Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
'Bizi kayıt içine alın, ihracat yapalım deyince Maliye Bakanı şaşırdı' (16.01.08) PDF Yazdır e-Posta
16 Ocak 2008
Türkiye, altın ve mücevher tüketimi konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biri. Özellikle son yıllarda pırlanta, yani kıymetli taş satışlarında ciddi artışlar gözleniyor. Ancak buna rağmen devlet, yeteri kadar vergi toplayamıyor.

Alım satımında vergi alınmayan altınla birlikte mücevher yapımında kullanılan pırlantanın yüzde 20'lik Özel Tüketim Vergisi'ne tabi olması, fatura kesimini zorlaştırıyor ve yüksek vergi oranı yüzünden sektör, kayıt dışında faaliyet gösteriyor. Bu orandaki ÖTV'ye rağmen geçen yıl devletin kıymetli taşlardan topladığı vergi 1,5 milyon dolar. Pırlanta üreticileri, işlenmemiş kıymetli taşlardan alınan yüzde 20 ÖTV'nin kaldırılması halinde 150 ile 200 milyon dolarlık bir vergi toplanacağını belirtiyor.

Türkiye'nin ilk Kıymetli Taşlar Borsası'nın açılışı sebebiyle sektör temsilcileri, basın mensupları ile bir araya geldi. Toplantıya İstanbul Altın Borsası Başkan Vekili Osman Saraç, Altınbaş Kuyumculuk Yönetim Kurulu Başkanı İnan Altınbaş ve Kuyumcular Odası Yönetim Kurulu Üyesi Levent Eriş'in de aralarında bulunduğu kuyumcular katıldı. Levent Eriş, kıymetli taşlarda uygulanan yüzde 20'lik ÖTV'nin sektörü kayıt dışına ittiğini söyledi. Eriş, yurtdışından işlenmemiş olarak gelen elmasların gümrüğe bildirilmediğine, insanların avuçlarında bile milyon dolar değerinde elması geçirebildiğine dikkat çekti. Yüksek KDV sebebiyle yurda kaçak giren taşların işlenmesindeki hiçbir aşamada vergi alınamadığını aktaran Eriş, bu taşlardan yapılan mücevherlerin yine kayıt altına alınmadan yurtdışına satıldığını kaydetti. ÖTV'nin kalkması halinde devletin kazancının daha fazla olacağını belirten sektör temsilcileri, Vergi Konseyi'nde eski maliye uzmanlarına etki analizi yaptırmış. Normal şartlarda devletin kıymetli taşlardan vergi kazancı 1,5 milyon dolar. Özel Tüketim Vergisi'nin kalkması durumunda taşın kendisi dışındaki işlenme sürecini kapsayan her aşamada işçilik ve benzeri konularda alınacak vergiyle 150 ile 200 milyon dolarlık vergi toplanabileceği öngörülüyor. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ı ziyaret ettiklerini ve bu durumu anlattıklarını söyleyen Eriş, "Biz sayın bakana 'Bizi kayıt içine alın.' dedik. Bakan şaşırdı. Biz kayıt içine geçmek, mağazalar açmak ve ihracat yapmak istiyoruz." şeklinde konuştu. Eriş, pırlantadan alınacak KDV'nin de yüzde 8 civarında olması gerektiğini kaydetti. İnan Altınbaş da AK Parti'nin iktidara geldiği günlerde ÖTV'yi kaldırdığını, ancak daha sonra gazetelerde çıkan 'Kefen bezinin KDV'si var, elmasın yok' gibi haberler sebebiyle yeniden uygulanmak zorunda kaldığını kaydetti.

Altın Borsası Başkan Vekili Osman Saraç da pırlanta sektörünün Belçika'dan Dubai ve İsrail'deki borsaya kaydığını belirterek, bu geçişten Türkiye'nin faydalanabilmesi için ÖTV'nin düşürülmesinin üzerinde durdu. Saraç'ın verdiği bilgilere göre, burada kıymetli taşlar daha çok kuyumculuğun bir alt sektörü olarak görülüyor. Sağlıklı bir vergi ve kayıt sistemi bulunmuyor. İstanbul'da kurulacak dünyanın 27. borsasıyla bunun önüne geçilecek. Saraç, en önemli iki merkez olarak kabul edilen Dubai ile İsrail arasında tüccarların karşılıklı olarak birbirine gidemediğine dikkat çekerek, İstanbul'un bu durumda öne çıkabileceği görüşünde. Ancak devlet, sektörün önünü açmazsa, 1 milyar dolarlık pırlanta sektörü başka ülkelere kayacak. Altın fiyatlarındaki artış hakkında ise sektör temsilcileri onsun 1.000 doları bulabileceği, ancak değerdeki artışın kuyumcuları olumsuz etkilediği kanaatinde. Çünkü fiyatlar arttıkça talep azalıyor. İnsanlar eskiden hediye olarak tam altın alırken şimdi yüksek fiyat sebebiyle çeyrek altın almaya başladı.

Borsanın açılışını Başbakan yapacak

Elmas borsasının 18 Ocak'taki açılışını Başbakan Tayyip Erdoğan'ın yapması bekleniyor. İstanbul Kıymetli Taşlar Borsası'nda küçük ve orta büyüklükteki taşların işlem görmesi bekleniyor. Borsada işlem yapmak için üyelik şartı bulunmuyor. Tüccarlar, ürünlerini sergileyip satışa sunabilecek. Bir süreliğine Altın Borsası içinde faaliyet gösterecek sektör, gelişmeye paralel ayrı bir yere geçebilecek. Borsanın açılmasındaki en önemli etkenlerden biri talebin artması. İnsanlar önceden 24 ayar altın alırken, şimdi daha düşük ayarda, işçiliği çok, taşlarla süslenmiş mücevheri tercih ediyor.

Mücevhere 6 milyar dolar harcandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen yılın ilk on bir ayında 'inciler, kıymetli taşlar ve metal paralar'da 5 milyar 554,4 milyon dolar tutarında ithalat gerçekleştirildi. Söz konusu mücevherat ithalatı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 36 ile genel ithalat artışının üzerinde bir artış gösterdi. İhracat ise yüzde bin 465'lik rekor bir artışla 2,3 milyar dolara ulaştı.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=638309