Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 30 Nisan 2011 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yapılan değişikliklere aşağıda karşılaştırılmalı olarak yer verilmiştir.

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesiyle 7 Ekim 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olan Gümrük Yönetmeliği’nin 3. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu bentte “ertelenmiş kontrol” tanımı yer alıyordu.

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesiyle Yönetmeliğin 38. maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiştir.

Daha önce sadece tevsik edici menşe şahadetnamesi menşe ülkenin yetkili makamlarınca düzenleniyorken değişiklik ile beraber, ihracatçı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş olması halinde de kabul edileceği belirtilmiştir. Söz konusu fıkraya aşağıda yer verilmiştir.

“(1) 205 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla menşe esaslı ticaret politikası önlemlerine tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde önlemin uygulanmaması için eşyanın önlem uygulanan ülke menşeli olmadığını veya başka bir ülkede gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla o ülke menşeli sayılmaması gerektiğini tevsik etmek üzere menşe ülkenin veya ihracatçı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş olan menşe şahadetnamesi ibraz edilir.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 80. maddesi değiştirilmiştir. Eski halinde, “yolcunun adı” olan ifade, “yolcunun ismi “ olarak değiştirilmiştir.

“(1) Yolcu beraberi eşya ambarına alınan eşya için görevli memur tarafından doldurularak bu memur ve eşya sahibi tarafından imzalanan ve gümrük idaresinin resmi mührünü taşıyan bir alındı makbuzu yolcuya verilir. Eşya bu alındıya dayanılarak elektronik ortamda kayda alınır. Bu kayıtta, yolcunun ismi ve soyadı ile kendisine verilen alındının numarası da yer alır. Ambar bekleme süresi içerisinde yolcular tarafından yurtdışına gönderilmek istenilen eşyanın işlemleri alındı makbuzu üzerinden yürütülür. Yolcu beraberi eşya ambarından eşya çıkarılması işlemleri, geçici depolama yerlerinden eşya çıkarılması hükümlerine tabidir.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 98. maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 98/A maddesi eklenmiştir. Eklenen maddeyle, henüz gümrük işlemleri bitirilmemiş geçici depolama yerleri ve gümrük antrepolarında bulunan eşyanın cebr-i icra yoluyla satılması halinde, doğacak yükümlülüklerin eşyayı satın alan kişi tarafından yerine getirileceği belirtilmiştir.

“Cebri icra yoluyla satış

MADDE 98/A – (1) Geçici depolama yerleri ile gümrük antrepolarında bulunan ve henüz gümrük işlemleri bitirilmemiş eşyanın cebr-i icra yoluyla satılması halinde, eşyanın tabi tutulacağı rejime ilişkin gümrük, dış ticaret ve sair mevzuattan kaynaklanan tüm yükümlülükler eşyayı satın alan kişi tarafından yerine getirilir. Bu yükümlülükler yerine getirilmeden eşyanın cebr-i icra kararına istinaden teslim alınmasına izin verilmez.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesiyle, Gümrük Yönetmeliği’nin 121. maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. Kaldırılan fıkrada, ertelenmiş kontrol kapsamında beyannamede düzeltme yapılmasına ilişkin hüküm bulunmaktaydı.

“Eşyanın tesliminden sonra beş iş gününü aşmamak kaydıyla, ertelenmiş kontrol kapsamında beyan edilen bilgilerin yanlış olduğu tespit edilmedikçe beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilir. Ancak, eşyanın kısmen ya da tamamen tüketilmesi, üretime sokulması, satılması ya da devredilmesinden sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 150. maddesinin üçüncü fıkrasında değişiklik yapılmıştır.Değişiklik öncesinde, tamamlayıcı beyanın, eksik kıymet unsurununmahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk ettiği ayı takip eden ayın ilk üç günü içinde verilerek vergilerinin de yine bu süre içinde ödenmesi gerektiği belirtilmekteydi.

