Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
Anayasa Mahkemesi Kararları (Yatırım İndiriminde Sınırlı Uygulama İptal) PDF Yazdır e-Posta
17 Şubat 2012
Image

Anayasa Mahkemesinin 09.02.2012 tarihli kararları.

1. Anayasa Mahkemesinin 09.02.2012 Tarihli Kararları

Anayasa Mahkemesinin web sitesinde, Mahkemenin 09.02.2012 tarihli toplantısının gündeminde yer alan, vergi uygulamalarıyla ilgili dosyaların sonuçlarına ilişkin olarak aşağıdaki açıklama yapılmıştır.

 

Sıra No

Esas Sayısı

Konusu

İnceleme

Evresi

Verilen Kararın Sonucu

4

2010/93

Anamuhalefet Partisi (Cumhuriyet Halk Partisi) TBMM Grubu Adına Grup Başkanvekilleri Trabzon Milletvekili M. Akif HAMZAÇEBİ ile Yalova Milletvekili Muharrem İNCE

Birleşen davalar

E. 20011/25

Adana 2. Vergi Mahkemesi

E. 20011/103

İstanbul 2. Vergi Mahkemesi

E. 2011/112

Hatay 1.Vergi Mahkemesi

23.07.2010 günlü, 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un;

A- 1- 3. maddesiyle değiştirilen, 31.12.1960 günlü, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde yer alan (ücret gelirlerinde 76.200 TL’den fazlasının 76.200 TL’si için 18.594 TL) ibaresinden sonra gelen “… fazlası % 35 oranında …” ibaresinin, “ücret gelirleri” yönünden,

2- 5. maddesiyle, 193 sayılı Kanun’un geçici 69. maddesinin birinci fıkrasına eklenen “Şu kadar ki, vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, ilgili kazancın % 25’ini aşamaz.” biçimindeki cümlenin,

3- 6. maddesiyle, 193 sayılı Kanun’a eklenen Geçici Madde 78’in “Eksik olması halinde ise bu fark, vergi sorumluları tarafından bu Kanunun yayımlanmasından sonra yapılacak ilk ücret ödemesinden kesilerek bu ödemenin ait olduğu döneme ilişkin muhtasar beyannamenin verilme ve ödeme süresi içinde topluca (muhtasar beyanname verme yükümlülüğü olmayanlar hariç) verilecek ayrı bir beyanname ile beyan edilir ve ödenir. Bu beyanname için ayrıca damga vergisi hesaplanmaz. Anılan sürede düzeltilen söz konusu fark için gecikme faizi ve vergi cezası aranmaz; eksik tahakkuk etmiş olan verginin bu süre içinde tamamlanmaması halinde bu tarihte vergi ziyaı doğmuş olur.” biçimindeki cümlelerinin,

4- 14. maddesiyle değiştirilen, 4.1.1961 günlü, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 369. maddesinin ikinci fıkrasının,

…

14- 62. maddesinin (ç) bendinde yer alan “… 2010 takvim yılı kazançlarına uygulanmak üzere …” ibaresinin,

iptallerine,

B- 27., 35., 42., 47., 48., 49. ve 50. maddeleriyle, ilgili yasalarda yapılan değişiklik ve eklemelerinin Anayasaya açıkça aykırı olmaları ve uygulanmaları halinde giderilmesi güç ya da olanaksız zarar ve durumlar doğacağı için, iptal davası sonuçlanıncaya kadar yürürlüklerinin durdurulmasına,

karar verilmesi istemi.

Esas

6009 sayılı Kanun’un:

1- 3. maddesiyle değiştirilen, 193 sayılı Kanun’un 103. maddesinde yer alan (ücret gelirlerinde 76.200 TL’den fazlasının 76.200 TL’si için 18.594 TL) ibaresinden sonra gelen “… fazlası % 35 oranında …” ibaresinin, “ücret gelirleri” yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin REDDİNE,

2- 5. maddesiyle 193 sayılı Kanun’un geçici 69. maddesinin birinci fıkrasına eklenen “Şu kadar ki, vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, ilgili kazancın % 25’ini aşamaz.” biçimindeki cümlenin, Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,

