Vergi Usul Yasası'nın 149. maddesi uyarınca "gerçek ve tüzel ki­şiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairelerine kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla vermeye mecburdurlar."

Diğer yandan aynı yasanın mükerrer 257/1-4 maddesi gereği olarak Maliye Bakanlığı;

Vergi idaresine devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle Internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek ve tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarılmasında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibariyle ayrı ayrı uygulatmaya yetkili kılınmıştır.

Ayrıca Maliye Bakanlığı'nın beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek ve tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususunda izin vermesi veya zorunluluk getirmesi halinde; mükellef veya vergi sorumlusu ile gönderme işini yapacak kişiler arasında özel sözleşme düzenlenmek kaydıyla elektronik ortamda gönderilen beyanname ve bildirimler, mükellef veya vergi sorumlusu tarafından verilmiş addolunur.

Vergi Usul Yasası’nın yukarıda belirtilen hükümleri çerçevesinde Maliye Bakanlığı tarafından yapılan çalışmalar sonucunda bilanço esasına göre tabi mükelleflere 2010 yılı ve takip eden dönemler için elektronik ortamda "kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu" getirilmesi konusu gündeme gelmiştir. Buna göre bundan böyle gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükelleflerden bilanço esasına göre defter tutanlar kesin mizan bildirimlerini de elektronik ortamda vermekle yükümlü olacaklardır.

Yapılması öngörülen düzenleme ile;

* Mevduat bankaları, Katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubeleri,

* Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketleri,

* Sigortacılık Yasasına göre kurulan ve faaliyette bulunan sigorta şirketleri,

* Sermaye Piyasası mevzuatı gereğince faaliyette bulunan Menkul Kıymet Yatırım Fonları, Aracı Kurumlar ile Yatırım Ortaklıkları,

bildirim yükümlülüğü dışında bırakılmıştır.

Elektronik ortamda gönderilmesi öngörülen kesin mizanların konuya ilişkin olarak, yayımlanacak Vergi Usul Yasası Genel Tebliğ ekinde yer alacak "Kesin Hizan Bildirim Formatı"na uygun olacaktır.

Elektronik ortamda beyanname gönderen ve 2 sıra numaralı "Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğ" doğrultusunda serbest olarak açılan 3'lü kod defteri kebir hesapları kullanan mükelleflerin de kesin mizan bildirimleri söz konusu tebliğ ekinde yer alan standart formata uygun olarak elektronik ortamda gönderilecektir.

Bu mükelleflerin bildirimlerini kesin mizan standart formatına uygun şekilde göndermeleri için serbest olarak açtıkları 3'lü kod defteri hesaplarını, hesap planında yer aldığı hesap grubunun altında düzenlenen; "Diğer ....Hesabı" bulunması halinde bu hesaba aktarmaları, bu hesabın bulunmaması halinde ise aynı hesap grubunun altında uygun olan başka bir hesaba aktarmaları gerekmektedir. Mükellefler bu aktarma işlemini muhasebe kayıtları yapmadan sadece kesin mizan düzenlerken dikkate alacaklardır.

Ayrıca "Tekli" ya da "İkili" kod defteri kebir hesap gruplarının hiçbirine kesin mizan bildiriminde yer verilmeyecektir. Bu bağlamda da "Kullanılmayan hesaplar"' bildirimde boş bırakılacak, boş kalması gereken yere sıfır yazılmayacaktır. Bu hesaplar atlanılmayacak ve mutlaka bildirimde gösterilecektir.

Bildirimler gelir vergisi mükellefleri için gelir vergisi beyannamelerinin verilme süresi içinde, kurumlar vergisi mükellefleri için ise kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içinde yapılacaktır. Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler de bildirimlerini kendi beyanname verme süreleri içinde yapacaklardır.

Tasfiyeye girmiş kurumların her bağımsız tasfiye dönemine ait kesin mizan bildirimleri bu kurumların tasfiye memurları tarafından tasfiye beyannamesinin verilme süresi içinde verilecektir.

Birleşme halinde, münfesih kurum veya kurumlara ait bildirimler bu kurumların fesih oldukları tarihteki yasal temsilcileri tarafından birleşme beyannamesinin verilme süresi içinde verilmesi gerekmektedir.

Kurumlar Vergisi Yasası hükümleri çerçevesinde yapılan devirlerde ise, münfesih kurumun o dönemdeki faaliyetlerine ilişkin bildirimler, münfesih kurumun unvanı ve vergi kimlik numarası yazılmak suretiyle devir alan kurum tarafından münfesih kurumun son bağlı olduğu vergi dairesine devir beyannamesini verme süresi içinde verilir.

Mükellefiyetin sona ermesi halinde bildirimler, mükellefin en son bağlı bulunduğu vergi dairesine yasalarda yazılı beyanname verme süresi içinde verilebilecektir.

Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş sayılabilmesi için onaylama işleminin yapılması gerekmektedir. Onaylama işlemi ise en geç, bildirimlerin verilmesi gereken son gün saat 24.00'e kadar tamamlanmış olmalıdır.

Elektronik ortamdaki bildirimler, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükellefler tarafından yerine getiriliyorsa, bildirimi düzenleyen kısmına mükellefe ilişkin bilgiler, bildirimdeki yeminli mali müşavir kısmına ise varsa yeminli mali müşavire ilişkin bilgiler yazılacaktır.

Veysi Seviğ

http://www.bumindogrusoz.com/artikel.php?artikel_id=417