16.07.2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ‘’Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’’yürürlüğe girmiştir. Kararın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tebliğ etmek üzere,28.07.2009 tarihli Resmi Gazete’de ‘Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’’ yayınlanmıştır.

Son olarak 2011/1597 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ‘’Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar’’ ile düzenlemeler yapılarak, 11 Mayıs 2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2011/1 sayılı Tebliğ ile son halini almıştır.
 
Bölge-Büyük Ölçekli Yatırım Ayrımı, Sağlanan Destekler
 
Bölgeler, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak bölgeler dört gruba ayrılmıştır. Yatırımın, destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının I inci ve II nci bölgelerde bir milyon Türk Lirası, III üncü ve IV üncü bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirası tutarında olması gerekir.
 
Büyük Ölçekli Yatırım: Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesinde belirtilen 50 Milyon TL’sının üzerindeki yatırımlar büyük ölçekli yatırım olarak kabul edilmektedir.(BKK’nın 3 numaralı ekinde yer alan listedeki yatırımları ifade etmektedir.)
 
 
Bölgelerin hepsi, Gümrük vergisi muafiyeti,Kdv istisnası,Vergi İndirimi,Yatırım yeri tahsisi desteklerinden faydalanacaktır.
 
Sigorta primi İşveren hissesi desteği asgari ücrete tekabül eden kısmı için;
 

 
 
Tabloda da görüleceği üzere, I inci ve II inci bölgelerde 31.12.2011 tarihine kadar yatırıma başlanılması halinde sigorta primi işveren hissesi desteğinden faydalanacaktır.III üncü ve IV bölgelerde ise sigorta primi işveren hissesi desteği 01.01.2012 tarihinden sonra başlayacak yatırımlar için de geçerlidir.
 
Fakat, yararlanılan sigorta primi işveren hissesi desteği tutarı, bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlarda gerçekleşen sabit yatırım tutarının I inci bölgede %6’sını, II nci bölgede %8’ini, III üncü bölgede %10’unu ve IV üncü bölgede %14’ünü; büyük ölçekli yatırımlarda ise I inci bölgede %2’sini, II nci bölgede %3’ünü, III üncü bölgede %5’ini ve IV üncü bölgede %7’sini geçemez. Bölgesel desteklerden yararlanan yatırımlar kapsamındaki KOBİ’ler için bu oranlara tüm bölgelerde 5’er puan ilave edilir.”
 
KOBİ: 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden,yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu değeri 25 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler olarak tanımlanmıştır.

Faiz Desteği
 
Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli kredilerin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının  %70’ine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kar payının,
 
 III üncü bölgede yapılacak yatırımlarda Türk Lirası cinsi kredilerde 3 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 1 puan
 
IV üncü bölgede yapılacak yatırımlarda Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puan
 
Bölge ayrımı yapılmaksızın Ar-Ge yatırımları ile çevre yatırımlarında ise Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puan faiz desteğinden yararlanılabilir.
 
İndirimli Kurumlar Vergisi: Kurumlar Vergisi Kanun’un 32/A maddesi uyarınca Hazine Müsteşarlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.Bu madde kapsamında indirimli vergi oranından, kurumlar vergisi mükellefleri ile birlikte,gelir vergisi mükellefleri de yararlanabileceklerdir.
 
Kurumlar Vergisi Kanun’un 32/A maddesi kapsamında;
 
Finans ve Sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar
İş Ortaklıkları
Taahhüt İşleri
4283 Sayılı Kanun Kapsamında (Yap-İşlet modeli) yapılan yatırımlar
3996 Sayılı Kanun Kapsamında (Yap-İşlet-Devret) yapılan yatırımlar
Rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar, indirimli vergi uygulaması dışında tutulmuştur. Arazi,arsa,royalti,yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamaz
 
İndirimli Kurumlar Vergisi uygulamasında yatırımlar;
 
Komple Yeni Yatırımlar ve Tevsi yatırımlar olarak 2 grupta değerlendirilmiştir.
 
