Yeni Ticaret Kanunu'nun Getireceği Yeni Uygulamalar "Ortaklıktan Çıkarma (Squeeze Out) ve Şirketin Kendi Paylarını Satın Alabilmesi" |
04 Ocak 2012 | |
Geçen yazımızda olduğu gibi bu sefer de iki yeni müesseseyi ele almak istiyoruz. Bunlardan ilki şirketlerde ortaklıktan çıkarma konusu, madde 208 de düzenleniyor. Madde kısaca şöyle, "Hakim şirket, doğrudan veya dolaylı olarak bir sermaye şirketinin paylarının ve oy haklarının en az yüzde doksanına sahipse, azınlık şirketin çalışmasını engelliyor, dürüstlük kuralına aykırı davranıyor, fark edilir sıkıntı yaratıyor veya pervasızca hareket ediyorsa, hakim şirket azlığın paylarını borsa değeri, yoksa 202’nci maddenin ikinci fıkrasında öngörülen şekilde belirlenen değer ile satın alabilir." 202'nci madde kısaca Borsa Rayici yoksa kısaca gerçek değerle veya genel kabul gören bir yönteme göre belirlenecek bir değerle değerleme işlemi yapılmasını öngörüyor. Yeni düzenleme elbette şirket hayatına belli bir esneklik getirmesi bakımından olumlu bir düzenleme olarak değerlendirilebilir ancak madde içinde sıralanan birçok sübjektif unsur insanı tebessüm ettirecek nitelikte. Örneğin ilk üç sübjektif sebebi saydıktan sonra veya deyip “pervasızca hareket ediyorsa” demesi sanıyorum azınlıkları ve bu konuda çıkabilecek uyuşmazlıklarda yargıyı oldukça zorlayacak düzenlemelerdir. Düzenlemenin şirketler hukuku bölümünde yapılmış olması yeni kuralın bütün şirketlerde, Anonim, Limited, Kollektif ve diğerler şirketlerde uygulanabileceğini gösteriyor. Şirketin Kendi Paylarını Satın Alabilmesi Yeni kural 379’ncu maddede Anonim Şirketler Hukuku içinde yer alıyor, demek ki sadece Anonim Şirketler bakımından uygulama alanı bulabilecek. Mevcut kuralda şirketin kendi hisselerini satın alabilmesi çok istisnai durumlar için düzenlenmişken, yeni durumda belli kurallar dairesinde bu husus sürekli olarak mümkün hale getiriliyor. Bu düzenleme şirket hisselerinin piyasadaki sert fiyat dalgalanmalarından etkilenmemesi için özellikle de halka açık şirketlerce dünyada uygulaması olan bir mekanizma idi. Bu düzenleme ile bizler de şirketlerin yüzde 10 a kadar paylarını geri satın alabildiklerini göreceğiz. Bu mekanizma belirttiğimiz gibi sert piyasa dalgalanmalarının yanında, borsalardaki açığa satış yoluyla piyasa fiyatı düşürme veya rakip firma rekabeti ile hisse fiyatı düşürme/ele geçirme (Hostile Takeovers) çabaları gibi dışsal saldırılara karşı bir emniyet mekanizması olarak kullanılabilecektir. Maddede ilginç olan bir diğer husus yavru şirketlerin de aynı mekanizma ile ana şirketlerinden hisse senedi alabileceklerinin düzenlenmiş olmasıdır. Böyle bir uygulamanın yapılması halinde de söz konusu satınalım maddede belirtilen izin mekanizması ile özkaynak yeterlilik koşullarına tabi olacaktır. Bahsettiğimiz izin mekanizması Genel Kurulun maddede belirtilen koşullarda yönetim kuruluna yetki vermesi hususu, özkaynak yeterliliği ise yine maddede belirtilen ve burada detaylarına girmemiz uygun olmayan sermaye yapısıdır. Zeki Kurtçu | Deloitte Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi ve Ortağı Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
|