Yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilen gelirler, elde edilen hasılattan, gelirin elde edilmesi için yapılan giderler indirilmek suretiyle bulunan safi tutarlar üzerinden vergilendiriliyor.

Bir de elde edilen gelirle doğrudan ilgili olmayan, ancak yıllık gelir vergisi matrahının (üzerinden vergi hesaplanacak tutarın) tespitinde, beyan edilen gelirlerden beyanname üzerinde yapılabilecek indirimler var...

Yapılan bağış ve yardımlar, şahıs sigorta primi ve bireysel emeklilik katkı payı, eğitim ve sağlık harcamaları gibi...

SİGORTA PRİMLERİ VE BES KATKI PAYLARI
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için beyan edilen gelirin yüzde 5'ini) ve asgari ücretin yıllık tutarını (2010 yılı için 8.937 TL'yi) aşmamak üzere, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine (BES) ödenen katkı payları beyan edilen gelirden indirilebiliyor.

Primlerin ve katkı paylarının indirilebilmesi için;

l Prim ve katkı paylarının, 2010 yılında ödenmiş,

l Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de bulunan veya merkezi Türkiye'de olan bir sigorta şirketi veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş,

l Ücret geliri elde edenlerde, ücretlerinin safi tutarının (vergi matrahının) hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş, olması gerekiyor.

EĞİTİM VE SAĞLIK HARCAMALARI
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmaması, Türkiye'de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi koşuluyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları, beyan edilen gelirden indirilebiliyor.

BAĞIŞ VE YARDIMLAR
l Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımlar, beyan edilecek gelirin yüzde 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10'unu) aşmamak üzere,

l Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı,

l Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı,

l Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı,

l Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen kültürel ve sanatsal etkinliklere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamı,

l Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı,

l Sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için yüzde 50'si, yıllık beyanname ile beyan edilen gelirden indirilebiliyor.

ÖZÜRLÜ İNDİRİMİ
Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan ettikleri gelirlerine 'sakatlık indirimi' adı altında yıllık indirim uygulanıyor. 2010 yılında uygulanacak yıllık indirim tutarı;

l Birinci derece engelliler için 8.160 TL,

l İkinci derece engelliler için 3.960 TL,

l Üçüncü derece engelliler için 1.920 TL,

Söz konusu indirimden, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler ile serbest meslek erbabı da yararlanabiliyor.

Diğer kanunlarda yer alan indirimler
Beyan edilecek gelirden yapılabilecek indirimler, vergi kanunlarında yer alan indirimlerle sınırlı değil. Bir de diğer kanunlarda yer alan indirimler var.

l Umumi hayata müessir afetler dolayısıyla alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara ilişkin 7269 sayılı Kanuna göre oluşturulan fona yapılan nakdi bağışların tamamı ile milli yardım komiteleri veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni/nakdi bağışların,

l Yüksek Öğretim Kanununa göre üniversitelere ve Yüksek Teknoloji Enstitüsüne makbuz karşılığı yapılan nakdi ve ayni bağışlar ile vakıf üniversitelerine yapılan bağış ve yardımların,

l Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre yapılan bağış ve yardımların,

l Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu Hakkındaki Kanuna göre yapılan nakdi bağışların,

l Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa göre yapılan ayni ve nakdi bağışların,

l Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların,

l Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların, l Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların,

l İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 76. maddesine göre ilköğretim kurumlarına yapılan nakdi bağışların tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor..

Metin Taş/Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/beyan-edilen-gelirden-yapilacak-indi...