Tevsi Yatırım:
Teşvik Belgesi alınmak ve yukarıda belirtilen diğer şartlara uymak kaydıyla, tevsi yatırımlarda da indirimli oran uygulanması söz konusudur.Tevsi yatırım,mevcut bir yatırıma üretim hattı ve makine teçhizat ilave yapılması suretiyle üretim miktarının arttırılması veya yeni bir yatırım hüviyeti taşımayan, mevcut üretim hattında yer alan kapasite ve işlevsel olarak diğer makine ve teçhizatlar ile uyum göstermeyen  makine ve teçhizatların değiştirilmesi veya yenilerinin ilave edilmesi ve genişleme yapıldıktan sonra mevcut tesis ile altyapı müşterekliğini oluşturarak bir bütün teşkil eden,aynı işletmede aynı mal ve hizmetin kapasitesini en fazla %100’e kadar arttırmaya yönelik yatırımlardır.Mevcut tesislerde makine ve teçhizat ilavesi nedeniyle kapasite artışının %100’ü geçmesi durumda bu yatırımlar yeni yatırım sayılır.
 
 
Yatırıma Katkı Tutarı: İndirimli kurumlar vergisi oranı uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların devlet tarafından karşılanacak kısmı.
 
Yatırıma Katkı Oranı: Yatırıma katkı tutarının yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran.
 
 
31/12/2011 tarihine kadar yatırıma başlanılması halinde ise aşağıdaki tabloda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanır.
 

 
 
Örnek Uygulama,
 
Teşvik belgesi kapsamında III üncü Bölge’de bulunan bir ile  yapılan ve 2011 yılı içerisinde 800.000-TL tutarında ki bir yatırımda ,uygulanacak yatırıma katkı oranı %35 olacaktır.800.000x%35=280.000 TL tutarlık kısmı kurumlar vergisi kapsamına dahil edilmeyecek,devlet tarafından desteklenmiş olacaktır.Bu yatırımdan elde edilen kazanç %20 oranında değil,(%80 indirim yapılmak suretiyle) %4 oranında vergilendirilecektir. Kurumun bu yatırımdan elde ettiği kazançları 2011 yılında 450.000 TL,2012 yılında 800.000-TL,2013 yılında 500.000-TL olduğunu varsayarsak,ödenecek kurumlar vergisi tutarları ve alınmasından vazgeçilen vergi tutarları aşağıdaki gibi olacaktır.
 
Yıl         Kazanç Tutarı    Kurumlar Vergisi %20       Ödenen Vergi         Vazgeçilen vergi
 
2011          450.000,00          90.000,00                         18.000,00                        72.000,00
 
2012          800.000,00           160.000,00                        32.000,00                       128.000,00
 
2013          500.000,00           100.000,00                        20.000,00                         80.000,00
 
Toplam:     1.750.000,00       350.000,00                       70.000,00                    280.000,00
 
 
Yatırımcının kurumlar vergisi mükellefi olup, yatırımın 2011 yılı içerisinde tamamlanıp,işletilmeye başlandığı düşünülmüştür.Vazgeçilen vergi tutarı 280.000-TL’ye ulaşıncaya kadar yatırımdan elde edilen kazançlar %4 oranında indirimli şekilde vergilendirilecek,bu tutara ulaştıktan sonra geriye kalan kazanç tutarı ise %20 oranında vergilendirilecektir.

Sonuç itibariyle,İndirimli kurumlar vergisi uygulaması,yatırımcılara,belli şartların sağlanması halinde, esas olarak bölgeler arası gelişmişlik farkının giderilmesi, istihdamın arttırılması  ve ekonomik kalkınmanın hızlandırılması amacı ile gümrük vergisi muafiyeti,KDV istisnası,indirimli vergi uygulaması,yatırım yeri tahsisi,sigorta primi işveren hissesi desteği ve faiz desteği gibi çeşitli destek ve teşvikler ile düzenlenmiştir. Emre Özerçen SMMM /Muhasebe Vergi