6111 sayılı Torba Kanunla, 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca kurulan sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan,

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yönetime el koyduğu 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren haklarında 'kovuşturmaya yer olmadığına' veya 'beraatlarına' karar verilenlerin, 'gözaltında' veya 'tutuklulukta' geçen sürelerini borçlanmalarına imkan sağlanmıştı.

Düzenleme, 5510 sayılı SS ve GSS Kanununa eklenen geçici 36. maddede yer alıyor.

SÜRE DOLUYOR!
Kanun kapsamında yer alan kişilerin (ölmüş olmaları halinde ise hak sahiplerinin) borçlanma için bu durumlarını belgeleyerek, Kanun'un yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde talepte bulunması gerekiyor. 6111 sayılı Kanun 25 Şubat 2011 tarihinde yayımlandığından, başvuru süresi 25 Ağustos 2011 tarihinde bitiyor. Yani borçlanmak isteyenlerin önünde başvuru için üç haftalık süre var.

Süre, 'hak düşürücü' olarak belirlendiğinden, sürenin bitmesinden sonra borçlanma imkanından yararlanılması mümkün olmayacak.

Haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlarına karar verilenlerin, gözaltında veya tutuklulukta geçen sürelerini kendileri veya hak sahipleri tarafından belgelemeleri isteniyor. Bunun için başvuru öncesinde Adalet Bakanlığı'na başvurulması gerekiyor. Olası gecikmeler dikkate alındığında, sürenin son günlerinin beklenmemesinde yarar var.

TAZMİNAT ALMAYANIN ÖDEMESİ DEVLETTEN
Borçlanılacak olan gözaltında veya tutuklulukta geçen sürelerin her bir günü için günlük asgari ücretin yüzde 32'si oranında borçlanma primi hesaplanacak. 1 Temmuz'dan geçerli olan yeni asgari ücrete göre günlük borçlanma primi tutarı 8,93 TL. 

Hesaplanan borçlanma tutarı, gözaltı ve tutukluluk nedeniyle dava açıp 'tazminat almış' olanların kendilerince (veya hak sahiplerince) borcun tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenecek.

Gözaltı ve tutukluluk nedeniyle dava açıp 'tazminat almamış' olanların borçlanma primleri ise Hazine tarafından ödenecek.

SİGORTA BAŞLANGICI GERİ GELMİYOR
Borçlanılan gözaltı ve tutukluluk süreleri, 4/a (SSK) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek. Ancak sigortalılık başlangıç tarihinden önceki borçlanılan süreler, sigorta başlangıç tarihini geriye götürmeyecek. Borçlanılan süreler, prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacak.  

MEMURLAR DA BORÇLANABİLİYOR
Emekli Sandığı'na tabi çalışmakta iken, sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan, 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlarına karar verilenlerin, herhangi bir nedenle hizmet sayılmayan gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri de kendileri veya hak sahipleri tarafından borçlanılabiliyor.

Borçlanma için bu durumların belgelenerek, 25 Ağustos 2011 tarihine kadar başvurmak gerekiyor.

Gözaltına alınılan veya tutuklanılan tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık derece ve kademenin, talep tarihindeki katsayılar ve emeklilik keseneğine esas aylığın hesabına ait diğer unsurlar ile kesenek ve karşılık oranları esas alınmak suretiyle hesaplanacak borçlanma tutarının altı ay içerisinde ödenmesi halinde, bu süreler hizmet sürelerine eklenecek. Ancak borçlanılan süreler, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanun'unun geçici 205. maddesine göre yaş tespitinde ve emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınmayacak.

Ana sözleşme ile atanan müdür görevden alınamıyor
TÜRK Ticaret Kanunun 161. maddesine göre idare işlerinin ana sözleşme ile bir ortağa verilmesi durumunda onun idare yetkisi ve görevi diğer ortaklar tarafından sınıflandırılamayacağı gibi görevden de alınamıyor. Başka bir anlatımla ana sözleşme ile müdür olarak tayin edilen limited şirket ortağı, ortaklar tarafından görevden alınamıyor.

 Ancak haklı sebeplerin varlığı halinde, ortağın yönetim yetkisi, ortaklardan birinin talebi üzerine mahkeme kararı ile sınırlandırılabiliyor ya da kaldırılabiliyor.

Metin Taş/Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/12-eylul-magdurlarinin-borclanma-basvurusu-icin-son-uc-hafta-3289y.html