|
Bilindiği üzere G.V.K.’nın mükerrer 120. maddesinde özetle;
ticari kazanç sahipleri (basit usulde vergilendirilenler hariç) ile serbest meslek erbaplarının cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere, ilgili hesap döneminin üçer aylık kazançları üzerinden geçici vergi ödemekle yükümlü oldukları hüküm altına alınmıştır. 5520 sayılı K.V.K.’nın (2) numaralı fıkrasında da kurumlar vergisi mükelleflerince (dar mükellefiyete tabi kurumlarda ticari ve zirai kazançlarla sınırlı olarak) cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere G.V.K.’da belirtilen esaslara göre ve cari dönemin kurumlar vergisi oranında geçici vergi ödeneceği, tam mükellef kurumlar için geçerli olan esasların dar mükellef kurumlar açısında da aynen uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Yukarıda açıklandığı üzere K.V.K.’nın 32. maddesi ile kurumlar vergisi mükelleflerinin kurum kazançları üzerinden hesaplayacakları kurumlar vergisi ve geçici vergi oranları 2006 yılı kurum kazançlarından başlamak üzere yeniden belirlenmiştir. Buna göre, kurumlar vergisi ve geçici vergi, kurum kazancı üzerinden %20 oranında alınacaktır. Diğer taraftan Bakanlar Kurulu’nun kurumlar vergisi oranını belirleme yetkisi bulunmamakla birlikte 5520 sayılı K.V.K.’nın 32. maddesinin (3) numaralı fıkrasında Bakanlar Kurulu’nun geçici vergi oranlarını 5 puana kadar indirmeye ve tekrar kanuni seviyesine kadar yükseltmeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.
5520 sayılı K.V.K.’nın 37. maddesinin (1/d) bendinde mezkur Kanun’un 32. maddesinin birinci fıkrasının 01.01.2006 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemlerine uygulanmak ve 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, (1/e) bendinde ise diğer hükümlerinin 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. Başka bir deyişle geçici vergiye ilişkin %20 oranı 01.01.2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Bununla birlikte 2006 yılının birinci geçici vergi dönemi 5520 sayılı Kanun’un yayımı tarihinden önce kapanmış ve kurumlar vergisi mükellefleri bu dönemde % 30 oranında geçici vergi ödenmiştir. Buna karşılık anılan Kanun’un Geçici 1. maddesinin (11) numaralı fıkrasında % 30 oranında ödenen geçici verginin mahsubuna ilişkin bir kısım düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 01.01.2006 tarihinden sonraki geçici vergi dönemlerinde % 30 oranına göre hesaplanan ve tahsil edilen geçici verginin anılan dönemler için 5520 sayılı K.V.K.’na göre hesaplanan tutarı aşan kısmı, müteakip dönemler için hesaplanan geçici vergiden mahsup edilecektir. Bu durumda Kanunun yayım tarihine kadar kapanan geçici vergi dönemleri için % 30 oranında hesaplanan kurumlar vergisinin % 20’yi aşan kısmı, Kanunun yayım tarihinden sonra hesaplanacak geçici vergilerden mahsup edilebilecektir.
Farklı Geçici Vergi Oranlarının Geçerli Olacağı Özellikli Durumlar
Kurumlar vergisi mükelleflerinin 01.01.2006 tarihinden itibaren elde ettikleri kurum kazançlarının vergilendirilmesinde 5520 sayılı K.V.K.’nın 32. maddesi uyarınca genel olarak kurumlar vergisi ve geçici vergi oranları %20 olarak uygulanacaktır. Diğer taraftan bir önceki bölümde belirtilen şartların mevcut olması durumunda kurumlar vergisi mükelleflerinin geçici vergi dönemleri itibariyle elde etmiş oldukları kurum kazançlarının farklı oranlarda vergilendirilmesi söz konusu olabilecektir. Bu kapsamda olmak üzere kurumlar vergisi mükelleflerinin 01.01.2006 tarihinden itibaren elde edecekleri kurum kazançlarından %20’den farklı oranda vergilendirileceği durumlar şunlardır;
- Kurumlar vergisi mükelleflerinin G.V.K.’nın Geçici 69. maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde yatırım indirimi istisnasından yararlanmayı tercih ettikleri yıllara ait (2006-2008 yılları) geçici vergi dönemleri itibariyle belirlenmiş kazançlarının %30 oranında vergilendirilmesi gerekmektedir.
- Kurumlar vergisi mükelleflerinin 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilen her nev’i tahvil ve hazine bonoları ile bu tarihten önce iktisap edilmiş olan belirtilenlerin dışında kalan diğer menkul kıymetlerin elde tutulması ve elden çıkarılmasından geçici vergi dönemleri itibariyle sağladıkları kazanç ve iratlar ile G.V.K.’nın Geçici 67. maddesi kapsamında yer almayan ve 01.01.2006 tarihinden önce iktisap edilmiş olan menkul kıymetlerin elden çıkarılmasından sağlamış oldukları kazançların %30 oranında vergilendirilmesi gerekmektedir. Cem Tekin
E. Gelirler Başkontrolörü/ YMM Muhasebe Vergi http://www.muhasebevergi.com/makale.aspx?id=242 --------------------------------------------------------------------------------------------- Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. |
