Vergi Konseyi tarafından hazırlanan, son hali verilmemiş Vergi Usul Kanunu Taslağı.

Vergi Konseyi’nce uzun bir süredir hazırlıkları yürütülen Vergi Usul Kanunu Taslağının son hali olmadığı anlaşılan metni geçtiğimiz günlerde kamuoyuna yansımıştır.

Taslak, dördü geçici madde olmak üzere, yürütme ve yürürlük maddeleri dahil 291 maddeden oluşmaktadır. Ek, geçici, ek geçici, mükerrer maddelerle birlikte mevcut Vergi Usul Kanunu 470’den fazla maddeden oluşan mevcut Kanun’a göre, taslak Kanun’un oldukça kısaltılmasını öngörmektedir.

Taslakta yer alan düzenlemeler aşağıda kısa başlıklar altında özetlenecektir. Konsey çalışmalarının tamamlanıp Taslağın nihai hali kamuoyuna açıldığında, bu bültende yer alan açıklamalar güncellenecektir.

1. Tutulacak Defterlere İlişkin Düzenlemeler

- Taslakta, Türk Ticaret Kanunu’na göre defter tutmak zorunda olanların, defter tutma yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelere yer verilmemiştir.

- Bu kapsamda olanlar, yeni TTK hükümleri çerçevesinde defter tutacaklar ve bu defter kayıtlarını esas alan mali tablo düzenleyeceklerdir.

- Yasal defterlerini TTK’ya gör tutan mükellefler, vergi matrahının hesaplanmasına esas olmak üzere, “özel matrah bildirimi” başlıklı bir bildirim düzenleyeceklerdir.

- Kooperatifler, öncelikle kendi tabi oldukları yasal düzenlemelere göre defter tutacaklar, bu defter kayıtları esas alınarak mali tabloları çıkartacaklar, diğer mükelleflerde olduğu gibi vergi matrahının hesaplanmasına esas olmak üzere “özel matrah bildirimi” düzenleyeceklerdir.

- TTK’nın kapsamı dışında olan vergi mükelleflerinden defter tutacak olanların tutacakları defterlere ilişkin düzenlemeler Taslakta yer almaktadır. Taslağa göre; esnaf, serbest meslek erbabı ve çiftçiler Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutacaklardır.

- Taslakta, BSMV defteri ve damga vergisi defteri gibi defterlerin kaldırılması önerilmektedir.

2. Değerleme Hükümleri

- Taslakta, yıpranma ve aşınmaya tabi olmayan binalara ait arsa ve arsa payının maliyet bedelinin, amortisman kapsamı dışına çıkartılması önerilmektedir.

- Amortisman uygulamasında gün esasına geçilmektedir.

- Hasılat yazılıp yazılmadığına bakılmaksızın, ticari faaliyetle ilgili bütün alacaklar için değersiz alacak yazma olanağı öngörülmektedir.

- Finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin şüpheli hale gelen alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayrılması önerilmektedir.

- Belirli bir yatırım süresi gerektiren varlıklarla ilgili finansman giderlerinin maliyet bedeline eklenerek yatırım dönemi sonrasında itfa edilmesi önerilmektedir.

3. Cezalara İlişkin Düzenlemeler

- Vergi cezaları taslakta; kaçakçılık, vergi kaybı cezası ve usulsüzlük cezası olarak yeniden sınıflandırılmıştır.

- Mevcut Kanun’un 359. maddesinde sayılan fiillerle vergi kaybına yol açılması halinde, fiilin kaçakçılıkla cezasıyla cezalandırılması önerilmektedir. Bu durumda önerilen ceza, kayba uğrayan vergi tutarının üç katı olacaktır.

- Mevcut vergi ziyaı cezası, ismi Türkçeleştirilerek, vergi kaybı cezası olarak yeniden tanımlanmaktadır. Ceza tutarında değişiklik önerilmemektedir.

- Usulsüzlük fiillerinin bir kısmı suç olmaktan çıkartılmakta, ayrıca iki derece birleştirilerek, tek listeden oluşan usulsüzlük fiilleri sayılmaktadır. Bunun yanında usulsüzlük fiilleri için uygulanan ceza tablosu kaldırılmakta, bütün usulsüzlük fiilleri için tek ceza tutarı önerilmektedir.

