6111 Sayılı Kanun'un “Yetki” başlıklı 168. maddesi Bakanlar Kurulu'na Kanun'un 1. 2. 3. ve 4. kısımlarında öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatma yetkisi vermektedir.

6111 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 25 Şubat 2011 tarihli Resmi Gazete’de (1. mükerrer) yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Sözü geçen Kanun’un 18. maddesinde başvuru ve ödeme süresine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır.

I. Beyan, bildirim ve ödeme süreleri

18. madde uyarınca Kanun’un ilgili bölümlerindeki başvuru ve ödeme süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Ancak belirtilen başvuru tarihinin son günü (30 Nisan 2011) hafta sonuna geldiğinden yukarıda yer verilen işlemlerin 2 Mayıs 2011 Pazartesi akşamına kadar yapılabilmesi mümkündür.

Maddenin devamında ise Maliye Bakanlığı’na ödenecek tutarların ilk taksitinin bu Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan (Mayıs/2011) başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz eşit taksitte ödenebileceği belirtilmektedir.

Bu hükümler uyarınca Kanun’un;

- 2. maddesinde düzenlenen kesinleşmiş vergi alacakları,

- 3. maddesinde düzenlenen kesinleşmemiş veya dava aşamasında bulunan amme alacakları,

- 6 ila 9. maddelerinde düzenlenen matrah ve vergi artırımı,

ile ilgili olarak başvuruların en geç 2 Mayıs 2011 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.

Bu maddeler kapsamında hesaplanan tutarlar ise 31 Mayıs 2011 tarihine kadar tamamen veya talep edilmesi halinde ilk taksitin 31 Mayıs 2011 tarihine kadar ödenmesi şartıyla, ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün bulunmaktadır.

II. Özel beyan ve ödeme süreleri

a. Stok beyanları

6111 Sayılı Kanun’un 10. maddesinde, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, 11. maddesinde ise kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklarla ilgili düzenlemeler yer almaktadır.

Kanun’un 10. maddesi uyarınca, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile 31 Mayıs 2011 tarihine kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebileceklerdir. Beyan edilen genel orana tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden % 10 oranı, indirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak hesaplanacak olan katma değer vergisinin ise ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenmesi gerekmektedir.

11. madde uyarınca ise gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını, 31 Mayıs 2011 tarihine kadar aynı nev'iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebileceklerdir.

11. madde uyarınca ayrıca, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31.12.2010 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde  bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 31 Mayıs 2011 tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir. Beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında hesaplanan verginin ise beyanname verme süresi içinde ödenmesi gerekmektedir.

b. İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan vergiler

6111 Sayılı Kanun’un “İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan vergiler” başlıklı 4. maddesinde, bu Kanun’un kapsadığı dönemlere ilişkin olarak 25 Şubat 2011 tarihinden önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla devam edileceği hükmü yer almaktadır.

Bu kapsamdaki inceleme ve takdir işlemleri sonucunda düzenlenen ihbarnamede yer alan vergi ve cezalara ilişkin olarak 6111 Sayılı Kanun’un 4. maddesinden yararlanılmak istenmesi durumunda, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı olarak başvurulması gerekmektedir.

Bu madde hükmüne göre yapılandırılan tutar ise ilk taksiti ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere peşin veya ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödenebilecektir.

III. Bakanlar Kurulu’nun başvuru ve ilk taksit ödeme süresini uzatma yetkisi

6111 Sayılı Kanun'un “Yetki” başlıklı 168. maddesi Bakanlar Kurulu'na Kanun'un 1. 2. 3. ve 4. kısımlarında öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatma yetkisi vermektedir. Bu dört kısım Kanun'un 1. maddesinden 21. maddesine (dahil) kadar olan bölümü kapsamaktadır. Başka bir ifade ile sirkülerimizde yer verilen düzenlemeler kapsamındaki beyan, başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri bu yetki kapsamında bulunmaktadır.

Kamuoyunun talepleri ve daha önceki benzer düzenlemeler de düşünüldüğünde, Bakanlar Kurulunun bu yetkisini kullanarak başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini 1 ay uzatması beklenmektedir.

Kanun’un 4. maddesinde (sirkülerimizin II/b bölümü) yer verilen başvuru ve ödeme süreleri dışındaki diğer düzenlemelerde beyan, başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri belli bir tarih olarak belirtilmiştir. Ancak 4. maddede ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde başvurulması ve ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere peşin veya ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödenmesi gerektiği hükmüne yer verilmektedir. Bakanlar Kuruluna verilen, başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatma yetkisinin kullanılması durumunda, Kanun’un 4. maddesinde yer alan başvuru süresi ile ödeme sürelerinin bu kapsamda uzayıp uzamayacağı konusunda tereddütler bulunmaktadır.

Bu nedenle Kanun’un 4. maddesinden yararlanmayı düşünen mükelleflerin, ihbarname tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde başvuruda bulunarak Kanun’da belirtilen sürede ödeme yapmalarının uygun olacağını hatırlatmakta fayda görmekteyiz.  E&Y