6111 Sayılı Kanun'la vergi levhası asma zorunluluğu kaldırıldı.

İlk anda kanunla yapılan düzenleme, vergi levhasının tümden kaldırılması şeklinde anlaşıldı. Daha sonra Gelir İdaresi'nce 27 Mayıs 2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 408 no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile konuya açıklık getirildi. Yasa maddesi ile yapılan düzenlemenin vergi levhasının sadece asma zorunluluğunun kaldırılması olduğu net olarak belirtildi. Buna karşılık vergi levhası alma zorunluluğunun ise devam ettiği açıklanmış oldu.

Tebliğ ile vergi levhasının internetten alınabilmesi şeklinde ilave bir kolaylık da getirilmiştir. Buna göre vergi levhası, internet vergi dairesine mükellef veya mali müşavir şifresi ile girilmek suretiyle alınabilecektir. İnternet ortamında alınan bu levhanın, kağıt ortamında dökümünün istenildiğinde ibraz edilmek üzere dosyalanması yeterli olacaktır. Yapılan düzenleme ile Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin 2010 yılına ilişkin vergi levhalarını haziran ayı sonuna kadar almaları gerekmektedir. Yani, vergi levhasının internetten indirilip kağıt ortamında basılması için haziran ayının son günü olan 30 Haziran Perşembe günü son tarih olacaktır. Bu tarihten sonra internetten vergi levhası indirilse dahi özel usulsüzlük cezası kesilmesi engellenemeyecek. Bu tarih sadece 2010 yılına ilişkin vergi levhaları alınması için geçerlidir. Sonraki yıllarda bu işlemin yapılması için son gün 31 Mayıs tarihi olacaktır.

Biz bu konuda anılan tebliğin taslak olarak yayımlandığı aşamada; mademki yasayla vergi levhası asma zorunluluğu kaldırıldı, idari yetki kullanılarak vergi levhasının alınmasına ilişkin zorunluluğun da fiilen kaldırılabilmesinin mümkün olduğunu ifade etmiştik. Bununla birlikte vergi levhasını indirmek için herhangi bir süre sınırlaması konulmamasının yeterli olacağını belirtmiştik. Vergi levhası uygulamasının konulmasındaki temel amaç; mükelleflerin vergi durumlarının asılan bir levha ile yıl boyunca müşterilerine ilan edilmesi suretiyle beyanlarını yükseltmeleri için psikolojik baskıya maruz bırakılmalarıydı. Bunun bir dönem için belki anlamı vardı ama geçen zaman içerisinde bu kanıksanır oldu. Üstelik Gelir İdaresi de teknolojik imkânları yönünden dünyanın en iyi idarelerinden birisi haline geldi. Şimdi, kayıt dışılığı önleme konusunda elinde çok daha ciddi imkânlar bulunuyor. Bunun için yıpranmış ve misyonunu tamamlamış müesseselerin uygulamadan kaldırılması doğrudur. Bu aşamada yapılması gereken, vergi ödevleri yerine getirilirken yükümlülüklerin minimum düzeye çekilmesi, buna karşılık bütün konsantrasyonun kayıt dışılıkla mücadeleye çevrilmesidir.

Tebliğ ile yapılan düzenleme ile vergi levhasının internetten indirilmesi bir süreye bağlanmış oldu. İdarenin kendince haklı gerekçesinin, kayıt dışılığı önleme amacına dönük olduğu aşikârdır. Düşünülen muhtemelen, ticari ilişkide bulunan firmaların karşı tarafın faal mükellef olup olmadığının tespiti konusunda vergi levhasını talep edebilmesine imkân sağlanmasıdır. Ancak bize göre, böyle bir zorunluluk getirmek yerine, gerektiğinde mükelleflerin ilişkide bulunduğu firmaların mükellefiyet durumlarını internet vergi dairesinden araştırabilmelerine imkân sağlanması yeterli olabilirdi. Ki bu imkân sağlanmış durumdadır.

Nihai tercihi yapma konumunda olan Gelir İdaresi yetkisini bu şekilde kullanmıştır. Bize de düşen mükelleflere ve mali müşavirlerine haziran ayının bitimine bir hafta kala şu günlerde herhangi bir özel usulsüzlük cezasına maruz kalmamaları için uyarıda bulunmaktan ibarettir. Öyle zannediyorum ki, bir sonraki aşamada başlangıçta belirttiğimiz noktaya gelinecek ve belli bir zaman diliminde vergi levhası alınması zorunluluğu tamamen kaldırılacaktır.

Osman ARIOĞLU