Gümrük Kanunu'nun 244 üncü maddesinde düzenlenen uzlaşma müessesine ilişkin usul ve esaslarına ilişkin Gümrük Uzlaşma Yönetmeliği, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 27/08/2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlamış, 31/08/2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Kapsam

Yönetmeliğin 4 ‘ üncü maddesinde, beyan ile gümrük idaresince yapılan tespit sonucunda belirlenen veya gümrük idaresince tespit edilmesinden önce beyan sahibince bildirilen farklılıklara ilişkin tebliğ edilen gümrük vergileri alacakları ile kanunda ve ilgili diğer kanunlarda öngörülen cezaların uzlaşma kapsamında değerlendirilecektir.

Uzlaşmanın konusu alacaklar hakkında, yükümlü veya ceza muhatabı tarafından eksiklik veya aykırılıkların; kanun hükümlerinin yanlış yorumlanması ya da yargı kararı ile idare arasında görüş farklılıklarının bulunması durumunda uzlaşma talebinde bulunulabilinecektir.

Ayrıca, yükümlü tarafından yapılan beyanın; ilgili gümrük idaresi veya ikinci muayeneye yetkili görevliler tarafından kontrolü, ikincil kontrol veya sonradan kontrol kapsamında denetlenmesi sonucu ek tahakkuku yapılarak yükümlüye tebliğ edilen gümrük vergi alacaklarının ve kesilen para cezalarının da uzlaşma konusu olabilecektir.

Uzlaşma konusu olabilecek gümrük vergileri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir;

Uzlaşma konusu olabilecek para cezalarına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir;

Yönetmeliğin 5 ‘inci maddesinde yukarıdaki tablolarda belirtilen alacakların dışında gümrük idarelerince tahsili gereken alacakların da uzlaşma kapsamında değerlendirilebileceği belirtilmiştir.

Şartlı muafiyet rejimlerine (transit, antrepo, şartlı muafiyet kapsamında dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme ve geçici ithalat rejimleri) ilişkin hükümlerin ihlali sonucunda doğan alacağın tahsiline ilişkin tebliğden itibaren 15 gün içinde, alacağın konusu para cezaları için uzlaşma başvurusunda bulunulabilmektedir.

Gümrük vergilerinin matrahına giren ancak aslı idarece takip ve tahsil edilmeyen vergi ve benzeri mali yükler uzlaşma konusu edilemeyecektir. Ayrıca alacağın, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3' üncü maddesinde yer alan kaçakçılık suçlarına ve kabahatlerine ilişkin olması halinde uzlaşma talebinde bulunulamayacağı belirtilmiştir.

Başvuru

Uzlaşma talebinde bulunmak isteyen yükümlülerin, uzlaşmaya yetkili komisyonların ilgili birimine dilekçe ile müracaat yapmasının gerektiği, Yönetmeliğin 10'uncu maddesinde belirtilmiştir.

Yönetmeliğin 11' inci maddesinde ise uzlaşma talebinin, henüz itiraz başvurusu yapılmamış gümrük vergileri ve vergi aslına bağlı olsun ya da olmasın tüm para cezaları için tebliği tarihinden itibaren Gümrük Kanununun 242'inci maddesi uyarınca 15 günlük itiraz süresi içinde uzlaşma talebinde bulunulması gerektiği belirtilmektedir.

Uzlaşma Komisyonları

Yönetmeliğin 7 ‘inci maddesi uyarınca, uzlaşma taleplerinin değerlendirilebilmesi için Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Uzlaşma Komisyonları ile Merkezi Uzlaşma Komisyonunun kurulacaktır.

Bu kapsamda yapılacak uzlaşma başvuruların konusunun, 500.000.- TL' ye kadar olanları (bu tutar dâhil) için Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Uzlaşma Komisyonları, 500.000.- TL'yi aşanlar için ise Merkezi Uzlaşma Komisyonunun yetkili kılınmıştır.

Uzlaşma Görüşmelerinde Bulunabilecekler

Uzlaşma görüşmelerinde yükümlünün bizzat katılmasının esastır. 4458 sayılı Gümrük Kanununun 5' inci maddesinde belirtilen temsilci ile küçükler ve kısıtlılar adına bunları temsil etmeye yetkili kişilerin uzlaşma görüşmelerinde katılabilecektir.

Ayrıca, yükümlünün uzlaşma görüşmelerinde varsa dolaylı temsile yetkili gümrük müşavirini bulundurulabilecek; konunun yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri tarafından yapılan işlemlere ilişkin olması halinde de bu kişilerin uzlaşma toplantısına katılabilecektir.

Uzlaşma görüşmelerinde yükümlünün kendisi dışında katılabileceklerin sayısı en fazla 3 olarak belirlenmiştir. Görüşmelere katılan kişilerin uzlaşma komisyonu toplantısına sadece görüş açıklamak üzere katılabileceği ve uzlaşma ile ilgili tutanaklara imza atamayacaklardır.

Uzlaşmanın Sonuçları ve İtiraz

Yönetmeliğin 15'inci maddesinde uzlaşma talebinde bulunulması halinde, alacaklara ilişkin itiraz ve dava açma süresinin duracağı belirtilmektedir. Uzlaşmanın sağlanamaması halindeyse duran itiraz süresinin yeniden işlemeye başlayacağı belirtilmiştir.

Bu kapsamda yükümlünün, tahakkuk eden ve kendisine tebliğ edilen alacaklara, uzlaşmanın vaki olmadığına dair düzenlenen ve kendisine tebliğ olunan tutanağın tebliğinden itibaren işlemeye başlayan itiraz süresi içerisinde itiraz veya dava yoluna gidebileceği Yönetmeliğin 22 ‘inci maddesinde belirtilmektedir. E&Y Türkiye