28 Ekim 2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2010/974 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bankalar ve finansman şirketlerince kullandırılan tüketici kredilerinde (ticari amaçla kullanılmamak kaydıyla gerçek kişilere kullandırılan krediler) KKDF kesintisi oranı % 10'dan % 15'e çıkarılmıştı. Kararın yürürlük maddesinde yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtildiğinden, söz konusu oran 28 Ekim 2010 tarihinden itibaren geçerli olarak uygulanmaktadır. Kararda görüleceği üzere bu tarihten önce kullandırılan krediler ile ilgili olarak özel bir düzenleme bulunmamaktadır.

%15 oranının bu tarihten önce kullanılmış olan kredilere uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Bankalar Birliği'ne hitaben yazılan 28 Ekim 2010 tarih ve 97121 sayılı genel yazıda konuya ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Buna göre kredinin kullanım tarihine bakılmaksızın tüm tüketici kredilerinde 28 Ekim 2010 tarihinden itibaren 2010/974 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen yeni oran (% 15) kullanılacaktır.

Genel yazıda, Türk lirası kredilerde fon kesintisi faiz tahakkukunda doğduğundan, bu kredilerle ilgili olarak kredi kullanım tarihine bakılmaksızın 28 Ekim 2010 tarihinden (bu tarih dahil) sonra tahakkuk ettirilecek faizler için fon kesintisi oranının % 15 olarak uygulanması gerektiği belirtilmektedir.

Oysa Maliye Bakanlığı'nın benzer bir uygulaması 15.08.2004 tarihinde de yaşanmıştır. Yine 15.08.2004 tarihinden itibaren geçerli olan 2004/7735 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden KKDF oranı % 10'dan % 15'e çıkarılmış, ancak bu artışla ilgili olarak Maliye Bakanlığı Bankalar Birliği'ne hitaben yazmış olduğu 16.08.2004 tarih ve 037647 sayılı genel yazıda yeni oranın Karar'ın yayım tarihinden itibaren kullanılacak ve temdit edilecek tüketici kredilerine uygulanacağını ve 15.08.2004 tarihinden önce kullandırılmış olan tüketici kredilerine ilişkin faiz tahakkuklarında ise eski oranın (%10) uygulanacağı ifade etmiştir.

Maliye Bakanlığı tamamen aynı olan iki Bakanlar Kurulu Kararı'nın uygulanmasına ilişkin olarak iki farklı yorum yapmış olması ve yeni uygulamayı 28.10.2010 tarihinden önce kullanılan kredileri de kapsayacak şekilde yorumlaması sebebiyle Tüketici Dernekleri Federasyonu 2010/974 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 28.10.2010 tarih ve 97121 sayılı Maliye Bakanlığı işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması istemi ile Danıştay nezdinde dava açmıştır.

Anılan dava dosyasının incelenmesi neticesinde, Danıştay 10. Dairesi, 13.05.2011 tarih ve 2010/14697 esas numaralı kararında yürütmenin durdurulması isteminin Bakanlar Kurulu kararı yönünden reddine, Maliye Bakanlığı işlemi yönünden kabulüne karar vermiştir. Bir diğer ifadeyle, Danıştay 10. Dairesi Maliye Bakanlığı işleminin yürütmesini durdurmuştur.

Danıştay 10. Dairesi, kararında;

• Sabit oranlı tüketici kredisi kullandıran bankalar, özel finans kurumları ve finansman şirketlerince, kredinin kullanıldığı tarihte geçerli olan faiz oranları üzerinden tahakkuk ettirdikleri kredi faizine, yine kredinin kullanıldığı tarihte geçerli olan KKDF kesinti oranını uygulamak suretiyle KKDF kesintisi tahakkuk ettirildiğini,
• Bu şekilde tahakkuk eden faiz ve fon kesintisinin tahsil edileceği tarihleri gösteren ödeme planının tüketiciye verildiğini, böylelikle, sabit oranlı kredinin kullanıldığı tarihte faiz ve fon tahakkuku yapıldığını ve böylelikle kredinin kullanıldığı tarihte faiz tahakkukunun kesinleşmiş olduğunu,
• Değişken faizli veya dövize endeksli Türk Lirası kredilerde ise ödemenin yapıldığı tarihte faiz tahakkuk ettirildiğini

belirtmek suretiyle, sabit oranlı Türk Lirası tüketici kredilerinde faiz tahakkukunun ve buna bağlı fon tahakkukunun, kredinin kullanıldığı tarihte yapılmış olması karşısında, fon kesintisini artıran Bakanlar Kurulu Kararının bu karardan önce kullanılan sabit oranlı Türk Lirası tüketici kredilerine uygulanmasının hukuk güvenliği ilkesi ile bağdaşmayacağını ifade etmiş ve Maliye Bakanlığı'nın düzenleyici işlem niteliğindeki yazısının yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir.

Yürütmenin durdurulması, idari işlemlerin uygulanmasının dava sonuna kadar ertelenmesini sağlayan bir tedbirdir; yürütmenin durdurulması kararı ise idarenin kamu gücüne dayanarak gerçekleştirdiği ve herhangi bir izne tabi olmaksızın uyguladığı işlemlerin yürütmesini işlemez hale getirerek, uygulanabilirliğinden yoksun bırakan bir yargı işlemidir.

Bir iptal davasında verilmiş bulunan yürütmenin durdurulması kararı, hukuki niteliği itibariyle, henüz ortada iptal kararı bulunmadığı halde, iptali istenen işlemi ve ona bağlı işlemleri durduran, geriye yürüyen sonuçlar doğuran, işlemin tesis edildiği tarihten önceki hukuki durumun geçerliliğini sağlayan bir karardır ve bu kararın verilmiş olması ile o işlemin hukuka aykırılığı idari yargı yerince saptanmış olmaktadır. Bu yönüyle yürütmenin durdurulması kararı iptal kararı ile etkileri bakımından tam bir benzerlik gösterir.

Yer verilen açıklamalarımız ışığında, fon kesintisinin 28.10.2010 tarihinden önce kullanılan sabit oranlı Türk Lirası tüketici kredilerinde faiz tahakkukuna %10, 28.10.2010 tarihinden sonra kullanılan sabit oranlı Türk Lirası tüketici kredilerine ilişkin faiz tahakkukuna ise %15 olarak uygulanması gerektiği görüşündeyiz.

Karar gerekçesinde açıkça vurgulandığı üzere, değişken faizli veya dövize endeksli Türk Lirası kredilerde ise 28.10.2010 tarihinden itibaren ödeme tarihi itibariyle %15'lik fon kesinti oranı uygulanacaktır. E&Y