ve bandrol ücretleri ile bu Kanun kapsamında kesilen idari para cezalarıyla ilgili düzenleme yapılmaktadır.

Yapılan düzenlemeye göre, 31 Temmuz 2010 tarihinden önce yapılan tespitlerle ilgili olup Kanun’un yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş olan idari para cezalarının % 50’sinin ödenmesi halinde kalan kısmın silinmesi öngörülmüşken, TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonunda yapılan değişiklikle, ödeme oranı % 25’e indirilmiştir. Bu durumda, idari para cezasının % 25’inin ödenmesi durumunda kalan % 75’inin tahsilinden vazgeçilecektir.

6. Kapsama Alınan Alacaklar

Tasarının 17. maddesinde yapılan değişiklikle çok sayıda kesinleşmiş kamu alacağı Tasarının kapsamına alınmıştır. Kapsama alınan kesinleşmiş alacaklardan bir kısmı şunlardan oluşmaktadır:

- 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu hükümlerine göre esnaf ve sanatkârların üyesi oldukları odalara aidat borçları ile odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların konfederasyona olan katılma payı borçları.

- 1136 sayılı Avukatlık Kanunu kapsamındaki baro kesenek borçları.

- 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında doğan aidat borçları.

- 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi İle ihracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanuna göre doğan üyelik aidat borçları.

Öte yandan Tasarıyla, yukarıda sayılan kuruluşların dışında kalan ve Kanunla kurulmuş olan meslek kuruluşlarının aidat alacakları için de yapılandırma olanağı getirilmiştir.

7. Beklenen Yasalaşma Süreci ve Uygulama Başlangıcı

Tasarının TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonunda görüşmeleri tamamlanmış, Komisyonda görüşülmesine 28.12.2010 tarihi itibariyle başlanmıştır.

Tasarının Aralık ayında yasalaşma sürecini tamamlaması artık olası değildir. Ocak 2011’in ilk yarısında yasalaşacağı ve Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe gireceği tahmin edilmektedir.

Tasarının Ocak 2011’de yayımı halinde çıkacak kanundan yararlanmak için, Kanun’un yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar, yani Mart 2011 sonuna kadar başvurular yapılacaktır.

NOT: Yukarıda yapılan açıklamalar tamamen Kanun Tasarısı dikkate alınarak yapılmış olup, henüz yapılmış bir yasal düzenleme yoktur. Tasarının TBMM sürecinde ve sonrasında yaşanan gelişmeler ve olası değişiklikler her aşamasında duyurulacaktır.pwc