Yapılan değişiklikle tamamlayıcı beyanın, eksik kıymet unsurunun mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk ettiği ayı takip eden ayın yirmi altıncı günü akşamına kadarverileceği ve vergilerinin de yine bu süre içinde ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 7. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 180. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde yer alan mavi hat tanımı değiştirilmiştir. Daha önce mavi hat, “eşyanın 184. madde uyarınca ertelenmiş kontrole tabi tutulduğu hat” olarak tanımlanmaktaydı. Mavi hattın yeni tanımı aşağıdaki gibi değiştirilmiştir:

“c) Mavi hat; yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına veya Müsteşarlıkça belirlenen onaylanmış kişi statüsüne sahip kişilerin yararlandığı, eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 8. maddesiyle, Gümrük Yönetmeliği’nin 184. maddesi başlığıyla birlikte değiştirilmiştir. Daha önce 31.12.2010 tarihinde yapılan değişiklikle mavi hat kapsamında yapılacak iş ve işlemlere ilişkin usul esasların Müsteşarlıkça belirleneceği belirtilmekteydi. Gümrük Yönetmeliği’nin 184. maddesi son olarak aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.

“Mavi hata ilişkin düzenleme yetkisi

MADDE 184 – (1) Müsteşarlık, mavi hattan yararlanmaya ilişkin koşulları belirlemeye, bu hakkın kullanımına, askıya alınmasına ve geri alınmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 9. maddesiyle, Gümrük Yönetmeliği’nin 196. maddesinin altıncı fıkrası değiştirilmiştir. Değişiklik öncesinde, ertelenmiş kontrol kapsamında mavi hatta işlem gören ve Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 27 (27.01 ila 27.05 ve 27.16 hariç), 28, 29. fasılları ve 32.08, 34.03 ve 38.11 tarife pozisyonu ile 39.01 ile başlayarak 39.15 dâhil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alan dökme eşya, numune alınarak tahlile gönderilmekteydi. Yapılan değişiklikle, söz konusu eşyanın yükümlüsünün onaylanmış kişi statü belgesine sahip olması halinde, tahlil sonuçları alınmadan eşya tesliminin gerçekleştirileceği belirtilmektedir.

“(6) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen eşyanın yükümlüsünün Onaylanmış Kişi Statüsüne sahip olması halinde, tahlil sonuçları alınmadan eşya teslim edilir. Tahlil sonucunun beyana aykırı çıkması halinde, sistem üzerinde beyannameye meşruhat düşülür ve vergilerin yeniden hesaplanmasını gerektirir bir durum olması halinde tahakkuku yeni duruma göre yapılır.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 223. maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiştir. Değişiklik öncesinde transit rejimine tabi eşyanın varış gümrük idaresine kadar muayene edilmeksizin ve gerektiğinde mühür altına alınarak sevk edilmesi esas alınmakta ve yapılan muayenede mühürlerin sağlam olmadığı veya kapların açılmış olduğu şüphesi oluşması halinde muayene tam muayeneye çevrileceği belirtilmekteydi. Ancak yapılan değişiklikle, transit rejimine tabi eşyanın ihbar ve özel durumlar hariç, mühürlerinin sağlam olup olmadığı veya kaplarının açılmış olup olmadığının tespit edilerek gümrük idaresine sevk edilmesi esas olacağı belirtilmektedir. Ayrıca, transit eşyanın mühürlerinin sağlam olmadığı veya kapların açılmış olduğu şüphesinin oluştuğu her durumda, eşyanın tam muayenesinin yapılabileceği belirtilmektedir. Söz konusu fıkraya aşağıda yer verilmiştir:

“(1) Transit rejimine tabi eşyanın ihbar ile özel durumlar dışında mühürlerin sağlam olup olmadığı veya kapların açılmış olup olmadığı tespit edilerek ve gerektiğinde mühür altına alınmak suretiyle varış gümrük idaresine sevk edilmesi esastır. Sistem tarafından eşyanın muayeneye sevk edilmesi halinde, bu belirleme doğrultusunda muayene işlemi gerçekleştirilir. Her durumda, mühürlerin sağlam olmadığı veya kapların açılmış olduğu şüphesi oluşursa eşyanın tam muayenesi yapılır. Bu madde uyarınca yapılacak muayene 180 ila 196. madde hükümlerine göre yapılır.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 11. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 461. maddesine aşağıdaki beşinci fıkra eklenmiştir. Eklenen fıkra ile gümrüklerce her türlü işlemi bitirilmiş olan kolilerin alıcılarından, alınması gereken ve gümrük idaresince tespit olunan vergilerin posta idarelerince de tahsil edilebileceği belirtilmiştir.

