Çocuğun kiracı olarak oturduğu konutun kira sözleşmesi kira geliri elde eden mükellef (ana veya baba) tarafından yapılmış ve/veya kirası mükellef tarafından ödeniyor olsa bile, söz konusu kira ödemelerinin kira gelirinin beyanında indirim konusu yapılması mümkün olmadığı hk.

Özelge talep formunda; iki tane meskeniniz olduğunu, eşinize ait başka bir evde ikâmet ettiğinizi, kira kontrat sözleşmesi sizin üzerinizde bulunan meskende oğlunuzun oturduğunu belirterek oğlunuz için ödediğiniz kira ödemelerini gayrimenkul sermaye iradınızın tespitinde gerçek gider olarak gösterip gösteremeyeceğiniz ile oğlunuzun ikametine tahsis ettiğinizi belirtmiş olduğunuz söz konusu konut için emsal kira bedeli esasının uygulanıp uygulanamayacağı hususlarında görüş talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 21. maddesinde “Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın (2010 yılı için) 2.600 lirası gelir vergisinden müstesnadır. İstisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu istisnadan yararlanılamaz.

Ticari, zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile gelirleri bunlar tarafından bildirilecek olanlar bu istisnadan faydalanamazlar.” hükmü yer almıştır.

Diğer taraftan aynı Kanun’un 74. maddesinde “Safi iradın bulunması için, 21. maddeye göre istisna edilen gayrisafi hasılata isabet edenler hariç olmak üzere gayrisafi hasılattan aşağıda yazılı giderler indirilir:

...

10. Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedeli (kira indirimi gayri safi hasılattan bu maddenin 1 ila 9 ve 11 numaralı bentlerinden yazılı giderler düşüldükten sonra, kalan miktar üzerinden yapılır; kiranın indirilemeyen kısmı 88. maddenin 3. fıkrasının uygulanmasında gider fazlalığı sayılmaz)

...

Mükellefler (hakları kiraya verenler hariç) diledikleri takdirde yukarıda yazılı giderlere karşılık olmak üzere hasılatlarından % 25’ini götürü olarak indirebilirler. Götürü gider usulünü kabul edenler iki yıl geçmedikçe bu usulden dönemezler....”  hükmü yer almıştır.

Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı üzere, elde edilen gayrimenkul sermaye iradından dolayı verilecek olan beyannamede, gerçek gider usulünün veya götürü gider usulünün seçilmesi mükelleflerin iradesine bırakılmıştır.

Öte yandan, Kanun’un “Emsal Kira Bedeli Esası”  başlıklı 73. maddenin 2. fıkrasında; binaların mal sahiplerinin usul, füru veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi  halinde emsal kira bedeli esasının uygulanmayacağı”  hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre,  elde ettiğiniz kira gelirlerinin yukarıda belirtilen istisna tutarını (2010 yılı için 2.600 TL)  aşması halinde aşan kısmı gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan etmeniz gerekmekte olup,  oğlunuzun kiracı olarak ikamet ettiği konutun kira sözleşmesi tarafınızca yapılmış ve/veya kirası tarafınızca ödeniyor olsa bile, söz konusu kira ödemelerini kira gelirinizin beyanında indirim konusu yapmanız mümkün değildir. 

Ayrıca,   oğlunuzun ikamet ettiği konutun sahibi olmadığınızdan ve  söz konusu konutun  kira ile tutulan konut olması sebebiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesinin 2. fıkrasında yer alan binaların mal sahiplerinin usul, füru veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi  halinde emsal kira bedeli esasının uygulanmayacağına dair  hükmünden yararlanmanızın  mümkün olamayacağı tabiidir.

Diğer taraftan götürü gider usulünü seçmeniz halinde gerçek gider usulünde indirim hakkı tanınan giderlerinize karşılık olmak üzere söz konusu taşınmazlardan elde ettiğiniz gayrisafi hasılatınızdan mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı (istisna şartlarını taşımanız kaydıyla) düşüldükten sonra kalan safi hasılatın %  25’ini götürü gider olarak indirim konusu yapmanız  mümkün bulunmaktadır. Bu durumda iki yıl geçmedikçe gerçek gider usulüne dönemeyeceğiniz tabiidir.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.