Gümrük mevzuatımız, bazı kimselerin gümrük vergilerinden muaf olarak kullanılmış motorlu veya motorsuz özel araçlarını ülkeye getirmelerine izin veriyor.

Kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil araçlarını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokmalarına izin verilen kişiler:

l Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmidört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler.

l Yurtdışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri.

l Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler.

l Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye'de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.

MUAFİYET KOŞULLARI
Belirttiğimiz kişilerin muafiyetten yararlanabilmeleri belirli koşulların sağlanmış olmasına bağlı. Buna göre söz konusu taşıtların; yerleşim yerini nakledenlerle Türk vatandaşlığına geçenler için Türkiye'ye ilk giriş tarihinden, yurtdışı görevinde olanlar için atama kararının yayınlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, mirasçılar için ise ölüm tarihinden en az altı ay öncesinde yurtdışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması gerekiyor.

Söz konusu kişilerin yerleşim yerini Türkiye'ye nakletmeden önce iki ayrı ülkede bulunması ve aracın çeşitli nedenlerle kişinin adına ilk bulunulan ülkede kayıtlı olarak kalması halinde, kişi adına yurtdışında kayıtlı olma süresi en az altı ay olmak koşuluyla, kişinin ikametini naklettiği ülkede adına kayıtlı olması şartı aranmıyor.
Ayrıca, özel nakil vasıtalarının kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla kayıt ve model yılı dahil üç yıldan eski olmaması gerekiyor. Araçların kayıt ve model yılının tespitinde, aracın ilk iktisabında kayıt ve model yılının farklı olması durumunda, sonraki tarih esas alınıyor. Model yılının tespit edilemediği durumlarda üretim yılı esas alınıyor.

Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının ithalinde aile ünitesi esas alınıyor. Yani, karı koca bu haktan ayrı ayrı yararlanamıyor. Yurtdışında yerleşik olup da kesin olarak dönenler ile ölen kişinin, yurtta geriye doğru bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekiyor. Türkiye Gümrük Bölgesinde bir takvim yılında kırkbeş güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılıyor. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmıyor.

ÖZELLİKLİ DURUMLAR
Yirmi dört ayı aşmayan süreyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışında geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri için muafiyet hükümleri uygulanmıyor. Ayrıca, evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler de muafiyetten yararlandırılmıyor.
Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanması nedeniyle yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakledemeyen kamu görevlileri de muafiyetten yararlanamıyor.

Gümrük muafiyeti için belirtilen şartlar sağlandıktan sonra yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edildiğinde, vergisiz ithal edilen vasıtanın serbest dolaşıma giriş tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe, aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının vergisiz serbest dolaşıma girişine ilişkin talepleri kabul edilmiyor.

Vergisiz araç ithalinde başvuru süreleri
Vergisiz araç ithali için ilgili kişilerin kendisi veya eşi tarafından, mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, aşağıda belirtilen süreler içerisinde gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekiyor:
Yurtdışında yirmidört ay ikamet eden Türk vatandaşları; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren altı ay,

Kamu görevlileri; atama kararının yayımlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren altı ay, Türk vatandaşlığına geçenler; vatandaşlık kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren altı ay, Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varis; ölene aidiyetinin ve namlarına gelenlere intikalinin kanaat verici resmi belgelerle ispatı şartıyla, veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay.

Metin Taş-Sezgin Özcan

http://www.aksam.com.tr/kullanilmis-ozel-araclarin-gumruksuz-girisi-3372y.html