Borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin alım satım kazançlarının vergilendirilmesinde, alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedi bastırılmış olup olmaması farklı sonuçlar doğuruyor.

HİSSE SENEDİ BASTIRILMIŞSA
İvazsız (bedelsiz) olarak iktisap edilenler ile iki yıldan fazla süreyle elde tutulan borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin elden çıkartılmasından doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun gelir vergisine tabi değil.

Hisse satışından doğan kazancın vergiye tabi tutulmaması için; en az iki yıl süreyle elde tutulması ve hisse senedi bastırılması koşullarının birlikte sağlanması gerekiyor.

Hisse senedinin iki yıl içinde satılması halinde; iktisap (edinme) bedeli, elden çıkarılan hisse senetlerinin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu'nca belirlenen ÜFE artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.

2010 yılında satılan hisse senedinin endekslenmiş iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki farkın, tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekiyor. Elde edilen kazanca herhangi bir istisna uygulanmıyor.

HİSSE SENEDİ BASTIRILMAMIŞSA
Alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedi bastırılmamışsa, anonim şirket ortağı, hissesini kaç yıl sonra ve kime satarsa satsın, elde edilen kazanç 'değer artış kazancı' olarak, gelir vergisine tabi.

Vergilendirme sırasında, iktisap (edinme) bedeli, elden çıkarılan hisselerin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu'nca belirlenen TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.

2010 yılında elde edilen kazanca, 7 bin 700 TL istisna uygulanıyor. Endekslenmiş iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki fark 7 bin 700 TL'yi aşmıyorsa beyan edilmesi gerekmiyor. Aşıyorsa, tamamının beyan edilip, istisna tutarını aşan kısım üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.

İLMÜHABER, HİSSE SENEDİ AVANTAJI SAĞLIYOR
Hisse senedi bastırmayan bir anonim şirket, herhangi bir kurumdan izin almaksızın, hisse senedinin yerini tutan 'geçici ilmühaber' bastırabilir. Bu durumda, geçici ilmühabere dayalı anonim şirket hisse satışı, iki yıllık süre geçtikten sonra yapılırsa, bundan doğan kazanç da tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine tabi tutulmuyor.

LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA VERGİ
Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber çıkartılması söz konusu değil. Bu nedenle, şirket hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç 'değer artış kazancı' olarak gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/4).

Kazancın hesaplanmasında, limited şirket ortaklık payının iktisap (edinme) bedeli, hisse senedi ya da ilmühaber bastırılmamış anonim şirket hisselerinde olduğu gibi, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu'nca belirlenen TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor ve satış kazancına 7 bin 700 TL'lik istisna uygulanıyor.

Borsa kazançları beyan edilmiyor
BORSADA işlem gören hisse senetlerinin satışından elde edilen kazançlar, Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67. maddesine göre vergilendiriliyor. Hisse senedinin bir yıl içinde elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar stopaj yoluyla vergilendiriliyor. Stopaj yoluyla vergilendirilen kazancın da beyan edilmesi gerekmiyor, stopaj nihai vergi oluyor. Ancak bir yıl içinde elden çıkarılan hisse senetlerinden elde edilen kazanca yüzde sıfır oranında stopaj uygulanıyor. Borsada işlem gören hisse senedinin bir yıldan fazla süreyle elde tutulduktan sonra satışından elde edilen kazançlar ise hem stopaja (vergi kesintisine) tabi değil hem de beyan edilmesi gerekmiyor.

Buna göre, borsada işlem gören hisse senedi ne kadar süreyle elde tutulmuş olursa olsun, alım satım kazançları beyan edilmeyecek, stopaj oranı da sıfır olduğu için söz konusu kazançlar üzerinden bir lira dahi vergi ödenmemiş olacak.

Metin Taş/Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/2010da-yapilan-hisse-satisinin-vergi...