Özellikle otomotiv sektöründe alacakların veya tahsilatların garanti altına alınması için mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış yapılmaktadır.

Bu bağlama mülkiyeti muhafaza kaydı ile yapılan satışı aşağıdaki şekilde tanımlayabiliriz.

‘Satan malikin, malın alıcıya verilmesisne rağmen, mal zerinde mülkiyetini koruduğu satım türüdür. Satım bedel ödenince mülkiyet sayın alana geçer’

Uygulamada mülkiyeti muhafaza kaydı ile yapılan satışlara ilişkin olarak satıştan sonra ortaya çıkan giderlerin kimin tarafından gider yazılacağı konusunda duraksamalar yaşanmaktadır. Sözkonusu satışlarda her ne kadar satılan malın mülkiyeti hala satıcıda olsada malı veya aracı kullanan alıcıdır. Bu nedenle ortaya çıkan sigorta ve benzeri giderler alıcı tarafından ödenmekte ve bu giderlerin alıcı tarafından gider yazılması gerekmektedir.

Nitekim Danıştay 13’ncü Dairesi’nin 16.06.1975 Tarihli kararında da bu görüş savunulmuştur. Sözkonusu Danıştay Kararının özeti aşağıdaki gibidir.
Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satılan vasıtaların kasko sigortası alıcıya ait olduğundan satıcı tarafından gider yazılamaz.

İşletmenin aktifine kayıtlı olup, şahsi ihtiyaçlarda da kullanılan otomobilin masraflarının tamamının gider yazılmasından, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satılan kamyonların alıcıya ait kasko sigortası priminin gider kaydından doğan matrah farklarını onayan Temyiz Komisyonu kararının dayandığı gerekçe dairemizce de yerinde görüldüğünden, davanın bu kısmının reddine;

Davanın bu nedenle kısmen kabulü ile dava konusu kararın bu hususa ilişkin hüküm fıkrasının yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.” (Danıştay 13. Daire, 1606.1975 Tarih, E.No:1974/1447, K.No:1975/2275)

Expense recording in the case of the sales effected on condition of the retention of ownership

Particularly in the automotive industry,  the application of sales on condition of the retention of ownership,  is a frequent practice for the purpose of securing the receivables or collections. Within this context, we may define the mechanism of sale on condition of the retention of ownership, as follows:

“According to this mechanism of sale, although the buyer takes possession of the merchandise that is sold, the ownership of the merchandise is retained by the seller. The ownership is transferred to the buyer, upon the payment of the entire sales total.”

In practice, certain doubts are noted as regards the party who will be allowed to record as expense the expenditures that occur following the completion of the sales process. In this type of sales, although the ownership of the merchandise  sold  still  belongs to the seller, the party who possesses and uses the vehicle or the merchandise is the buyer.  Therefore, the insurance charges and the other expenses should be paid by the buyer, and the pertinent expenditures should be recorded as expense by the buyer.

      This opinion was also confirmed in thr resolution passed by the 13^th Department of the Council of State, dated 16.06.1975.  The resolution in question is summarized below: 
The casco insurance of the vehicles that are sold on condition of the retention of ownership, shall belong to the buyer, and therefore, it could not be recorded as expense by the seller. 

The justification underlying the  resolution passed by the Tax Appeals Commission which approves the tax base differences arising from  the expense recording of all the expenses relating to the car that has been capitalized by the enterprise, and that is also used for personal purposes, and the  expense recording of the casco insurance premium of the trucks sold on condition of the retention of ownership, which is borne by the buyer, was also deemed as appropriate; a unanimous decision was passed concerning the  rejection of this section of the litigation; hence, the partial acceptance of the litigation, and the reversal of the provision regarding this issue of the resolution under litigation, in order to pass a new decision on the pertinent subject matter.  (Council of State, 13^th Department, 1606, dated 1975, File No: 1974/1447, Resolution No.  1975/2275 (1)
 

(1)KIZILOT, Dnş. Kr. Cilt I, s. 432/Muhasebe Vergis