3- 6. maddesiyle 193 sayılı Kanun’a eklenen Geçici Madde 78’in “Eksik olması halinde ise bu fark, vergi sorumluları tarafından bu Kanunun yayımlanmasından sonra yapılacak ilk ücret ödemesinden kesilerek bu ödemenin ait olduğu döneme ilişkin muhtasar beyannamenin verilme ve ödeme süresi içinde topluca (muhtasar beyanname verme yükümlülüğü olmayanlar hariç) verilecek ayrı bir beyanname ile beyan edilir ve ödenir. Bu beyanname için ayrıca damga vergisi hesaplanmaz. Anılan sürede düzeltilen söz konusu fark için gecikme faizi ve vergi cezası aranmaz; eksik tahakkuk etmiş olan verginin bu süre içinde tamamlanmaması halinde bu tarihte vergi ziyaı doğmuş olur.” biçimindeki cümlelerinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin REDDİNE,

4- 14. maddesiyle değiştirilen, 213 sayılı Kanun’un 369. maddesinin ikinci fıkrasının Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin REDDİNE,

…

14- 62. maddesinin (ç) bendinde yer alan “… 2010 takvim yılı kazançlarına uygulanmak üzere …” ibaresinin, Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,

6009 sayılı Kanun’un;

A- 5. maddesiyle 193 sayılı Kanun’un geçici 69. maddesinin birinci fıkrasına eklenen “Şu kadar ki, vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, ilgili kazancın % 25’ini aşamaz.” biçimindeki cümle, 9.2.2012 günlü, E. 2010/93, K. 2012/20 sayılı kararla iptal edildiğinden, bu cümlenin, uygulanmasından doğacak sonradan giderilmesi güç veya olanaksız durum ve zararların önlenmesi ve iptal kararının sonuçsuz kalmaması için kararın Resmî Gazete’de yayımlanacağı güne kadar YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASINA,

…

 

2. Anayasa Mahkemesi Kararlarıyla İlgili Özet Açıklamalar

a) Ücretlere Uygulanacak Vergi Tarifesiyle İlgili Düzenleme

Gelir Vergisi Kanunu’nun 30.03.2006 tarih ve 5479 sayılı Kanun’la değişik 103. maddesinde yer alan “fazlası % 35 oranında” ibaresi Anayasa Mahkemesinin 08.01.2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 15.10.2009 tarih ve E:2009/95 K:2009/144 sayılı kararıyla iptal edilmiştir. Mahkeme ayrıca kararın Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir.

23.07.2010 tarih ve 6009 sayılı Kanun’la 01.01.2010 tarihinden geçerli olmak üzere yeni bir yasal düzenleme yapılmış ve vergi tarifesi yeniden düzenlenmiştir.

6009 sayılı Kanun’la yapılan düzenleme de Anayasaya aykırılığı iddiasıyla iptal davasına konu olmuştur.

Anayasa Mahkemesi, 09.02.2012 tarihli kararıyla, 6009 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeyi Anayasaya aykırı bulmamış ve iptal istemini reddetmiştir.

Anayasa Mahkemesi, ücret gelirlerinin vergilendirileceği tarifeyle ilgili düzenlemenin geriye yürütülmesi nedeniyle 2010 yılı uygulamasının düzeltilmesine yönelik olarak yapılan düzenlemeyi de Anayasaya aykırı bulmamıştır.

Bu kararlar sonrasında, 2010 ve sonrası yıllara ilişkin muhtasar beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip tahakkuk eden vergi için dava açan mükelleflerin veya kendisine yapılan ücret ödemesinden yeni tarife çerçevesinde yapılan stopajın iadesi istemiyle dava açan ücretlilerin, bu davaları kazanma olasılığı kalmamıştır.

b) Yatırım İndirimi

Anayasa Mahkemesinin 08.01.2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan kararıyla, Gelir Vergisi Kanunu’nun yatırım indirimiyle ilgili geçici 69. maddesinde yer alan ve işletmelerin yatırım indirimi haklarını 2006, 2007 ve 2008 yılları ile sınırlayan düzenleme iptal edilmiştir.