- 4369 sayılı Kanun’la kaldırılan iştirak, teşvik ve yardım düzenlemeleri yeniden Vergi usul kanunu kapsamına taşınmaktadır.

- Taslakta tekerrür düzenlemesi yeniden yapılmakta, tekerrür nedeniyle kesilen ceza için üst sınır getirilmektedir.

4. Uzlaşma ve Pişmanlıkla İlgili Düzenlemeler

- Taslakta pişmanlık ve uzlaşmanın kapsamı genişletilmektedir.

- Beyan esasına dayanıp dayanmadığına bakılmaksızın bütün vergilerin ve haksız iadelerin pişmanlık kapsamına alınması önerilmektedir. Bu çerçevede, kaçakçılık fiilini işleyenlerin de pişmanlıktan yararlanması olanaklı hale getirilmektedir.

- Pişmanlıkla beyan halinde ödenmesi gereken gecikme zammının, günlük olarak hesaplanması önerilmektedir.

- Taslakla uzlaşmanın da kapsamı yeniden düzenlenerek, her türlü vergi ve cezanın uzlaşma kapsamına alınması önerilmektedir. Bu çerçevede, kaçakçılık fiilini işleyenlerin de uzlaşma ve tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlanması olanaklı hale getirilmekte, ancak uzlaşmanın gerçekleşmesinin ceza davalarına etkisinin olmayacağı belirtilmiştir.

- Taslakla, pişmanlıkla verilen beyannamelerin ihtirazi kayıtla verilebilmesine ve bu beyanlar için de dava açılabilmesine olanak sağlayan bir düzenleme önerilmektedir.

5. Takdir Komisyonlarına İlişkin Düzenlemeler

Tasarıda;

- Takdir komisyonlarının matrah takdir yetkisinin kaldırılması,

- Değeri düşen mallarla ilgili değerleme işlemlerinde bilirkişiden yararlanma olanağı,

- Takdir komisyonlarının yetkilerinin resmi makamlarca yetkilendirilmiş bazı kurum ve kuruluşlarla paylaşımı,

önerilmektedir.

6. Diğer Düzenlemeler

Taslakta;

- Mükellef ve vergi sorumlularının varlığından alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların kanuni temsilcilerden alınmasının, bunların kasıt ve ihmaline bağlanması,

- İkmalen ve re’sen vergi tarhına ilişkin iki maddenin birleştirilerek tek madde halinde düzenlenmesi,

- İşlerliği kalmayan düzenlemelere ve (tahrir komisyonu ve tadilat komisyonu gibi) komisyonlara son verilmesi,

- Emlak vergisine esas değerlere karşı mükelleflerce dava açılabilmesi,

- Tarh zamanaşımı süresinin 3 yıl, kaçakçılık fiili nedeniyle işlenen suçlar için zamanaşımı süresinin ise 8 yıl olarak değiştirilmesi,

- Sevk irsaliyesi ve yol denetimi uygulamasına son verilmesi,

- Sorumlulara ve müteselsil sorumlulara dava açma ve uzlaşma yapma yetkisi verilmesi,

önerilmektedir.

UYARI: Yukarıda, Vergi Konseyi tarafından hazırlanan ancak kamuoyuna yansıdığı haliyle son hali olmadığı anlaşılan Taslak dikkate alınarak, dikkat çekici bazı konularla sınırlı olarak özet yapılmıştır. Mevcut Vergi Usul Kanunu’nun yürürlükte olduğu, Taslağın hukuki bir bağlayıcılığının olmadığı, Vergi Konseyinin nihai taslağının kısmen veya tamamen değişebileceği, Taslağın nihai halinin de hukuki bir bağlayıcılığının da olmayacağı dikkate alınmalıdır. Konuyla ilgili gelişmeler çerçevesinde gerekli bilgilendirmeler yapılacaktır. pwc

İlgili Taslak metnine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

Vergi Konseyince Hazırlanan Vergi Usul Kanunu Taslağı