“(5) Birinci fıkra uyarınca tespit olunan vergiler, posta idaresince de tahsil edilebilir. Bu durumda, 462. maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca işlem yapılır.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 12. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 493. maddesinin ikinci fıkrası değiştirilmiştir. Daha önce toplu ve götürü teminatın takip edilebilir olması halinde aynı başmüdürlüğe bağlı diğer gümrük idarelerince de geçerli kabul edileceği belirtilmekteydi. Yapılan değişiklikle toplu ve götürü teminatın takip edilebilir olması koşuluyla bütün gümrük idarelerinde geçerli olacağı belirtilmiştir. Söz konusu fıkra aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.

“(2) Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerlidir.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin 520. maddesine beş ve altıncı fıkralar eklenmiştir. Antrepo açma izin başvurularında, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun lisansına tabi eşya depolanması için ibraz edilmesi gereken lisansın antrepo açma ve işletme belgesinin düzenlenmesinden sonra ibraz edilebileceği belirtilmektedir.

Ancak faaliyette bulunabilmek için gerekli lisansın ibraz edilmesinden önce antrepoya eşya alınmasına izin verilmeyeceği belirtilmiştir. Ayrıca antrepo izin başvurularında sadece transit rejimi kapsamında eşya almak üzere faaliyette bulunulacağının belirtilmesi halinde, söz konusu lisansın aranmayacağı belirtilmiştir. Gümrük Yönetmeliği’nin 520. maddesine eklenen fıkralara aşağıda yer verilmiştir.

“(5) Birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen lisans, antrepo açma ve işletme izin belgesinin düzenlemesinden sonra ibraz edilebilir. Ancak 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu kapsamında faaliyette bulunabilmek için gerekli lisans ibraz edilmeden antrepoya eşya alınmasına izin verilmez.

(6) Antrepo izin başvurularında, sadece transit rejimi kapsamında eşya almak üzere faaliyette bulunulacağının belirtilmesi halinde birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen lisans aranmaz.”

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 14. maddesiyle, Gümrük Yönetmeliği’nin 588. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “210’uncu” ibaresi “203’üncü” olarak değiştirilmiştir.

Yönetmeliğin 203. maddesinde “birinci tahlil sonuçları ilgili memurca beyan sahiplerine tahlil raporlarının altlarına tarih ve imza attırılmak suretiyle, buna imkân bulunmayan hallerde ise yazı ile duyurulur. Bu tarih, tahlil raporlarına itiraz için başlangıç sayılır.” Hükmü yer almaktadır. Bu kapsamda, tebliğ edilen tahlil sonuçlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne bir dilekçe ile itiraz edilebileceği belirtilmiştir.

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 15. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’ne Ek-6, Menşeli Olmayan Girdilerle İmal Edilen Ürüne Menşe Statüsü Kazandıran veya Kazandırmayan İşçilik veya İşleme Faaliyetlerine İlişkin Liste değiştirilmiştir. Değişiklik yapılan 22 ve 30. satırlara Ek-1’ de tabloda yer verilmiştir.

Son olarak, Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 16. maddesiyle Gümrük Yönetmeliği’nin;

·     Ek-14’ ünün 10 numaralı eki, Teslim Şekline İlişkin Kodlar

·     Ek-33, Riskli Eşya

·     Ek-36, Transit Rejimi Teminat Mektubu (Bireysel Teminat)

·     Ek-40, Transit Rejimi Teminat Mektubu (Kapsamlı Teminat)

·     Ek-82,Gümrük Kanunun 241'inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulsüzlük cezası gerektiren fiillere ilişkin liste

değiştirilmiştir.

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayım tarihi olan 30 Nisan 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.E&Y Türkiye