6009 sayılı Kanun’un 5. maddesinde yapılan düzenlemeyle, Mahkeme kararı doğrultusunda yeniden hak kazanılan yatırım indirimi tutarının indirimi düzenlenmiştir. Düzenlemeyle yıl sınırlaması kaldırılmış ancak bu defa da kazancın % 25’i ile sınırlandırılmıştır. Bir başka ifadeyle, 6009 sayılı Kanun’la, Anayasaya aykırı olması nedeniyle iptal edilen bir yasal düzenleme, yine Anayasaya aykırılığı açık bir başka düzenlemeyle değiştirilmiştir.

Anayasaya aykırılığı açık olan 6009 sayılı Kanun’la yapılan ve yatırım indirimini kazancın % 25’i ile sınırlayan hüküm iptal davasına konu olmuş ve Anayasa Mahkemesince 09.02.2012 tarihinde iptal edilmiştir. Mahkeme ayrıca, 6009 sayılı Kanun’un yürürlük maddesinde yer alan, yatırım indirimiyle ilgili düzenlemenin, 2010 takvim yılı kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceğine ilişkin hükmün, “… 2010 takvim yılı kazançlarına uygulanmak üzere …” ibaresini de Anayasa’ya aykırı bulmuş ve iptal etmiştir.

Anayasa mahkemesi ayrıca iptal edilen hükmün yürürlüğünü de durdurmuştur.

Karar, Mahkemenin internet sitesine konmuştur ancak henüz Resmi Gazetede yayımlanmamıştır.

Anayasa Mahkemesinin bu kararı doğrultusunda, 2011 yılı kurumlar vergisi beyannamesinin hazırlanmasında, % 25 sınırlamasına bakılmaksızın yatırım indiriminden yararlanılabileceği düşünülmektedir. Aynı şekilde, kendisine özel hesap dönemi tayin edilen kurumların da verecekleri geçici veya yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde bu şekilde hareket edebilecekleri söylenebilir.

Anayasa Mahkemesi kararının veya yürürlüğü durdurma kararının beyanname verme dönemine kadar Resmi Gazetede yayımlanmaması durumunda, karar yürürlüğe girmediği gerekçesiyle, Maliye Bakanlığının kararı uygulamama eğiliminde olabileceği tahmin edilmektedir. Maliye Bakanlığının bir önceki karar uygulaması bu şekilde olmuştur. Ancak süregelen yargı kararları, karar Resmi Gazetede yayımlanmasa dahi uyulması gerektiği yönündedir ve bu defa da uygulamanın bu şekilde olmaması için bir neden bulunmamaktadır.

Öte yandan, 6009 sayılı Kanun’la yapılan düzenleme sonrasında, beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip yargı yoluna başvuranların, davalarının Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda sonuçlanacağı açıktır.

Anayasa mahkemesi kararının Resmi Gazetede yayımı sonrası konuyla ilgili daha ayrıntılı açıklama yapılacaktır. Maliye Bakanlığı görüş ve uygulaması da izlenecek ve ayrıca duyurulacaktır.

c) Tebliğ ve Sirkülerlerin Yürürlüğü

Vergi Usul Kanunu’nun 369. maddesinin ikinci fıkrasında 6009 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeyle, tebliğ ve sirkülerlerin, yayımlandığı tarihten itibaren geçerli olacağı, geriye dönük olarak uygulanamayacağı, ancak bu hükmün yargı mercileri tarafından iptal edilen genel tebliğ ve sirkülerler hakkında uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.

Bu düzenleme, başka gerekçeler yanında, yayımlanan bir genel tebliğ veya sirkülere göre bir dönem için uygulama yapan ve buna göre vergisini ödeyen bir yükümlünün, anılan makamların aynı dönemdeki vergi yükünü azaltan görüş değişikliğinden yararlandırılmamaları sonucunu doğurduğu, yükümlü lehine hak doğuran yorumların geriye dönük uygulanmasının hukuk devleti ilkesine aykırılık oluşturduğu gerekçeleriyle iptal davasına konu olmuştur.

Anayasa Mahkemesi, 6009 sayılı Kanun’la vergi usul Kanunu’nun 369. maddesinin ikinci fıkrasında yapılan düzenlemeyi Anayasaya aykırı bulmamış ve iptal istemini reddetmiştir.

Yukarıda özetlenen Anayasa Mahkemesi kararının Resmi Gazetede yayımı sonrası daha ayrıntılı açıklamalar yapılacaktır. pwc

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

 

 
 
[ Geri ]